Gemeente Rotterdam

De gemeenteraad heeft gedebatteerd over het actieprogramma Meedoen of achterblijven. Het debat leverde diverse moties op, waarvan er twee (van PvdA en fractie-Bourzik) werden aangenomen.

Raadsvergadering van 3 maart 2005

Actieprogramma Meedoen of Achterblijven besproken

De gemeenteraad heeft gedebatteerd over het actieprogramma Meedoen of achterblijven. Er was brede steun voor de bestrijding van het terrorisme en de aanpak van het extremisme. Wel werden kritische vragen en opmerkingen ingebracht die om toelichting van het college vroegen. Uiteindelijk leverde het debat een aantal moties op, twee werden aangenomen.

Met een motie van de PvdA wordt het college opgedragen voor 1 mei 2005 een plan van aanpak te hebben om discriminatie van Rotterdammers van o.a. Marokkaanse afkomst te bestrijden met concrete resultaatverplichtingen. Tegen deze motie stemden een aantal leden van Leefbaar Rotterdam, D66 en fractie-Smit. Ook komt er een onderzoek naar de oorzaken van de groeiende werkloosheid onder allochtonen. Deze motie van fractie-Bourzik kreeg steun van de PvdA, een groot aantal leden van Leefbaar Rotterdam, GroenLinks, D66, Stadspartij, SP en ChristenUnie-SGP.

Het actieprogramma Meedoen of Achterblijven is een reactie op een motie van Leefbaar Rotterdam die bij de begrotingsbehandeling in 2004 unaniem is aangenomen. Met deze motie is het college gevraagd, concrete maatregelen te nemen om radicalisering en extremisme in Rotterdam in te dammen en te isoleren. Het actieprogramma bevat 44 concrete actiepunten, waarvan het college voor sommige punten al met de uitvoering is gestart. Leden van de raadscommissie voor Bestuur en Veiligheid discussieerde in februari voor het eerst over het actieprogramma.

Debat in de raad

Leefbaar Rotterdam prees de slagvaardige uitvoering van de motie. Het actieprogramma ligt in het verlengde van het collegeprogramma en sluit aan bij het actieprogramma Rotterdam zet door. De Rotterdamse overheid heeft met het actieprogramma als eerste haar nek uitgestoken. Leefbaar Rotterdam ondersteunde de wij-zij-benadering, met aan de ene kant de mensen die de fundamentele waarden van de democratische rechtstaat onderschrijven en aan de andere kant degenen die dat niet doen. Wel miste de fractie in het actieprogramma concrete instructies voor de gehele bevolking om signalen te melden.

De SP wees erop dat uitsluiting van mensen ook een impuls kan zijn voor radicalisering.

De nadruk op het insluiten kreeg steun, net als het stimuleren van de betrokkenheid van burgers. Insluiten is een goede zaak, evenals de ontwikkeling van gemengde wijken en gemengde scholen. Wel moet, aldus de SP, worden voorkomen dat bepaalde groepen worden gestigmatiseerd.

D66 schetste enkele historische ontwikkelingen en stelde vast dat er goede oplossingen moeten worden gevonden voor de huidige situatie. Burgerlijke vrijheden mogen daarbij niet worden aangetast. De politiek moet zich afzijdig houden van geloofsbelijdenis door burgers.

D66 ziet een verzet tegen de Islam ontstaan. Discriminatie op de arbeidsmarkt dient te worden tegengaan en terrorisme moet worden aangepakt. De fractie wees op de noodzaak van goede begeleiding van jongeren die naar extremisme neigen. Problemen moeten vroegtijdig worden gesignaleerd. Jongeren moet je niet uitsluiten maar insluiten. Een motie (D66), waarin het college wordt verzocht geen opdrachten meer te geven aan organisaties of bedrijven waarvan bekend is dat zij jongeren met een etnische achtergrond geen stageplek of arbeidsplek aanbieden, werd verworpen. De motie kreeg alleen steun van D66, PvdA, GroenLinks, SP, Stadspartij, fractie-Dos Santos en fractie-Bourzik. Ook een tweede motie van D66, om met concrete maatregelen etnische discriminatie op de arbeidsmarkt tegen te gaan, kreeg onvoldoende steun. Voor stemden D66, GroenLinks, SP, Stadspartij en fractie-Bourzik.

