Ondernemingen in spagaat tussen kostenverlaging en innovatie
De toegenomen concurrentie binnen nationale en internationale
afzetmarkten, de veranderende (Europese) wetgeving en de
ontwikkelingen op technologisch gebied hebben de
concurrentieverhoudingen tussen ondernemingen drastisch veranderd.
Niet alleen het aantal veranderingen, maar ook de intensiteit waarmee
marktontwikkelingen plaatsvinden, confronteren ondernemingen in
toenemende mate met een spanning tussen efficiency en kostenverlaging
(exploitatie) enerzijds, en flexibiliteit en innovativiteit
(exploratie) anderzijds. Op vrijdag 29 april 2005 promoveert Justin
Jansen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zijn proefschrift
Ambidextrous Organizations verschaft nieuwe inzichten in hoe
organisaties de balans tussen innovatie en efficiency succesvol kunnen
managen.
Hoewel ondernemingen behoefte hebben aan stabiliteit om huidige
activiteiten effectief te kunnen aansturen, moeten ze nieuwe producten
en diensten ontwikkelen voor nieuwe markten. Echter, doordat beide
activiteiten moeilijk zijn te verenigen, wordt het managen van
exploitatie en exploratie gezien als een van de belangrijkste
uitdagingen voor het behalen van een duurzaam concurrentievoordeel.
In het onderzoek, dat grotendeels heeft plaatsgevonden bij lokale
Rabobanken in Nederland, komt naar voren dat de meest succesvolle
ondernemingen exploratie en exploitatie balanceren binnen hun
organisatie. Echter, door de moeilijkheden die ontstaan bij het
verenigen van innovatie en efficiency binnen eenzelfde afdeling,
worden afdelingen gecreëerd die zich enerzijds richten op het
ontwikkelen van nieuwe producten en diensten en anderzijds richten op
efficiencyverbeteringen en kostenverlaging.
Innovatieve afdelingen worden gekenmerkt door gedecentraliseerde
besluitvorming, rotatie van medewerkers en crossfunctionele teams.
Afdelingen die gericht zijn op efficiencyverbeteringen en
kostenverlaging maken meer gebruik van regels en procedures en
implementeren mentorsystemen. Opmerkelijk is het feit dat sociale
netwerken binnen afdelingen zowel de creativiteit en innovativiteit
alsook de efficiency en productiviteit van medewerkers kunnen
verhogen.
Door niet alleen te achterhalen of organisaties die exploratie en
exploitatie balanceren, betere resultaten behalen, maar ook hoe ze
deze balans kunnen managen, biedt dit onderzoek een duidelijk handvat
voor hedendaagse managers.
Promotoren: prof.dr.ing. F.A.J. van den Bosch, Management
wisselwerking organisaties en omgeving en prof.dr. H.W. Volberda,
Bedrijfskunde, in het bijzonder strategic management and business
policy.
Erasmus Universiteit Rotterdam