Toespraak minister van Verkeer en Waterstaat, Karla Peijs, bij het uitreiken
van de Prix Veuve Clicquot
Geachte dames, heren ook,
Vorig jaar heb ik helaas verstek moeten laten gaan. Ik heb toen al
tegen Yvonne van Rooy gezegd, volgend jaar ben ik er zeker bij! En
hier ben ik dan.
Ik vind het echt ontzettend leuk en een eer vandaag de Prix Veuve
Clicquot uit te mogen reiken. De juryvoorzitter Yvonne van Rooy zal
straks bekendmaken wie de winnaar is. Dus ik laat u nog even in
spanning.
Onze minister-president Jan Peter Balkenende die twee jaar geleden de
prijs mocht uitreiken zei het al. Je moet van goeden huize komen om
deze prijs in de wacht te slepen. Dynamisch, creatief, vernieuwend,
maatschappelijk verantwoord en een grenzeloos doorzettingsvermogen
zijn ingrediënten die de winnaar in huis moet hebben. En liefst geen
man in de buurt, die je al jaren alles uit handen neemt.
Kortom, geen miss, maar een bizz verkiezing!
Ondanks de hoge eisen die gesteld worden aan de winnaar - als
oud-jurylid weet ik dat nog - kunnen we ons gelukkig prijzen dat er
een moordende concurrentie is voor deze prijs. Want veel vrouwen
voldoen aan die kerncompetenties, zoals dat zo mooi heet tegenwoordig.
Veel vrouwen zijn zelfstandig ondernemer. Een op de drie startende
ondernemers is een vrouw. Dat klopt ook met het `gewone' bestand want
van alle ondernemers is ruim 30% vrouw. Voor sommige allochtone
groepen zijn die percentages gelijk. Met zelfs een uitschieter naar
boven bij Chinese onderneemsters. Bij de Turkse en Marokkaanse
bevolkingsgroepen valt daarentegen nog wel veel te winnen.
Goed, dat gaat dus de goede weg op.
Zijn succesvolle vrouwelijke ondernemers dan soms een bijzonderheid?
Gelukkig ook niet.
Vrouwen zijn even goede ondernemers als mannen.
Alleen pakken ze de zaken soms op hun eigen manier aan.
Maar zolang er geen sjablonen zijn voor succesvol zakendoen, lijkt me
dat geen enkel bezwaar. Integendeel.
Dus, dames en heren, het is duidelijk: succesvolle zakenvrouwen zijn
niets bijzonders!
Het is trouwens opvallend dat het aantal faillissementen onder
vrouwelijke ondernemers relatief laag ligt. Net als vrouwelijke
automobilisten, maken vrouwelijke ondernemers minder brokken dan
mannelijke. Je ziet dat ook bij deze prijs. Alle zakenvrouwen zijn
volop in de run. Heel anders dan bij sommige andere prijzen. Als je
die wint, dan doet de bank onmiddellijk je kredietkraan dicht.
Dat brengt mij op de vanmiddag gehouden slotbijeenkomst van het
Nationaal Netwerk Ondernemerschap over Equal I, een Brussels
subsidie-programma. Een van de belangrijke nieuwe projecten binnen
Equal I is een onderzoek naar micro-financiering van vrouwelijke
ondernemers. Duidelijk is dat vrouwelijke ondernemers niet moeilijker
krediet krijgen bij banken. Wel een probleem is dat vrouwen over het
algemeen voor lagere bedragen willen lenen, vaak geen onderpand
hebben, en in voor de banken minder belangrijke sectoren zitten.
Binnenkort start Equal II. Dan zal deze problematiek extra aandacht
krijgen.
Gelukkig is er nationaal, maar ook internationaal sowieso veel
aandacht voor vrouwelijk ondernemerschap. Bijvoorbeeld in het European
Network to Promote Women Entrepreneurship . Een netwerk bedoeld
om ervaringen uit te wisselen met de andere Europese lidstaten.
Dames en heren,
Nederland behoort in Europa tot de top als je kijkt naar het aantal
werkende vrouwen en vrouwelijke ondernemers. Het is wel eens anders
geweest. We moesten namelijk wel van ver komen. In 1957 moest je
bijvoorbeeld als vrouwelijke ambtenaar nog ontslag nemen als je ging
trouwen. Hoe lang is het gelden dat werkgevers het niet de moeite
vonden pensioen op te bouwen voor veel meiskes?
