Gemeente Hattem

KORT VERSLAG van de informatiebijeenkomst m.b.t. het haalbaarheidsonderzoek terzake nieuwbouw van het zwembad "De Watermulder", gehouden in "de Franse School" op donderdag 21 april 2005, aanvang 20.00 uur.

Burgemeester Zoon opent de bijeenkomst en heet een ieder welkom. Hij geeft aan dat tijdens de informatieavond in december 2004 is aangegeven dat er een haalbaarheidsonderzoek zou worden gedaan. De resultaten daarvan zouden in een openbare bijeenkomst worden toegelicht. Die afspraak wordt nu ingelost. Hij geeft het woord aan dhr. Lodewijks van Royal Haskoning BV onder wiens leiding het onderzoek heeft plaats gevonden en die het resultaat zal toelichten.
Dhr. Lodewijks geeft aan dat de opdracht die aan hem is verstrekt luidde als volgt "Onderzoek de haalbaarheid van nieuwbouw van "De Watermulder"' binnen de huidige organisatorische setting, rekening houdend met de mogelijkheden van het genereren van een derde geldstroom uit verschillende functionaliteiten rondom het zwembad".
Het onderzoek kende meerdere aspecten: Het zwembad zelf, en zaken waarmee wellicht een derde geldstroom is te creëren, te weten: voorzieningen, woningbouw en recreatie en toerisme. Daarbij is een marktanalyse opgesteld, de organisatie onderzocht en tot slot een financiële analyse gemaakt.
Daarbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:
· Nieuwe zwembad heeft lokale functie en is bedoeld voor huidige gebruikers;

· Nieuwe zwembad wordt op de locatie van het huidige zwembad gerealiseerd;

· Buitenbad blijft gehandhaafd, toegang gratis;
· Molecaten blijft zwembad exploiteren;
· Ontwikkeling van een derde geldstroom om de bijdrage in de investering en de jaarlijkse bijdrage in de exploitatie te beperken;

· Tarieven zwembad kunnen na nieuwbouw beperkt stijgen, in lijn met tarieven van de zwembaden in de regio.
Tevens is als programma van eisen uitgegaan van de volgende punten:

· Zwembad voor 80.000 bezoekers per jaar;
· Basisvoorziening geschikt voor schoolzwemmen, leszwemmen, vrij zwemmen en doelgroepzwemmen;

· Zwemvereniging kan voor haar activiteiten in Hattem terecht;
· Wedstrijdbad van 25 x 12,5 meter met beweegbare bodem;
· Instructiebad van 12 x 8 meter;

· Geen specifieke recreatieve voorzieningen (glijbaan, bubbelbad, etc).
De uitkomst van het marktonderzoek geeft de volgende beelden:
· De marktomvang voor een zwembad in Hattem met 12.000 inwoners is heel beperkt. Landelijk ligt het gemiddelde op 20.000 inwoners.
· De groei van het aantal zwemmers gedurende de komende jaren is gering. Uitgegaan is van een gemiddelde stijging per jaar van 1%.
· Het huidige tarief van het zwembad is laag. Ongeveer 10% lager dan gemiddeld;

· Landelijk is er een verschuiving van het zwembad richting welness complex (lichamelijke verzorging, fitness etc).
· Dit soort voorzieningen richt zich op een regionale markt;
· Er is een marktpotentie van 500 m2 met een prijs van EUR 75,- per m2 per jaar

· Terzake van woningbouw is de vraag geconcentreerd in woningen voor senioren;

· Het beleid van de provincie is gericht op realisatie van koopwoningen in het middensegment;

· Er is een markt voor ongeveer 40 seniorenappartementen van EUR 160.000,=.

· Met betrekking tot toerisme en recreatie wordt geconstateerd dat deze afvlakt;

· Er is een verschuiving richting kwalitatief hoogwaardige verblijfsaccommodaties;

· Die kwalitatieve ontwikkeling zal geen extra bezoekers voor De Watermulder genereren.
De bouw van een nieuw zwembad zal ongeveer EUR 4.000.000,= bedragen. Hierbij is afgezien van het realiseren van een multifunctionele ruimte aangezien deze geen bijdrage levert in de verlaging van het exploitatietekort. Uit de woningbouw is een opbrengst te genereren van
EUR 800.000,=.
Na kwaliteitsverbetering kan uit recreatie en toerisme een bijdrage worden gegenereerd van EUR 30.000,= De financiële vertaling van alle onderzoeksresultaten resulteren in een aanzienlijk jaarlijks exploitatieverlies. Deze zal het eerste jaar EUR 500.000 bedragen en het tiende jaar EUR 524.000 Dit leidt tot de conclusies:

· In de huidige opzet van het nieuwe zwembad is exploitatie binnen de gestelde financiële en politieke kaders niet mogelijk (meer dan EUR 170.000 per jaar);

· Realisatie van aanpalende voorzieningen dragen niet bij aan het exploitatieresultaat;

· Kleine aanpassingen in het concept hebben niet een zodanig effect dat dit aanzienlijke financiële revenuen oplevert. Er zullen aanzienlijke ingrepen in het concept noodzakelijk zijn.

