Socialistische Partij

Brinkhorst op het matje over chaos bij energiebedrijven

21-01-2005 * Deze week is minister Brinkhorst door alle partijen in de Kamer op het matje geroepen over de administratieve chaos die momenteel heerst bij de energiebedrijven. Hij heeft de opdracht meegekregen voor 1 maart een onafhankelijk onderzoek te laten uitvoeren naar de omvang en de aard van de administratieve chaos.

De energiebedrijven kunnen een flinke boete verwachten als de problemen voor de zomer niet opgelost zijn. De minister stond tevens positief ten opzichte van de suggestie van de SP om de klachtenlijnen tijdelijk gratis te maken en zal hierover met de energiebedrijven gaan praten.

Lees hier de tekst van SP-Kamerlid Arda Gerkens:

Arda Gerkens Voorzitter. Ik wil graag beginnen met een reactie op de Nuon-advertentie op de weblog van Jan Marijnissen. Een bezoeker schrijft daarop: "Zo'n twee jaar geleden heb ik nog een keer gesolliciteerd bij de Nuon als SAP-consultant. Ik zei toen dat ik het een mooie uitdaging vond om de facturatie op orde te brengen, aangezien ik van vele kennissen had vernomen dat de rekening van Nuon nogal eens wat fouten bevatte. De man van Nuon antwoordde toen dat dit helemaal niet zo was en dat alles vlekkeloos verliep. Je begrijpt wel dat ik niet ben aangenomen en dat de man daar nu nog steeds zit".

Voorzitter. Na alle berichten van de afgelopen periode bekruipt mij het gevoel dat er bij de Nuon niet veel veranderd is. Wat moeten wij nu toch met zo'n bedrijf dat zijn administratie niet op orde kan krijgen? Dit kabinet heeft daar een pasklare oplossing voor: wij liberaliseren, dan kunnen wij het bedrijf straffen door mensen in de gelegenheid te stellen over te stappen naar een andere energieleverancier. Maar dan lees ik in het Algemeen Dagblad dat de problemen niet alleen bij de Nuon voorkomen, maar ook bij Eneco, Essent en andere. Wij hebben onze greep op die bedrijven verloren. Wij hebben geen sanctie-instrumenten. De liberalisering is een feit en het blijft gewoon een zooitje.

"U zult mij er nooit op kunnen vangen dat ik niet voor de consument ben". Dit is wat de minister op 27 mei zei tijdens de plenaire behandeling van het wetsvoorstel tot Wijziging van de Elektriciteits- en Gaswet. Om deze en andere opmerkingen kracht bij te zetten heeft hij een aantal zaken in gang gezet, waaronder uitstel van de liberalisering, overigens ook na aandringen vanuit de Tweede Kamer. Vervolgens zijn de bedrijven die hun administratie per 1 maart 2004 nog niet op orde hadden, gedwongen om extra voorzieningen te treffen. Uiteindelijk is er door de verschillende partijen onderzoek gedaan waarbij de conclusie van de minister op 27 mei was dat -- ik citeer hem -- "wij er inderdaad klaar voor zijn". Een conclusie die de minister eigenlijk al getrokken had bij het uitstel, want hij gaf wel meermalen aan dat het wel heel vreemd moest lopen, zou hij niet per 1 juli gaan liberaliseren. De minister verbond er zelfs zijn politieke lot aan. Na 1 juli hoorden wij dan ook een beetje smuilend van diverse kanten, dat de chaos eigenlijk wel uitbleef. Nou ja, uitbleef Bij ons en ook bij anderen kwamen en komen er met regelmaat berichten over niet verstuurde eindafrekeningen, onwaarschijnlijk hoge naheffingen en andere sores. De Consumentenbond startte er zelfs een actie over.

Begin december kwamen de eerste berichten over problemen met de administratie. Ik wijs op een interne mailwisseling tussen EnergieNed en de aangesloten energiebedrijven waaruit bleek dat de opening van de energiemarkt op het punt van de administratie stroef verliep. Ik vroeg de minister dan ook om opheldering door middel van schriftelijke vragen. Op 20 december, krap een maand geleden, antwoordde de minister mij dat hem tot op heden nauwelijks klachten over de marktopening op 1 juli hebben bereikt en dat hij geen aanleiding ziet de opening van de energiemarkt als stroef te kwalificeren.

Ik vraag mij af hoe de minister dit antwoord kan rijmen met de berichten van afgelopen weekend, niet in de laatste plaats omdat hij in antwoord op mijn Kamervragen eveneens schrijft dat medewerkers van zijn ministerie en de DTe nog steeds bijeenkomen om eventuele problemen in kaart te brengen.

Ik kan maar twee conclusies trekken. Of de minister heeft zitten slapen of hij heeft geprobeerd, mij in slaap te sussen. Het kan toch niet dat de minister op 20 december zegt dat er niets aan de hand is, terwijl Nuon op 15 januari een paginagrote advertentie met excuses plaatst. Wat is er gebeurd? Als de minister niet van de problemen wist, wat hebben wij dan aan al zijn geruststellingen en beloftes voor de liberalisering gehad? Wat hebben wij er nu aan? De minister heeft weliswaar snel en adequaat gereageerd op de ontwikkelingen van afgelopen weekend, maar ik vraag mij wel af wat zijn woord waard is. Hoe kan ik er in april zeker van zijn dat de problemen zijn opgelost? Ik pleit ervoor om vandaag niet te discussiëren over de definitie van chaos. Dat er iets grondig mis is, is evident. Het criterium dat het pas genoeg is geweest als het licht daadwerkelijk uitvalt, is hierbij ook niet relevant. Waar het om gaat, is dat de liberalisering nooit per 1 juli van start was gegaan als deze berichten toen bekend waren geweest.

De vraag is wat wij nu moeten doen. De liberalisering kan niet meer worden teruggedraaid, maar voor de SP staat vast dat de consument niet nog meer de dupe mag worden van deze operatie. Dat betekent dat de onzinnige advertenties van energiebedrijven vanaf nu moeten ophouden. Het geld hiervoor moet worden gestoken in het kwijtschelden van de betalingsachterstanden van gedupeerde klanten. Het betekent dat in ieder geval tot het moment dat de problemen verholpen zijn, de klachten- en informatienummers van deze bedrijven gratis moeten zijn. Ik wil graag van de minister weten welke mogelijkheden er zijn om boetes op te leggen aan deze bedrijven. Welke sancties heeft hij afgesproken? Wat kan en gaat hij doen? Ik neem aan dat de minister dit met mij eens is, gezien zijn opmerking dat wij hem er nooit op kunnen vangen dat hij niet voor de consument opkomt. Als de minister het niet met mij eens is, hoor ik dat graag.

Tot slot merk ik op dat de berichten die ons dit weekend weer ter ore zijn gekomen meer dan eens bewijzen wat de SP allang roept: geen geliberaliseer en geprivatiseer in de basisvoorzieningen, want daar komt pure ellende van. Ik hoor graag van de minister dat hij ook inziet dat wij moeten stoppen met de liberalisering in de publieke sector.