Fractie-Dos Santos stelde vast dat integratie geen garantie is om een goede Nederlander te worden. Geloof en democratie zijn twee belangrijke zaken: geloof is individueel en democratie is iets gemeenschappelijks. De fractie riep politieke partijen op om zelf in actie te komen.

Fractie-Van Heijgen uitte kritiek op de willekeur in het rapport, waarmee mensen als verdacht worden getypeerd.

De PvdA refereerde aan de unanieme uitspraak van de raad om radicalisering tegen te gaan. Het college kreeg steun voor het plan om extremisme aan te pakken. Kritiek was er op het fenomeen uitsluiting. Wanneer en hoe uitvoering wordt gegeven aan uitsluiting was voor de fractie niet helder. Er werd vastgesteld dat uitsluiting alleen mag plaatsvinden op basis van bewezen feiten. Bepaalde groepen moeten zich steeds bewijzen dat ze niet radicaal zijn .

Het is een voorwaarde dat het college discriminatie, terrorisme en extremisme aanpakt. Jongeren moeten binnenboord worden gehouden voordat het fout gaat. Het vraagt om een offensieve aanpak, waarbij iedereen wordt gevraagd een bijdrage te leveren. Gepleit werd voor een hecht bondgenootschap met de overheid en vertegenwoordigers van gemeenschappen.

De PvdA stelde vast dat de antwoorden op haar schriftelijke vragen, vertrouwen gaf in de uitgangspunten van het actieprogramma.

Het CDA bracht in dat het de plicht van de overheid is om radicalisering tegen te gaan met preventieve, repressieve en curatieve maatregelen. Primaire taak van de overheid om paal en perk te stellen aan stromingen die integriteit van individuele burgers op de proef stellen. Alle vormen van racisme en discriminatie zijn verwerpelijk. Groepen verharden volgens de fractie in hun opvattingen door uitsluiting en discriminatie. De stad behoort tot het domein van de burgers. Kansrijke initiatieven van burgers en organisaties moeten in beeld worden gebracht. Het college werd gevraagd om etnische organisaties te helpen bij de professionalisering en bij het opzetten van een slagvaardige organisatiestructuur.

Fractie-Bourzik betoogde dat het niet aan de overheid is om opvattingen van mensen te bepalen. De overheid treedt pas op als grondbeginselen worden overschreden.

De fractie stelde vast, ingenomen te zijn met de reactie van etnische organisaties die afstand nemen van alle vormen van geweld. Het actieprogramma is, aldus fractie-Bourzik, wel stigmatiserend naar een deel van een bevolkingsgroep.

De VVD onderstreepte de wenselijkheid van een resultaatgerichte aanpak van het radicalisme. In het actieprogramma moet ook aandacht zijn voor links-extremisme. De fractie concludeerde dat succesvolle integratie geen garantie is voor de bestrijding van extremisme. Ook moeten mensenrechten en democratische vrijheden altijd verdedigd worden.

Volgens GroenLinks zijn de noodzakelijke preventieve maatregelen duidelijk: door uitsluiting en discriminatie tegen te gaan. Concrete maatregelen en investeringen ziet de fractie nog te weinig terug. Oorzaken voor radicalisering van jongeren moeten niet alleen in de Islamitische cultuur en religie worden gezocht. De westerse ideologie en cultuur kan ook van invloed zijn.

Het belang van het vergroten van de arbeidsparticipatie van allochtonen werd opnieuw onder de aandacht gebracht.

