Datum laatste wijziging: 19 januari 2005
23 februari: Rfv-symposium 'De prijs van water: wie betaalt de
rekening?'
In de nabije toekomst zijn aanzienlijke publieke investeringen
noodzakelijk om het waterbeheer op orde te houden dan wel te krijgen.
Het gaat daarbij zowel om taken in de waterketen
(drinkwatervoorziening, riolering, afvalwaterzuivering) als in het
watersysteem (het grond- en oppervlaktewater). De Rfv houdt over deze
problematiek een symposium op woensdag 23 februari aanstaande, in het
Arnhemse watermuseum. Sprekers zijn Flip de Kam, Cor van Tilborg, Sybe
Schaap, Peter van Rooy en Rien Meijerink. Dagvoorzitter is Kees
Schouten. Het programma en het aanmeldingsformulier kunt u hier
downloaden. U kunt zich ook aanmelden door een e-mail te sturen naar
aruna.kalpoe@minbzk.nl, onder vermelding van uw naam, functie en
organisatie waarbij u werkzaam bent.
Uit de vergadering van 13 januari 2005
De Raad voor de financiële verhoudingen heeft in zijn vergadering van
13 januari onder meer gesproken over de adviesaanvraag betreffende de
herijking van de clusters Bijstand en Zorg. De stand van zaken van het
Rfv-watersymposium op 23 februari a.s., advisering over de financiële
aspecten van de WMO en de verdeelsleutel maatschappelijke opvang/
verslavingsbeleid en vrouwenopvang stonden ook op de agenda van de
vergadering.
Periodiek onderhoudsrapport 2005 provinciefonds
De Raad constateert dat het POR-provinciefonds op een aantal
ontwikkelingen geen afdoende inhoudelijke verklaringen geeft. Hoewel
het algemene beeld is dat de provincies ruim in de financiële middelen
zitten, is ook duidelijk dat de verdeling op de clusters
Infrastructuur, Water&milieu en Ruimte niet goed aansluit bij de
uitgaven van de provincies. De Raad erkent dat ingrepen in de
verdeling van het provinciefonds gevoelig liggen maar meent dat dit de
beheerders er niet van mag weerhouden om waar er sprake is van
onevenwichtigheden in de verdeling deze ook aan te pakken. Daarnaast
adviseert de Raad om bij het POR provinciefonds dezelfde methodiek te
hanteren als bij het POR gemeentefonds. Op deze wijze wordt
duidelijker op welke clusters de provincies de extra eigen inkomsten
inzetten en hoe de feitelijke en de genormeerde inkomsten zich tot
elkaar verhouden. Het advies is hier te downloaden.
Periodiek onderhoudsrapport 2005 gemeentefonds
De gemeentelijke financiën zijn op veel terreinen in beweging. De
ontwikkeling van de gemeentelijke netto-uitgaven geeft aan dat op de
meeste clusters sprake is van een stijgende trend in de uitgaven.
Gemeenten spelen in op maatschappelijke ontwikkelingen en voorkeuren.
Gemeenten dekken de extra uitgaven voor een deel uit de onroerend
zaakbelastingen. Bij het afwegen van belangen hebben gemeenten
blijkbaar gekozen voor iets hogere belastingen om zo het bestaande
voorzieningenpeil niet al te zeer aan te tasten.
Ook het rijksbeleid heeft op veel terreinen gevolgen voor de uitgaven
van gemeenten. Voorbeelden zijn de Wet Werk en Bijstand, de Wet
maatschappelijke ondersteuning en de gevolgen van het Waterbeleid in
de 21e eeuw. Deze ontwikkelingen spelen zich af tegen de achtergrond
van een beperkte groei van het gemeentefonds en bezuinigingen bij het
rijk. Juist dan is het van belang dat de verdeling van het
gemeentefonds goed aansluit op de kosten. De Raad meent dat er
voldoende redenen zijn om te onderzoeken of de kosten voor de
terreinen van Bijstand en Zorg, Openbare Orde en Veiligheid (OOV),
Wegen en Bestuur nog wel aansluiten bij de verdeling.
Als de verdeling van het gemeentefonds niet meer goed aansluit bij de
kosten dan kunnen gemeenten in de financiële problemen komen. Het
advies van de Rfv hierover kunt u hier downloaden.
Advies eindrapport stuurgroep doorlichting specifieke uitkeringen
(commissie Brinkman)
De voorstellen van de stuurgroep sluiten goed aan bij de ideeën van de
Raad. De Raad heeft in eerdere adviezen niet alleen al aangedrongen
maar ook gewezen op mogelijkheden tot vergaande sanering van
specifieke uitkeringen. De essentie van de hele opschoning ligt in de
bereidheid om meer ruimte aan de medeoverheden te laten, anders blijft
het bij een optische sanering. Verdeeltechnisch biedt de Fvw weinig
beletselen om over te gaan tot een grootscheepse overheveling van
uitkering naar het gemeentefonds. Wijziging van
bekostigingssystematiek dient echter logisch voor te vloeien uit de
gewijzigde bestuurlijke uitgangspunten. Herverdeeleffecten die daar
het gevolg zijn mogen geen belemmering zijn. Ook stelt de Raad dat
door sanering van specifieke uitkeringen de risico's toe zullen nemen
en een groter beroep op het eigen belastinggebied nodig kunnen maken.
In deze lijn past zeker geen forse verkleining van het belastinggebied
zoals voorzien met de gedeeltelijke afschaffing van de OZB. Het advies
is hier te downloaden.
Advies wetsvoorstel wijziging toezichtsbepalingen Gemeentewet
(Provinciewet)
De Raad heeft de principiële vraag naar de meest wenselijke rol van
het financiële toezicht aan de orde gesteld. Naarmate de horizontale
controle (van gemeenteraad, de accountant, de lokale rekenkamer, de
pers, e.a.) omvangrijker en beter is georganiseerd, dient het
verticale toezicht van provincie en rijk minder te worden. Gezien de
aanzienlijke versterking van de horizontale controle afgelopen periode
ziet de Raad mogelijkheden voor vermindering van het (verticale)
toezicht door de provincie. De rechtvaardiging van het verticale
toezicht is immers primair gelegen in de mogelijkheid van gemeenten
bij structurele tekorten een beroep te doen op aanvullende steun (art.
12 Fvw). Het advies is hier te downloaden.
Autonomie en belastinggebied van gemeenten
Verschillende argumenten en ontwikkelingen pleiten in de optiek van de
Raad voor een verruiming van het belastinggebied van gemeenten. Naast
argumenten die ontleend zijn aan het autonomiebeginsel spelen er
(macro) economische overwegingen en verdeeltechnische overwegingen een
rol. De omvang van het belastinggebeid moet wel worden gerelateerd aan
de autonome taken die decentrale overheden hebben. Het advies komt
naar verwachting begin vo lgendjaaruit.
Evaluatie Rfv: Gevraagde Raad?
Er heeft een evaluatie plaatsgevonden van de Raad voor de financiële
verhoudingen over de zittingsperiode 2000-2004. In de evaluatie wordt
ingegaan op de hoofdvraag "Heeft de Rfv ertoe gedaan: heeft hij
verschil uitgemaakt?". Het rapport is hier te downloaden.
Raad voor het openbaar bestuur