Na deze toelichting leest burgemeester Zoon een deel voor uit het voorstel dat het college aan de raad heeft aangeboden, luidende: "1. deelt u onze conclusie dat behoud van de publieke functie van het zwembad, gelet op de uitkomsten van déze rapportage, niet haalbaar is?
2. acht u het - als alternatief - wenselijk dat in Hattem een zwemvoorziening beschikbaar komt die in een sobere vorm alléén wordt opengesteld voor doelgroepen?
3. geeft het inzicht dat u middels de rapportage heeft verkregen in de exploitatie van het zwembad u aanleiding tot opwaartse bijstelling van de maximaal beschikbaar te willen stellen bijdrage in de exploitatie?
4. zo ja, wat is de maximale jaarlijkse exploitatiebijdrage die uw raad daarvoor beschikbaar wil stellen?"
Over het antwoord op deze vragen gaat de Brede Commissie met in gesprek op maandag 25 april a.s.

Vervolgens stelt hij de belangstellenden in de gelegenheid te reageren op de verstrekte informatie.

Dhr. Van Dijk vraagt naar de onderbouwing van het exploitatietekort, of ook onderzoek is gedaan naar renovatie en of de netto-opbrengst van de te bouwen woningen niet hoger is. Dhr. Lodewijks antwoordt dat er een heel degelijke onderbouwing is van de exploitatie. Die is uitgebreid in de rapportage beschreven, die ter inzage ligt. Er is geen onderzoek gedaan naar renovatie. Dat zat niet in de opdracht. In de basisafspraken tussen gemeente en Molecaten is een verdeling van de te genereren opbrengst afgesproken. Dat leidt tot een berekende opbrengst voor het bad van EUR 800.000

