Antwoorden op vragen van het lid Douma (PvdA)
over het negeren van de code-Tabaksblat
aangaande certificering (2040510490)
Vraag 1: Bent u op de hoogte van de
berichtgeving over het op grote schaal negeren
van de code-Tabaksblat van de certificering?
Ja.
Vraag 2: Waarom geven beursgenoteerde
ondernemingen op dit belangrijke punt geen
navolging aan de code-Tabaksblat?
Vraag 5: Deelt u de mening dat inmiddels buiten
twijfel staat dat de administratiekantoren niet
onafhankelijk zijn? Zo ja, welke conclusie
verbindt u hieraan?
Het is nog te vroeg om conclusies te trekken
over de mate van naleving van paragraaf IV.2 van
de Nederlandse corporate governance code
betreffende certificering van aandelen en de
onafhankelijkheid van het bestuur van het
administratiekantoor. Ook over de motivering van
eventuele afwijkingen van administratiekantoren
van de voorschriften onder paragraaf IV.2 van de
Nederlandse corporate governance code is nog
geen totaalbeeld te geven. De op 6 december 2004
ingestelde Monitoring Commissie Corporate
Governance Code (Staatscourant nr. 241 van 14
december 2004) zal aan het eind van dit jaar
haar eerste monitoring rapport betreffende de
mate van naleving van de voorschriften van de
Nederlandse corporate governance code
publiceren. Dan kan een eerste aanzet worden
gegeven voor conclusies over de naleving van de
Nederlandse corporate governance code en wordt
een beeld verkregen van de motivering van
eventuele afwijkingen.
Vraag 3: Waarom hanteren zoveel beursgenoteerde
ondernemingen nog altijd 100%-certificering of
bijna 100%-certificering?
Uit het in opdracht van de Nederlandse Corporate
Governance Stichting & het Netherlands Institute
for Corporate Governance uitgevoerde onderzoek
"Corporate Governance in Nederland 2004; De
opvolging van de code geïnventariseerd"
blijkt dat in 2003 ongeveer 33 procent van de
Nederlandse beursgenoteerde vennootschappen
certificaten van aandelen aan een effectenbeurs
hebben genoteerd. Het is niet bekend welk
percentage van deze vennootschappen alle dan wel
vrijwel alle aandelen heeft gecertificeerd. Het
percentage "gecertificeerde" aandelen zal in de
regel samenhangen met het doel van de
certificering van aandelen. Dat doel kan per
vennootschap verschillen. Bij vennootschappen
met veel kleine beleggers kunnen alle dan wel
vrijwel alle aandelen zijn gecertificeerd,
teneinde te voorkomen dat een (toevallige)
meerderheid van aandeelhouders de besluitvorming
naar haar hand zet. Bij vennootschappen die
financieringspreferente aandelen hebben
uitgegeven kan er reden zijn om alleen dit soort
aandelen te certificeren wanneer de
financieringspreferente aandelen zijn uitgegeven
tegen een sterk afwijkende (lagere) koers dan de
gewone aandelen.
Vraag 4: Is het waar dat bij de ongeveer 30.000
agendapunten van de afgelopen 30 jaar bij de
diverse beursgenoteerde fondsen, het geen enkele
keer is voorgekomen dat het administratiekantoor
tegen het ondernemingsbestuur heeft gestemd?
Het is vrijwel onmogelijk om een dergelijke
stelling voor een zo lange periode te
onderzoeken. Er is slechts onderzoek beschikbaar
over een periode van vijf jaar. Uit het in
opdracht van het Ministerie van Financiën
verrichte onderzoek "Aandeelhoudersvergaderingen
in Nederland; 1998-2002" blijkt dat
"administratiekantoren veelal geen stemmen tegen
voorstellen uitbrengen". Aan de hand van een
regressieanalyse wordt een sterk statistisch
significant resultaat gevonden voor de hypothese
dat in de algemene vergadering van
aandeelhouders van "gecertificeerde"
beursvennootschappen minder vaak wordt
tegengestemd.
Vraag 6: Kan overwogen worden om de
(niet-democratische) stichtingsvorm bij
administratiekantoren te verbieden en slechts
vennootschappen en verenigingen als
administratiekantoor toe te staan? Of ligt een
verbod op certificering in het algemeen volgens
u meer voor de hand?
Het kabinet heeft geen reden om in te grijpen in
de vrijheid van administratiekantoren om hun
eigen juridische vorm te kiezen en/of om een
vennootschap te verbieden medewerking te
verlenen aan het certificeren van haar aandelen.
