EP moet richtlijn softwarepatenten verbeteren
Het Europees Parlement moet, in overleg met de Raad, de richtlijn die
gaat over softwarepatenten aanpassen. Dat stelt D66-kamerlid Bert
Bakker vandaag in de Tweede-Kamer. D66 wil zich wel het recht
voorbehouden om de richtlijn in zijn geheel naar de prullenbak te
verwijzen als met de aanpassing onvoldoende vordering wordt geboekt.
De Democraten hebben daartoe een motie ingediend.
Volgens Bert Bakker is D66 tegen softwarepatenten, omdat het kleine,
innovatieve bedrijven en zelfstandige softwareontwikkelaars meer
hindert dan helpt. `Het zou funest zijn voor de ontwikkeling van
bijvoorbeeld open source-software,' zegt hij. `Het patenteren van
software komt al snel neer op het patenteren van algoritmen en van
ideeën. Daar moeten we verre van blijven'.
Volgens Bakker wordt in de praktijk al wel degelijk software
gepatenteerd, terwijl dit eigenlijk niet is toegestaan. `Het Europees
Octrooibureau heeft zichzelf in de loop der jaren eigenstandig
bevoegdheden toegeëigend en daar is juridisch nog niet zo makkelijk
een halt aan toe te roepen. De nieuwe richtlijn zou aan die situatie
een einde moeten maken, maar deze is zo geformuleerd dat de deur juist
op een kier word gezet om het patenteren van software verder te
legaliseren. Zowel de huidige situatie als de nieuwe richtlijn zijn
daarom slecht voor zelfstandige ontwikkelaars. De enige manier om daar
uit te komen, is door een nieuwe, maar betere richtlijn'.
Als de Raad van Ministers de richtlijn als hamerstuk afdoet, komt deze
weer terug in het Europees Parlement. Volgens Bakker ligt daar de
beste kans op verandering. `Eerder keerden vooral D66 en GroenLinks en
hun internationale evenknieën zich tegen de richtlijn. Inmiddels is er
een veel breder besef dat deze moet worden aangepast. De patentenlobby
speelt steeds minder klaar terwijl de zeer actieve lobby van onder
meer de open-source gemeenschap aan invloed heeft gewonnen. Dat is
heel belangrijk. Ook wanneer het EP met de Raad moet onderhandelen zal
dit nu anders gaan, omdat de argumenten van de tegenstanders ook bij
veel nationale regering - waaronder Nederland - aan invloed heeft
gewonnen'.
Als het Europees Parlement straks opnieuw met het voorstel instemt,
moet de Raad van Minister deze nogmaals goedkeuren. `Dat is de laatste
kans om op de noodrem te trappen als er dan geen beter voorstel ligt,'
zegt Bakker. Daarom heeft D66 een motie heeft ingediend, die van de
regering vraagt voorafgaand met de Tweede Kamer te overleggen. In
principe kan de Kamer de regering dan opdragen niet akkoord te gaan
met de richtlijn als onvoldoende tegemoet is gekomen aan de bezwaren
van kleine en zelfstandige softwareontwikkelaars.
Procedureel geneuzel
Volgens Bakker is er al lange tijd geen inhoudelijke discussie meer
gevoerd over de richtlijn. `Er is een procedurele patstelling
ontstaan, die al lang niet meer gaat over de softwarepatenten maar
over de verhouding tussen EP, Commissie en Raad. Dat had over elk
onderwerp kunnen gebeuren, maar het is nu gebeurd bij de
softwarepatenten. Natuurlijk had de Raad in een eerder stadium beter
naar het Europees parlement moeten luisteren. Natuurlijk heeft ook de
Nederlandse regering een fout gemaakt. Natuurlijk hadden wij vurig
gehoopt dat de commissie wel ingegaan was op het nader verzoek van het
EP. Maar zo is het niet gelopen. Als het ons erom te doen is
uiteindelijk tot de best mogelijke uitkomst te komen, moeten we
uitgaan van de politieke feiten. Dan is de beste kans om hier uit te
komen het gebruik van de veranderende politieke verhoudingen in Europa
op dit punt. Het EP moet aan de slag met de Tweede Lezing en in
onderhandeling met de Raad. Laat maar zien dat het menens is'.
In het kamerdebat vandaag stelde Ada Gerkens van de Socialistische
Partij voor, de Nederlandse regering te dwingen in de Europese Raad
het voorlopige akkoord over de softwarepatenten op te blazen. Dat kan
volgens de letter van het verdrag, omdat na de vertaling en op schrift
stelling van het politiek akkoord deze nogmaals moet worden
goedgekeurd door de ministers. `Dat is geen goed idee,' zegt Bakker.
`Eigenlijk maak je dan misbruik van de procedure. De mogelijkheid in
dit stadium nog bezwaar te maken is meer bedoeld om cruciale
vertaalfouten en dergelijke op te lossen, niet om de hele procedure
nog eens over te doen. Als we dat toestaan, kan er in Europa nooit
meer een besluit worden genomen, ook als dat wel nodig is. Dat is
misschien wel leuk voor de SP, die niet zoveel opheeft met Europa,
maar ik begrijp goed waarom de ministers die echt verantwoordelijkheid
dragen daar geen gehoor aan zullen geven. Dat laat onverlet dat áls
een land toch zo proberen het akkoord op dit punt op te blazen,
Nederland daar natuurlijk ook weer niet voor moet gaan liggen'.
Bakker wijst er op, dat als het akkoord wordt opgeblazen voorlopig de
huidige situatie van kracht blijft. Ook die is verre van ideaal. `Het
is beste is als de democratie gewoon haar werk doet. Het EP kan in
alle openheid en transparantie verder sleutelen aan de richtlijn,
zodat deze niet langer tot een verslechtering maar tot een verbetering
van de huidige situatie leidt'.
3-3-2005 18:44
D66