Dhr. Witteveen vraagt of de conclusie gerechtvaardigd is dat gemeenten met minder dan 20.000 inwoners de lasten van een zwembad niet kunnen dragen.
Dhr. Lodewijks geeft aan dat het gaat om het verzorgingsgebied. De zwembaden in Nederland (inclusief de luxe en winstgevend) laten een gemiddeld tekort zien van EUR125.000
Het draaien van een exploitatie met een 0 (nul) resultaat is een absolute topprestatie en dan moet je echt alles mee hebben. Dhr. Danen informeert naar de kapitaalslasten en de operationele lasten.
Dhr. Lodewijks zegt dat de personeelslasten EUR 240.000 bedragen en de kapitaalslasten
EUR 300.000
Dhr. Witteveen: Een en ander is gebaseerd op de afspraken met Molecaten. Stel dat die afspraken er niet waren, wat zou dan de uitkomst zijn.
Dhr. Lodewijks: De afspraak is mede basis geweest voor het onderzoek. Niet vergeten moet worden dat de eigendom van het zwembad ook bij Molecaten ligt.
Mevr. Weeda: is met betrekking tot de multifunctionele ruimte de behoefte in de regio gemeten? Is 500 m2 het maximum? Dhr. Lodewijks: de markt is uitgebreid onderzocht. Op gebied van welness en fitness is er al veel in de regio. Zwolle neemt een deel van de Hattemse markt over. Het veilige maximum is 500 m2. Hoger moet men niet gaan.
Dhr. Van 't Land: Is er ook gesproken met partijen in de markt? Dhr. Lodewijks: dat zou geheel buiten de opdacht hebben gelegen. Investeren in het gezondheidsconcept heeft ook consequenties voor de huidige doelgroepen. Bijvoorbeeld warmer water kost niet alleen extra, maar kan tevens nadelig zijn voor een doelgroep die wat kouder water wenst.
Mevr. Moor vraag of ook gekeken is naar bijv. een 4e geldstroom, bijvoorbeeld subsidies.
Dhr. Lodewijks zegt dat dit geen onderdeel van het onderzoek heeft uitgemaakt. De actie daartoe moet uitgaan van de gemeente. Dhr. Stapper constateert dat de verkoop van de woningen kan uitgaan van een projectontwikkelaar en van de gemeente (in eigen beheer). Wat overweegt de gemeente?
Dhr. Lodewijks merkt op dat het meeste rendement is te halen wanneer de gemeente zelf ontwikkelt en verkoopt. Hij merkt voorts op dat er aan deze 3e geldstroom ook risico's kleven. Wat gebeurt er als het bestemmingsplan niet rond komt vanwege bezwaren? Wethouder Van der Kolk geeft aan dat de grond geen eigendom is van de gemeente. Qua realisering van de plannen zal er derhalve altijd sprake moeten zijn van overeenstemming tussen partijen. Hij geeft aan dat men van de "winst" geen overspannen verwachtingen moet hebben.
Dhr. Danen vindt 80.000 bezoekers per jaar een laag getal. Is dat niet op te krikken.
Dhr. Lodewijks geeft aan dat dit heel lastig zal zijn. Dat blijkt ook wel uit de praktijk. Als dat eenvoudig te doen zou zijn, dan zouden er nu wel meer bezoekers zijn geweest. Mevr. Viet denkt dat door kleine investeringen als een duikplank, matjes in het water en meer van dat soort zaken, het bad wel aantrekkelijker gemaakt kan worden.
Dhr. Lodewijks constateert dat dit de afgelopen 10 jaar niet is gebeurd.
Dhr. Witteveen constateert dat in tegenstelling tot de bijeenkomst in december, de heer Slager van Molecaten er nu niet is. Is er nog sprake van een gezamenlijk optreden?
Wethouder Borst zegt dat daarvan zeker sprake is. Dhr. Slager is hedenavond verhinderd. Zijn echtgenote is evenwel als toehoorder aanwezig.
Mevr. Viet geeft aan dat dhr. Slager de vorige informatiebijeenkomst drie opties aangaf. Was dat alleen zijn voorstel en zijn er nog andere opties?
Burgemeester Zoon antwoordt dat de drie door dhr. Slager geopperde opties voortkwamen uit het verleg dat met de gemeente is gevoerd. Dhr. Sllager heeft daarbij zijn condities aangegeven. Dat is nu onderzocht.
Mevr. Van Tongeren vraagt naar de uitkomsten van het renovatieonderzoek. Is ook nog naar subsidiemogelijkheden gezocht door de gemeente?
Dhr. Lodewijks geeft aan dat destijds is berekend dat een renovatie van het bad zou neerkomen op 1,5 miljoen. Dat is niet in zijn onderzoek betrokken.
Wethouder Van der Kolk merkt op dat de Europese Unie niet subsidieert in individuele zwembaden. Er is ook geen sprake van een achterstandsgebied. Wil van een provinciale subsidie sprake kunnen zijn dan moet het al gaan om heel kleine kernen, waarbij dan zaken als buurthuizen, dorpsscholen, kerken etc voor een bijdrage in aanmerking kunnen komen. In die zin ziet hij voor Hattem heel weinig mogelijkheden, hetgeen niet betekent dat er geen pogingen daartoe alsdan kunnen worden ondernomen. Mevr. Bonhof vraagt zich af of de bestemmingsplanherziening ten behoeve van de campinguitbreiding en de daaruit te genereren derde geldstroom niet net zo risicovol is als die uit de woningbouw. Wethouder Van der Kolk meldt in dit verband dat er ingaande juni 2005 een nieuw streekplan komt. Dat geeft meer mogelijkheden. Daar is deze thans in bespreking zijnde optie ook op gebaseerd. Er is dus inderdaad géén zekerheid.