Het past bij een concurrerend vennootschapsrecht
om zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de
wensen van ondernemers en bestuurders. Ook de
commissie corporate governance (commissie
Tabaksblat) heeft niet aanbevolen besturen van
administratiekantoren te verbieden de stichting
als juridische vorm voor het
administratiekantoor te kiezen, getuige de
eerste zin van best practice bepaling IV.2.2 van
de Nederlandse corporate governance code: "De
bestuurders van het administratiekantoor worden
benoemd door het bestuur van het
administratiekantoor." De commissie Tabaksblat
beveelt evenmin aan om certificering van
aandelen te verbieden. Wel heeft zij in
paragraaf IV.2 van de code voorschriften
geformuleerd om voorwaarden te verbinden aan het
gebruik van certificering van aandelen, teneinde
te voldoen aan haar principe dat certificering
van aandelen niet meer wordt gebruikt als
beschermingsmaatregel. De commissie Tabaksblat
is van mening dat certificering van aandelen
uitsluitend een middel mag zijn om te voorkomen
dat door absenteïsme ter algemene vergadering
van aandeelhouders een (toevallige) meerderheid
van aandeelhouders de besluitvorming naar haar
hand zet.
De Minister van Justitie heeft, mede namens de
staatssecretaris van Economische Zaken, de
minister van Financiën en de minister van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid, in het kader
van de behandeling van het wetsvoorstel
betreffende de aanpassing van de
structuurregeling op 28 augustus 2003
voorgesteld administratiekantoren te verplichten
certificaathouders zonder enige beperkingen en
onder alle omstandigheden (dus ook in de
zogenoemde oorlogstijd) stemvolmachten te
verschaffen wanneer de certificaathouders hierom
vragen (kamerstukken II 2002/03, 28 179, nr.
31). De Tweede Kamer gaf destijds echter te
kennen de toekomst van de regeling betreffende
certificering te willen behandelen in het
bredere kader van wettelijke maatregelen inzake
beschermingsconstructies en heeft ingestemd met
het amendement van het lid Douma (kamerstukken
II 2002/03, 28 179, nr. 38) om
administratiekantoren in de zogenoemde
oorlogstijd de vrijheid te geven te besluiten
aan certificaathouders geen stemvolmachten te
verlenen. In de reactie op de Tabakblat code
(kamerstukken II 2003/04, 29 449, nr. 1) heeft
het kabinet aangekondigd de regeling betreffende
certificering te willen betrekken bij de
implementatie van de Europese richtlijn
betreffende openbare biedingen op effecten
(richtlijn nr. 2004/25/EG van het Europees
Parlement en de Raad van 21 april 2004
betreffende het openbaar overnamebod; Pb EU L
142).
Vraag 7: Wat is in dit kader de stand van zaken
met betrekking tot het wetsvoorstel
beschermingsconstructies?
Het wetsvoorstel tot invoering van de
mogelijkheid tot het treffen van bijzondere
maatregelen door de ondernemingskamer over
zeggenschap in de naamloze vennootschap
(kamerstukken II, 25 732) is op 7 november 1997
bij de Tweede Kamer ingediend en heeft daar vele
verdeelde reacties opgeleverd. De parlementaire
behandeling heeft lange tijd stil gelegen. Het
vorige kabinet heeft in augustus 2002 de Tweede
Kamer gevraagd de behandeling van het
wetsvoorstel aan te houden (brief van 30
augustus 2002 van de minister-president met
kenmerk 02M437766). In de nota 'Modernisering
van het ondernemingsrecht' (kamerstukken II
2003/04, 29 752, nr. 2) zijn over openbare
biedingen en beschermingsconstructies nieuwe
wettelijke maatregelen in het vooruitzicht
gesteld, waarna aan voorzetting van de
behandeling van wetsvoorstel 25 732 geen
behoefte meer zal bestaan. Deze wettelijke
maatregelen hangen samen met de hiervoor
genoemde implementatie van de Europese
overnamerichtlijn. Een voorontwerp van een
wetsvoorstel dienaangaande is recentelijk voor
consultatie bij marktpartijen uitgezet. Het
wetsvoorstel zal naar verwachting aan het begin
van dit najaar bij de Tweede Kamer worden
ingediend.
---
Financieel Dagblad, "Bedrijven negeren
code-Tabaksblat", blz. 1, 10 maart jl.
Financieel Dagblad, "Twijfel over
stemkantoor zit diep", blz. 13, 10 maart jl.
Te raadplegen via de website van de
Monitoring Commissie Corporate Governance Code:
www.corpgov.nl.
Bij brief van 3 november 2003 (FIN 03-471)
door de Minister van Financiën aan de Tweede
Kamer aangeboden.
Ministerie van Financiën