Toch zijn we er nog lang niet. Een veel gebruikt voorbeeld, maar tot
mijn spijt nog steeds actueel is dat vermalijde glazen plafond.
Vrouwen in de top van bedrijven zijn nog steeds zeldzaam. Twee procent
vrouwen in de top! Een verbijsterend laag cijfer. Zeker met de
wetenschap dat er vele capabele vrouwen zijn. Kijkt u maar rond in
deze zaal.
Dat glazen plafond - dat uit duurzaam gewapend beton lijkt te bestaan
- moet nu toch echt eens geslecht worden. Dat betekent namelijk niet
alleen winst voor vrouwen, maar ook pure winst voor de organisaties
zelf. Bedrijven met gemengde teams in de top scoren gewoon beter. Dat
staat vast. Ze zijn meer omgevingsbewust, flexibeler en innovatiever.
Het Kabinet Balkenende II is daar een goed voorbeeld van! Het kabinet
Balkenende I telde maar één vrouw, wel een groot aantal hanen. En u
weet allemaal hoe dat afliep.
Overigens moet mij van het hart dat we nog te veel gefocust zijn van
beneden naar boven naar het glazen plafond te kijken. De vrouwen die
van boven naar beneden kijken, moeten ook hun verantwoordelijkheid
nemen. Af en toe lijkt het wel alsof het plafond alen doorzichtig is
vanaf benden...
Met andere woorden vrouwen aan de top moeten zich inzetten en aandacht
vragen voor de vrouwen die onder het plafond werken. Ik doe een oproep
aan alle vrouwelijke topmanagers de ervaringen en invloed die ze
hebben in hun bedrijven te gebruiken om andere vrouwen door dat
plafond heen te trekken!
Dames en heren,
Extra aandacht voor vrouwelijk ondernemerschap is en blijft dus goed.
De Prix Veuve Clicquot heeft dan ook een prima voorbeeldfunctie. Ze
was niet flitsend wel degelijk en haar bedrijf bestaat nog. Net als
die bedrijven van onze zakenvrouwen. Rolmodellen blijven dus
belangrijk voor vrouwelijke ondernemers. Deze prijs is goed voor de
winnaar - persoonlijk en vanuit continuïteit gedacht -, maar ook goed
voor de promotie van vrouwelijk ondernemerschap. Bovendien zien we
elkaar nog eens.
Er is zeker nog veel onbenut vrouwelijk potentieel, begin meteen om u
heen te kijken voor volgend jaar, dan willen we weer een klapper.
Ondanks de aantrekkingskracht en voordelen hebben veel vrouwen nog
aarzelingen om een eigen bedrijf te beginnen. Grote voordelen van een
eigen bedrijf zijn baas over je eigen portemonnee en meer vrijheid
voor het combineren van werk en zorg. Laat anderen zich maar uitputten
door zich te stoten aan het glazen plafond, als zelfstandig ondernemer
omzeil je op een creatieve manier dat plafond.
Ik zou het alle vrouwen die nadenken over het starten van een eigen
bedrijf eigenlijk willen toeschreeuwen: Onderneem 't maar! Of `Neem 't
over!'
Waarom groeien vrouwen eigenlijk niet door met hun eigen bedrijf? Dat
heeft veel te maken - u weet het eigenlijk al - met de combinatie werk
en zorg. De toepassing van slimme ICT zou in een aantal gevallen
uitkomst kunnen bieden. En dan bedoel ik niet dat de e-moeder virtueel
de kinderen voorleest en op bed legt, maar wel dat u werk en zorg
efficiënter kan organiseren!
Dames en heren in de zaal,
Uw spanningsboog staat inmiddels misschien wel op knappen, al zijn
vrouwen stressbestendiger dan mannen. Ik laat nu dan ook graag het
woord aan de juryvoorzitter Yvonne Van Rooy voor de bekendmaking van
de winnaar van de Prix Veuve Clicquot 2005.
Dank U.
Ministerie van Verkeer en Waterstaat