GGD Rotterdam e.o.
Baten van schonere lucht: wat adviseert de GGD nu eigenlijk?
ROM Rijnmond heeft in het kader van het Masterplan Luchtkwaliteit een
advies gevraagd aan de GGD Rotterdam e.o. over de gezondheidskosten
van luchtverontreiniging. De essentie van dit advies is om de bedragen
waarmee gezondheidsgevolgen kunnen worden uitgedrukt mee te nemen in
de kosten-batenanalyses van de luchtkwaliteit. Het uitdrukken van
gezondheidswinst en - risicos in concrete geldbedragen kan leiden tot
misverstanden.
ROM Rijnmond heeft in het kader van het Masterplan Luchtkwaliteit een
advies gevraagd aan de GGD Rotterdam e.o. over de gezondheidskosten
van luchtverontreiniging. Dit rapport, getiteld Baten van schonere
lucht in Rijnmond is deze maand, februari 2005, aan ROM Rijnmond
aangeboden. Luchtverontreiniging veroorzaakt gezondheidsgevolgen die
in geld vertaald kunnen worden. De GGD presenteert in dit rapport een
methode om die vertaling te realiseren. Op grond van deze methode
drukt de GGD diverse gezondheidsgevolgen van luchtverontreiniging uit
in concrete bedragen.
Misverstanden voorkomen
Het uitdrukken van gezondheidswinst en - risicos in concrete
geldbedragen kan leiden tot misverstanden. Bovendien bestaat in de
medische sector terughoudendheid om gezondheid in geld uit te drukken.
De GGD Rotterdam e.o. geeft aan dat het niet de bedoeling is om geld
uit te betalen aan slachtoffers van luchtverontreiniging: gezondheid
is immers geen handelswaar. Evenmin is het verdedigbaar om gezondheid
en levenskwaliteit af te kopen zonder met de betrokken te overleggen.
De GGD doet dan ook niet het voorstel om bewoners een financiële
vergoeding te geven. Wel geeft de GGD in overweging de berekende
bedragen te investeren in maatregelen die de gezondheid beschermen of
bevorderen.
Essentie
De essentie van het rapport Baten van schonere lucht in Rijnmond is
het advies van de GGD om de bedragen waarmee gezondheidsgevolgen
kunnen worden uitgedrukt mee te nemen in de kosten-batenanalyses van
de luchtkwaliteit. De GGD geeft in het rapport richtbedragen voor
gezondheidsbaten bij verbetering van luchtkwaliteit. Het gaat om
richtbedragen gerelateerd aan afname van stikstofdioxide, fijn stof en
transportgerelateerd fijn stof.
Maatregelen
De methode maakte het dus mogelijk te bepalen of maatregelen uit het
oogpunt van gezondheidswinst kosteneffectief zijn, met ander woorden:
dat de financiële baten van dergelijke maatregelen opwegen tegen de
kosten. Dat geldt zelfs voor tamelijk hoge investeringen in
verbetering van luchtkwaliteit. Als mogelijke voorbeelden van
dergelijke maatregelen noemt de GGD het terugbrengen van de maximum
snelheid op snelwegen nabij woonwijken en het aanbrengen van filters
op schoorstenen van energiecentrales. ROM Rijnmond kan besluiten deze,
maar ook andere mogelijkheden, uit te werken in het Masterplan
Luchtkwaliteit.
Beschermen en bevorderen
De richtbedragen kunnen ook worden gebruikt om de omvang van de
gezondheidsgevolgen bij plaatselijke verslechtering in de
milieukwaliteit in geld uit te drukken. Dat biedt de mogelijkheid om
mensen in dergelijke gebieden te compenseren door maatregelen te
treffen die hun gezondheid beschermen of bevorderen. Een voorbeeld van
zon maatregel zou het aanbrengen van een filtersysteem in woningen
kunnen zijn.