Dhr. Guichelaar vraagt of aanbouw bij het MFC De Marke een opties is. Dan kan op het huidige terrein woningbouw plaatsvinden. Wethouder Borst geeft aan dat dit in de kosten niets uitmaakt. Bovendien is het "huidige terrein" geen eigendom van de gemeente. Dhr. Van Dijk pleit er voor het maatschappelijk belang van het zwembad goed in het oog te houden. Hij geef dan ook in overweging het haalbaarheidsonderzoek uit te breiden en daar ook de renovatie bij te betrekken.
Burgemeester Zoon speelt dat verzoek door richting raad ter bespreking in de volgende commissievergadering. Mevr. Broekhuis heeft de indruk dat het onderzoek te laat is ingezet. Men wist toch wanneer het contract afliep? Wat gebeurt er straks met het personeel?
Burgemeester Zoon geeft aan dat het personeel uit zorgvuldigheidsredenen tijdig ontslag is aangezegd ingaande november 2005.
Dhr. Ten Have vraagt of het maken van een combinatie met de nieuw te bouwen sportzaal nog een optie is.
Wethouder Borst zegt dat dit geen optie meer is. In de volgende raadsvergadering beslist de raad op een voorstel om de RK-kerk aan te kopen met het doel deze te verbouwen tot gymlokaal. Met betrekking tot proceduretijd merkt hij op dat nadat de Raad van State in 2003 niet instemde met de bestemmingsplanherziening en Molecaten besloot de overeenkomst niet te ontbinden, er pas een situatie ontstond die basis gaf voor verder overleg. Dat is 1,5 jaar geleden. Aan wat nu wordt gepresenteerd is het nodige overleg en onderzoek aan vooraf gegaan.
Dhr. Olthof constateert dat het nu aan de raad is om aan te geven hoeveel hij bereid is in de exploitatie van het zwembad bij te dragen.
Mevr. Nagelhout geeft in overweging de mogelijkheid te onderzoek voor sec een doelgroepenbad.
Mevr. Moor zegt dat het college in december 2004 heeft aangegeven dat sluiting geen optie was.. Was vindt het college thans nu de cijfers bekend zijn?
Burgemeester Zoon zegt dat het college "op basis van de uitkomsten van dit rapport" realisering niet haalbaar acht. Mevr. Van Bruggen vindt de stemming nu somber. Die was in december positiever. Wat is het de gemeente nu waard? Wethouder Borst zegt dat er in december veel vertrouwen was. De uitkomsten van het rapport vallen tegen. Maar dit is nog niet het einde. De raad is aan zet om de kaders aan te geven. Na maandag is er hopelijk meer duidelijk.
Dhr. Van 't Land vraagt of bij renovatie ook kortere afschrijvingen plaatsvinden. Voorts vraagt hij zich af wat de burgerij over heeft voor een bad.
Dhr. Lodewijks zegt dat normaliter het zwembadgebouw wordt afgeschreven in 30 jaar en de installatie in 15 jaar. De installatie kan niet gerenoveerd worden, dus daarvoor is totale vervanging noodzakelijk. Afhankelijk van de intensiteit van de renovatie wordt die afgeschreven in 10 à 15 jaar. Een en ander is tamelijk snel te berekenen.
Mevr. Broekhuis zegt richting gemeenteraad dat men er niet bang voor hoeft te zijn dat de Hattemers geen geld over hebben voor het zwembad. Acties in het verleden hebben dat wel uitgewezen als ook de opkomst voor deze avond.
Dhr. Van Selling vraagt wat er per hoofd van de bevolking bij moet om de exploitatie sluitend te krijgen.
Burgemeester Zoon zegt dat dit neerkomt op EUR 30,- per inwoner. Mevr. Moor zegt dat de zwemvereniging qua organisatie in de problemen komt. Wanneer is er zekerheid te geven. Zit er nog een verlenging in van het contract tussen gemeente en Molecaten? Burgemeester Zoon zegt dat november 2005 een hard gegeven is in het contract.
Mevr. Slager bevestigt dit. Zij heeft begrip voor de situatie, doch dat neemt de afspraak die er ligt niet weg. Belangrijk is de beslissing die de raad a.s. maandag neemt.
Mevr. Wolf vraagt of er a.s. maandag qua agendavoering nog geschoven kan worden, zodat het zwembad zo vroeg mogelijk wordt besproken.
Burgemeester Zoon geeft aan dat er eerst een raadsvergadering word gehouden en daarna de commissievergadering waarvoor dit voorstel staat gepland.
Dhr. Stapper vraagt of de zwemvereniging voor hun activiteiten nu wel of niet elders hun heil moeten gaan zoeken en inschrijven. Burgemeester Zoon geeft in overweging om eerst het resultaat van het overleg van a.s. maandag af te wachten. Dhr. Ten Have vraagt of de besluitvorming omtrent het gymlokaal al rond is.
Burgemeester Zoon zegt dat er een koopovereenkomst is gesloten die a.s. maandag middels de beschikbaarstelling van een krediet wordt bekrachtigd.

Vervolgens bedankt burgemeester Zoon dhr. Lodewijks voor zijn uitleg en alle aanwezigen voor hun belangstelling en deelname aan de discussie, daarna sluit hij - onder applaus - de bijeenkomst.

donderdag 21 april 2005