Stichting Bouw Research

SBR inventariseert actuele inzichten op het gebied van geautomatiseerd bouwen

Geautomatiseerde bouwproductiesystemen krijgen geleidelijk voet aan de grond in de Nederlandse B&U-sector. Dat is een van de conclusies die wordt getrokken in het studierapport 'Geautomatiseerde productiesystemen in de bouw - kansen voor nieuwe business'. Barrière voor een grotere populariteit lijken marktomstandigheden en onzekerheid over de terugverdientijd te zijn. Wanneer die barrières zijn geslecht, kunnen geautomatiseerde productiesystemen een belangrijke rol spelen bij de innovatie in de sector.

Geautomatiseerde bouwproductiesystemen, in het studierapport afgekort tot GBPS, zijn niet nieuw. Al in de jaren tachtig zijn de eerste experimenten uitgevoerd. Onder GBPS wordt de technologie verstaan die de koppeling van de aansturing en de uitvoering van processen mogelijk maakt. In 1996 liet SBR een eerste publicatie over het onderwerp het licht zien. De reden om na bijna tien jaar opnieuw een inventarisatie te houden, is tweeledig. Enerzijds is er in tien jaar veel gebeurd op het gebied van prefabricage en fabrieksmatige productie. Bovendien heeft de technologie in het algemeen niet stilgestaan. Harde cijfers over de toepassing van GBPS in de B&U-sector ontbreken. De samenstellers van het rapport veronderstellen echter dat er meer systemen in de praktijk opereren dan bekend is, omdat er tot op heden niet veel onderzoek is gedaan naar tailor made systemen die binnen bedrijven zelf ontwikkeld zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om industriële robots, om CNC-machines en CAD/CAM-systemen die veelal worden toegepast in de systeembouw, de betonindustrie, de houtindustrie en de metaal- en staalbouw.

Industrieel bouwen
Verwacht wordt dat geautomatiseerde bouwproductiesystemen een vlucht zullen nemen wanneer industrieel bouwen sectorbreed geaccepteerd is. Daardoor zal er vanzelf meer herhaling plaatsvinden in productieprocessen, een voorwaarde voor de invoering van GBPS. Gemakkelijk zal die invoering niet zijn: de introductie van geautomatiseerde productiesystemen binnen bedrijven vraagt relatief grote investeringen, brengt financiële onzekerheid met zich mee en vraagt dus om een lange termijnvisie op de markt, moed en ondernemerschap. De kansen die er liggen voor geautomatiseerde bouwproductiesystemen zijn echter groot. Dat laat het rapport zien aan de hand van twintig business cases: tien internationale, tien van Nederlandse bodem. De voorbeelden hebben zowel betrekking op on-site als off-site productieautomatisering.