De ChistenUnie-SGP wees op het belang van de dialoog over extremisme met etnische groepen. Er zijn kritische geluiden te horen, zoals het gevaar voor stigmatisering en de wij-zij tweedeling. Enerzijds moeten radicalisering en extremisme worden bestreden en aan de andere kant moeten groepen hun religie kunnen belijden. De fractie vroeg zich af of er voldoende capaciteit is om radicalen aan te pakken. Er komen veel nieuwe plannen, maar er moeten nu concrete resultaten worden geboekt.

In het raadsdebat hield de Stadspartij een pleidooi voor het belang van geweldloosheid.

In het actieprogramma moet ook aandacht zijn voor verdraagzaamheid. De fractie miste dit aspect in het actieprogramma. Gewelddadigheid moet niet met gewelddadigheid worden bestreden. Het college houdt zich te eenzijdig met repressie bezig.

Een motie van de Stadspartij voor een plan om verdraagzaamheid, verzoening en vrede in Rotterdam te bevorderen werd verworpen. Voor stemden de Stadspartij, PvdA, D66, GroenLinks, SP en fractie-Bourzik.

Fractie-Smit stelde vast dat de vrijheid van meningsuiting wordt beperkt om terrorisme te bestrijden. De focus zou moeten liggen op netwerken voor extremisme.

Een motie om ondernemers vrij te laten om personeel te kiezen werd verworpen en kreeg alleen steun van een aantal leden van Leefbaar Rotterdam en fractie-Smit. Uitsluiting kan, volgens fractie-Kok, ook leiden tot radicalisering. De fractie hield een betoog over het belang van vrijheid.

Plicht om te investeren

In reactie op het raadsdebat refereerde burgemeester Opstelten aan de aanleiding om te komen tot het actieprogramma. De dreiging van het terrorisme en extremisme is een nieuw risico in de samenleving geworden. Daar moet in balans en in proportionaliteit mee worden omgegaan. Alle acties en voorstellen vinden plaats in het kader van de rechtsstaat.

Dat betekent dat er geen enkel grondwetsartikel of grondrecht ter discussie wordt gesteld, aldus de burgemeester. Elke maatregel, die in het kader van het actieprogramma wordt ingezet, moet eerst worden vastgelegd in een wettelijk artikel. Het is de plicht van het gemeentebestuur om te investeren in de stad. Geen enkele (etnische) groep in de stad mag worden gestigmatiseerd. Het gaat uiteindelijk om de beoordeling van het gedrag van mensen. Uitsluiten is van toepassing op een beperkte groep. Daar worden noodzakelijke maatregelen genomen. Opnieuw benadrukte de burgemeester dat het gemeentebestuur van en voor alle Rotterdammers is. Hij gaf de raad mee dat regelmatig zal worden gerapporteerd over de voortgang van de acties en maatregelen. Wethouder Geluk gaf de gemeenteraad nadrukkelijk mee dat fors wordt ingezet op de bestrijding van discriminatie op de arbeidsmarkt. Wethouder Van den Anker ondersteunde het verzoek van enkele raadsfracties om het emancipatieproces bij groepen te versnellen. Er zal tijdig moeten worden ingegrepen om op tijd in en uit te sluiten.

En verder heeft de raad..

* motie-Madlener (Leefbaar Rotterdam) afgedaan. In de motie wordt het college verzocht om in herstructureringswijken te zorgen voor voldoende mogelijkheden om binnen de eigen wijk weer een woning te krijgen.

* de bezwaren ongegrond verklaard tegen een eerder genomen besluit om een gedeelte van de Cilinderstraat aan het openbaar verkeer te ontrekken.

* de Verordening gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens Rotterdam 2005 vastgesteld.

* de werkingsduur van de leefmilieuverordening Burgemeester Baumannlaan Noordzijde verlengd.

Bron: Griffie, 04-03-2005

[s?rotterdam.Openbaar_60327.OTAP_RDM Content
ite_250003.Griffie_2050902.Nieuwsbericht_2050906.Raadsberichten_202949 2.Raadsberichten 2005_2051817.Raadsbericht 3 maart_2057997]