BredeSchoolNet
Grote belangstelling voor Jaarcongres Brede School
Bijna 700 deelnemers trok het Jaarcongres Brede School. Zij praatten
over een nieuw elan, over de brede school in uitvoering, en over het
gebouw. Nederland is veranderd, sprak SCP-directeur Paul Schnabel, De
brede school is nodig.
Eén van de 700 bezoekers was minister Maria van der Hoeven van
Onderwijs. Zij kwam naar het congres om de deelnemers een paar dingen
op het hart te drukken. Ik ben een groot voorstander van de brede
school, zei de minister, Maar niet omdat ze in de mode zijn. Er moet
een pedagogische motivering zijn, en de brede school moet teamwork
zijn. Ook de ouders mag u niet vergeten, benadrukte de minister, om
vervolgens uit te leggen hoe goed de brede school in het
kabinetsbeleid past. Bijvoorbeeld daar waar het kabinet zoekt naar
oplossingen voor problemen als de vergrijzing (ook daarom is een
sluitende dagindeling nodig), de kenniseconomie (want die vraagt om
scholing van onderopgeleide werknemers), of integratie (diversiteit ís
er, we moeten ermee leren omgaan). Dit kabinet blijft de brede school
ondersteunen. Maar het moet wel lokaal gebeuren. Op lokaal niveau
helpen we mee door regionale bijeenkomsten te organiseren.
Subsidieregelingen
Andere sprekers op het Jaarcongres waren Mark Elchardus, socioloog aan
de VU Brussel, Paul Schnabel, directeur van het Sociaal Cultureel
Planbureau, en Mireille van Duuren, van het ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid. Van Duuren wees op de nieuwe
subsidiemogelijkheden waar brede scholen van kunnen profiteren (zie
nieuwsbrief Van 0 tot 12), en verontschuldigde zich voor het
uitblijven van een oplossing voor het uitvoeringsprobleem m.b.t. de
ESF-subsidie (er is veel geld toegezegd voor experimenten met
combifuncties en dagarrangementen, maar geen organisatie die de
verdeling op zich wil nemen, zie nieuwsfeiten.
Sociale controle
Een blik van buitenaf leverde de socioloog Elchardus. Hij ziet de
brede school vooral als een middel om sociale controle uit te oefenen.
Het begrip klinkt velen niet echt lekker in de oren, maar ik vind het
wel een handige term. Het verband tussen onderwijs en sociale controle
wordt niet vaak aan de orde gesteld, stelde Elchardus vast, maar de
school oefent natuurlijk wél sociale controle uit. De brede school zou
best eens een poging kunnen zijn de controle uit te breiden naar
verschillende socialisatieniveaus. Dat is helemaal niet erg, denkt de
hoogleraar. Massamedia en massacultuur brengen ook de verschillende
socialisatievelden met elkaar in verband. Als de brede school dat ook
dat kan zij wellicht een tegenwicht bieden aan beïnvloeding door tv en
reclame.
De wereld van De Gruyter
Paul Schnabel bracht de brede school in verband met nieuwe
ontwikkelingen in de samenleving door zijn eigen SCP in kaart
gebracht. Hij wees op het verdwijnen van de buurtsportvelden, het
kerkenwerk en het buurtwerk. Iedereen schold op het buurtwerk, maar nu
het er niet meer is, wordt het hevig gemist. Tegelijkertijd is er in
Nederland een ontwikkeling dat vrouwen steeds meer werken - Nederland
is laat, maar de verandering is onmiskenbaar -, en zijn er
veranderingen in de sociale cohesie. Steekt uw hand eens op, wie heeft
hier de sleutel van de buren?
Voor kinderen is er dus geen moeder, geen buurthuis, en geen buurvrouw
meer. Is het dan logisch om de school daarvoor in de plaats te
stellen, ook al hebben wij een traditie van een smalle school, een
school die er puur voor het leren is? Ja zeker, luidde het bevrijdende
antwoord, want de school heeft een enorm bereik. Alle kinderen moeten
naar school. Daar worden de problemen zichtbaar. Wel moeten de scholen
bedenken dat het mooi is dat ze allerlei taken op hun schouders nemen,
maar dat ze er niet altijd de mankracht en het geld voor hebben, vindt
Schnabel. De scholen willen net zoals De Gruyter zijn: én betere waar
verkopen, én 10% korting geven, én het snoepje van de week uitdelen.
Maar in Nederland moet het altijd meer voor minder. Bedenkt u wel: De
Gruyter bestaat niet meer.
Tot slot wees Schnabel op het SCP-onderzoek naar de verwachtingen van
ouders m.b.t. het onderwijs. De uitkomsten zijn interessant voor de
brede school, zei hij. Uit het onderzoek blijkt dat de verwachting van
allochtone ouders verschilt van die van autochtone ouders. De eersten
willen dat de school goede prestaties uit hun kinderen haalt en streng
is; de laatsten willen vooral dat de school leuk is, een goede sfeer
heeft, en voor ontplooiing zorgt. En nog een verschil: autochtone
ouders willen invloed, allochtone juist niet.
Workshops
Behalve sprekers waren er (uiteraard) ook werkgroepen. Ze
concentreerden zich op de hoofdthema's van het congres: nieuwe trends,
de uitvoering, en het gebouw. Een nieuwe trend waar wat over te horen
viel was bijvoorbeeld een samenwerkingsverband tussen een
sportverenging en de kinderopvang; een workshop in de sector
uitvoering een verhaal van Anton Willemse uit Tilburg over
kwaliteitscriteria; en een gebouwenworkshop ging over interactief
ontwerpen. Er waren negentien workshops, maar niettemin waren sommige
overbezet. Het enige nadeel van het congres, volgens veel bezoekers.