Den Haag, 27 april 2005
Vragen van de leden Douma en Depla (beiden PvdA) aan de minister en staatssecretaris van Financiën
over boekhoudfraude bij gemeenten en provincies
* Bent u op de hoogte van de klachten die de registeraccountant de heer L. Verhoef heeft over de jaarrekeningen van (veel) gemeenten en provincies en de goedkeurende verklaringen van accountants daarbij?
* Bent u op de hoogte van de afhandeling van de daarover door hem gevoerde procedures bij de Raad van Tucht voor Accountants en het College van Beroep voor het Bedrijfsleven en de klachten die hij daarover heeft ingediend bij de President van het College van Beroep voor het Bedrijfsleven en de Procureur-Generaal bij de Hoge Raad?
* Bent u ervan op de hoogte dat de heer L. Verhoef bij Justitie aangifte heeft gedaan van boekhoudfraude bij een twintigtal gemeenten en provincies?
* Bent u van mening dat in beginsel het saldo van de baten en lasten in de jaarrekening van een gemeente in omvang identiek moet zijn aan de mutatie van het eigen vermogen van die gemeente? En andersom, bent u van mening dat mutaties in het eigen vermogen moeten voortvloeien uit de cijfers zoals vermeld in de rekening van baten en lasten?
* Is het u bekend dat door een groot aantal gemeenten en provincies een deel van de baten en lasten buiten de rekening van baten en lasten wordt gehouden? En is het u bekend dat, mede als gevolg daarvan, het saldo van de rekening van baten en lasten en de mutatie van het eigen vermogen vaak substantieel van elkaar verschillen?
* Bent u van mening dat een jaarrekening waarin een deel van de baten en lasten buiten de rekening van baten en lasten wordt gehouden en het saldo van de rekening van baten en lasten niet gelijk is aan de mutatie van het eigen vermogen, géén getrouw beeld geeft van de financiële situatie van die gemeente?
* Is de hier omschreven praktijk volgens u in overeenstemming met de voorschriften dienaangaande, zoals neergelegd in de Comptabiliteitsvoorschriften en het thans geldende BBV?
* Is het juist dat u beiden al langer op de hoogte bent van deze situatie, zoals zou kunnen blijken uit uitlatingen van de staatssecretaris in het Radio 1 Journaal van 7 april, waarin hij zegt "gemeenten zijn veel te weinig transparant"?
* Is het juist dat u zelf geen gebruik maakt van de jaarverslagen van gemeenten en provincies en ten behoeve van de berekening van de EMU-schuld aanvullende vragen stelt over betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves worden gebracht?
* Bent u van mening dat een accountant aan een jaarrekening waarin het saldo van baten en lasten en de mutatie van het eigen vermogen van elkaar verschillen, een goedkeurende verklaring mag geven of dient hij, als het om materiële verschillen gaat, een dergelijke goedkeurende verklaring juist te onthouden?
* Bent u van mening dat het afgeven van een goedkeurende verklaring door een accountant aan een jaarrekening waarin substantiële verschillen bestaan tussen het saldo van de rekening van baten en lasten en de mutatie van het eigen vermogen, in strijd is met de dienaangaande geldende regels voor accountants?
* Bent u van mening dat zowel gemeenten en provincies als accountants, in dit geval, in hun taak tekortschieten en er mogelijk sprake is van overtreding van de betreffende regelgeving?
* Welke conclusies trekt u, op grond van deze situatie, over het door de regering gewenste systeem van single audit en de, in reactie daarop door de Tweede Kamer aangenomen motie-Douma c.s. over de randvoorwaarden waaraan de meest decentrale audits in een systeem van single audit moeten voldoen?
* Bent u van mening dat het wetsvoorstel Wet Toezicht Accountancy voldoende waarborgen biedt voor het toezicht op accountants die actief zijn voor gemeenten en provincies?
Partij van de Arbeid