Noord-Europeanen leven gezonder, maar korter
Presentatie SHARE-onderzoek in Brussel
Senioren in Noord-Europa zijn gezonder en rijker dan hun
leeftijdsgenoten in Zuid-Europa. Toch leven de Zuid-Europeanen langer.
Dit is één van de conclusies van het Survey of Health, Ageing and
Retirement in Europe (SHARE), waaraan ook de Tilburgse hoogleraren
Arthur van Soest en Arie Kapteyn en het Tilburgse CentERdata hebben
bijgedragen.
De eerste resultaten worden donderdagmiddag 28 april gepresenteerd.
Europa heeft het hoogste aandeel ouderen van alle continenten en dit
aandeel stijgt nog steeds. SHARE is een groot onderzoeksproject naar
gezondheid, veroudering en pensioenen in Europa. In elf landen,
waaronder Nederland, zijn enquêtes gehouden onder in totaal 22.000
mensen van vijftig jaar en ouder. Je kunt duidelijke Noord-Zuid
verschillen zien in gezondheid en inkomen. Ouderen zijn financieel en
qua gezondheid beter af in het noorden, maar dat vertaalt zich niet in
een daarmee overeenstemmend sterftecijfer, aldus Professor Axel
Börsch-Supan, directeur van het Mannheim Institute for the Economics
of Aging en coördinator van het project.
De eerste resultaten van SHARE worden op 28 april gepresenteerd in
Brussel, tegelijkertijd verschijnt het boek Health, Ageing, and
Retirement in Europe. De SHARE-data (toegankelijk via
www.share-project.org) leveren een wetenschappelijke infrastructuur,
waardoor onderzoekers landen en regios in Europa kunnen vergelijken.
Dit maakt het gemakkelijker te begrijpen hoe cultuur, geschiedenis, en
politiek van invloed zijn op het leven van Europeanen van boven de
vijftig.
Conclusies
Gezondheid: Uit SHARE blijkt dat een goede opleiding je fit houdt: in
alle elf landen bestaat een sterke relatie tussen gezondheid en
sociaal-economische status. Mensen met een lagere opleiding hebben
bijvoorbeeld 50% meer kans op ernstig overgewicht. Een goede opleiding
helpt bovendien om cognitieve achteruitgang en depressiviteit te
voorkomen.
Werk: Prepensioen is populair in Europa, waardoor er in Oostenrijk,
Italië, en Frankrijk, maar ook Nederland, veel gezonde mensen niet aan
het arbeidsproces deelnemen. Het gebruik van
arbeidsongeschiktheidsvoorzieningen tussen 50 en 64 jaar varieert
enorm: van 15% in Denemarken tot 3% in Griekenland. SHARE toont voor
het eerst aan dat de grote verschillen niet kunnen worden
toegeschreven aan verschillen in gezondheid.
Familie: Vooral in Zuid-Europa helpt familie elkaar bijvoorbeeld door
op de kleinkinderen te passen. Ongeveer een derde van de 65-plussers
in Zuid-Europa geeft aan dat zij dagelijks anderen helpen. Hier
besteden zij gemiddeld 4,6 uur per dag aan. Een frappant verschil is
dat in het noorden ouders hun kinderen financieel steunen, in het
zuiden zijn het de kinderen die voor de ouders zorgen.
Inkomen: Hoewel armoede in Europa nog steeds voorkomt is deze armoede
vooral in het zuiden beperkt wanneer ook de waarde van het eigen huis
wordt meegerekend. Het in de buurt wonen van de kinderen blijft een
belangrijk kanaal voor sociale solidariteit die in belangrijke mate de
armoede verlicht, niet alléén in het zuiden maar bijvoorbeeld ook in
Duitsland. In alle elf landen is minder ongelijkheid in consumptie
tussen gezinnen dan in inkomens, en de inkomensongelijkheid is op haar
beurt lager dan de vermogensongelijkheid. Opvallend is dat in de
noordelijke landen de uitgaven aan voeding veel lager liggen.
Tilburg, Rotterdam
CentERdata, gehuisvest op de campus van de Universiteit van Tilburg,
heeft het programmeren van de enquêtes in de verschillende talen voor
haar rekening genomen. Hiervoor is een generiek concept ontwikkeld
waardoor vergelijkbaarheid is geoptimaliseerd. Tevens verzorgt
CentERdata de dataverwerking en -disseminatie. SHARE-coördinator voor
Nederland is Arthur van Soest, hoogleraar Econometrie aan de
Universiteit van Tilburg. De Erasmus Universiteit Rotterdam is
betrokken bij SHARE via de werkgroep Fysieke gezondheid onder leiding
van professor Johan Mackenbach van het Erasmus MC.
Noot voor de pers
De eerste resultaten van het SHARE-onderzoek en het boek 'Health,
Ageing, and Retirement in Europe' worden donderdag 28 april om 17.00
uur gepresenteerd door prof Axel Börsch-Supan en becommentarieerd door
vertegenwoordigers van DG Research (de heer Octavio Quintana Trias) DG
Employment (de heer Ralf Jacob) en DG EcoFin (de heer Declan
Costello), de European Economic and Social Committee (dr. Renate
Heinisch), en de US National Institute on Aging (dr. Richard Suzman)
te Brussel, Belliardstraat 60-62.
Voor recensie-exemplaren kunt u contact opnemen met de afd.
Voorlichting en Externe Betrekkingen, tel. 013 466 2000, of per
e-mail: persberichtuvt@uvt.nl.
Voor informatie over SHARE kunt u contact opnemen met prof.dr. Arthur
van Soest van CentER/Netspar, tel: 013 466 2028, e-mail:
a.h.o.vansoest@uvt.nl en met dr. Marcel Das van CentERdata, tel: 013
466 8226.
Contactpersoon voor informatie over gezondheid is prof.dr. Johan
Mackenbach van het Erasmus MC, tel: 010 408 7714, e-mail:
j.mackenbach@erasmusmc.nl.
Persberichten van de UvT staan ook op internet:
www.uvt.nl/persberichten.
Universiteit van Tilburg