nummer 88 / Ede, 26 april 2005
Bijna 200 hectare te herontwikkelen
Ambitieuze plannen voor kazerneterreinen, spoorzone en Enkaterrein in
Ede
Door het vertrek van Defensie uit de kern van Ede en de sluiting van
de monumentale Enka-fabriek komen in de stad Ede bijna 200 hectare
beschikbaar voor nieuwe stedelijke functies, zoals wonen, werken en
voorzieningen van diverse aard. In combinatie met de herontwikkeling
van de spoorzone en de stationslocatie heeft de gemeente Ede een
ambitieus Masterplan ontwikkeld dat de kaders schept om niet alleen de
stad Ede maar de hele regio een belangrijke kwaliteitsimpuls te geven.
Dit Masterplan laat zien aan welke voorwaarden moet worden voldaan om
een verantwoorde een duurzame ontwikkeling tot stand te brengen.
De stad Ede ligt op de overgang van het Veluwemassief naar de Gelderse
Vallei. Ontstaan als een dorp op de Veluwe, heeft Ede zich in de
afgelopen 100 jaar ontwikkeld tot een stad met een belangrijke
regionale centrumfunctie. Verantwoordelijk voor de soms ontstuimige
groei van Ede tot de huidige 100.000 plus gemeente waren in
belangrijke mate het aanleggen van de spoorlijn Utrecht Arnhem (in
1845) met het station Ede-Wageningen en de vestiging van Defensie en
de Enka in het begin van de twintigste eeuw.
Paradox
Paradoxaal genoeg hebben juist deze drie `aanjagers` in latere tijden
gezorgd voor een aantal belemmeringen: De defensieterreinen en het
Enka-complex grendelde de stad aan de oostzijde grotendeels af van de
Veluwe en het steeds drukker wordende spoor deelde de stad in twee
helften die slechts moeizaam met elkaar te verbinden zijn.
Gouden kans
Hoewel de gemeente Ede het vertrek van Defensie en de sluiting van de
Enka betreurt vanwege het verlies aan werkgelegenheid en de
historische binding die Ede met beide heeft, ziet het gemeentebestuur
ook in dat deze ontwikkelingen een gouden kans bieden om stad en regio
een belangrijke kwaliteitsimpuls te geven. Mét gebruikmaking van en
respect voor de historische banden die Ede verbinden met Enka en
Defensie.
Veluwerand
De gemeente heeft een Masterplan laten ontwikkelen dat voor de komende
10 á 15 jaar de leidraad zal vormen voor de ontwikkelingen in dit
gebied. Uitgangspunt is dat de unieke ligging van het gebied op de
rand van het Veluwemassief verzilverd gaat worden. Zo krijgen de
planners volop de gelegenheid om te `spelen` met de grote
hoogteverschillen in het gebied. Bovendien zullen de vele monumenten
en monumentale panden van Defensie én van de Enka waar mogelijk
behouden blijven met een nieuwe functie erin. Nieuwbouw in de diverse
deelgebieden (of `enclaves`, zoals ze in het Masterplan genoemd
worden) zal aansluiten bij het bestaande karakter van deze gebieden.
Het overvloedig aanwezige groen in de wijk zal een prominente rol
blijven vervullen in de nieuwe stedelijke uitleg. Zo wordt de nieuwe
wijk geen eenheidsworst maar een aaneenschakeling van diverse enclaves
die elk een uitgesproken eigen karakter hebben.
Parklane
Naast een karakterisering van de diverse deelgebieden doet het
Masterplan ook uitspraken over de ontsluiting van het gebied. Deze zal
plaatsvinden via een nieuw aan te leggen `Parklane`, een fraai
aangelegde weg van twee maal één rijstrook die goed ingepast is in het
landschap en die bovendien goed oversteekbaar is. Bovendien zal
Ede-Oost op de één of andere wijze aangesloten moeten worden op het
Rijkswegennet (de A12).
Verdiept spoor
Om de barrièrewerking van het spoor op te heffen streeft Ede naar een
verdiepte ligging van het spoor. Het Station Ede-Wageningen zal op
termijn enigszins naar het oosten verplaatst moeten worden om zo een
betere aansluiting op zowel de stad als de Veluwe mogelijk te maken.
Woningen, kantoren en voorzieningen
Uiteindelijk biedt het Masterplan ruimte voor de bouw van 3500 tot
4500 woningen in diverse prijsklassen (goedkoop, middelduur en duur),
voor 90.000 tot 110.000 m2 kantoren en commerciële voorzieningen,
28.000 m2 aan maatschappelijke voorzieningen (onderwijs, zorg en
welzijn) en 40.000 m2 aan diverse stedelijke voorzieningen,
bijvoorbeeld op het gebied van vrijetijdsbesteding. Hierbij kan deels
gebruik gemaakt worden van de bestaande (kazerne)gebouwen.
Toekomst
Bij het opstellen van het Masterplan is de bevolking van Ede intensief
betrokken. Het Masterplan vormt nu het raamwerk voor de ontwikkeling
van planologische en stedenbouwkundige plannen. Daarnaast zal de
gemeente Ede, mogelijk samen met anderen, waaronder het Rijk, de
defensieterreinen moeten verwerven. Tenslotte zal de gemeente op zoek
gaan naar investeerders die willen investeren in ontwikkelingen rond
het station en in de spoorzone om zo de gewenste stationsverplaatsing
en verdiepte ligging van het spoor mogelijk te maken.
Kwaliteit
De gemeente gaat een kwaliteitsteam instellen die samen met het
gemeentebestuur de gewenste beeldkwaliteit verder zal uitwerken en om
te waarborgen dat het hoge ambitieniveau van het masterplan ook bij de
uitwerkingsplannen gehandhaafd blijft. Ook zal de gemeente in de
toekomst de samenleving intensief blijven betrekken bij de uitwerking
van de plannen.
---
Gemeente Ede