VU Medisch Centrum

Aanknopingspunten voor effectievere behandeling ziekte van Crohn

Bacteriën spelen een cruciale rol bij het ontstaan van de ziekte van Crohn. De regulerende rol die het immuunsysteem speelt bij het bestrijden van de darmontsteking is bij Crohn-patiënten defect. Dit concludeert gastro-enteroloog in opleiding Frank Hoentjen in zijn onderzoek naar oorzaken en behandeling van de ziekte van Crohn. Hoentjen promoveert vrijdag 29 april a.s. aan het VU medisch centrum op zijn proefschrift dat de titel ' Mechanisms of bacterial-induced experimental colitis' draagt.

De ziekte van Crohn is een chronische darmontsteking die zich meestal opjongere leeftijd presenteert en die niet spontaan geneest. Eén van de oorzaken voor het ontstaan van de ziekte van Crohn zijn darmbacteriën. Hoentjen werkte in zijn onderzoek met muizen en ratten. Deze dieren ontwikkelden door genetische veranderingen spontaan chronische darmontsteking wanneer er niet-pathogene (commensale) bacteriën in hun systeem aanwezig waren. Bij dieren zonder deze niet-pathogene bacteriën bleef een ontsteking uit. Hoentjen toonde aan dat muizen met dikke darmontsteking (colitis) baat hebben bij behandeling met antibiotica. Daarbij liet hij zien dat specifieke antibiotica effectief zijn op verschillende delen van de darmen. Ook werd aangetoond dat Lactobacillus GG, een bacterie met een potentieel beschermende werking (probiotica), darmontsteking kon voorkomen na antibiotische behandeling. Tevens bleek dat bepaalde suikers (prebiotica) de groei van deze beschermende bacteriën kunnen stimuleren en daarmee colitis gedeeltelijk kunnen voorkomen.

Een andere oorzaak voor de ziekte van Crohn is chronische stimulatie van het immuunsysteem. Onder meer is door Hoentjen gekeken naar het proces dat plaats vindt in een dendritische immuuncel op het moment dat deze door bacteriën wordt gestimuleerd. Deze stimulatie kan door de beschermende stof interleukine worden geremd. Dit gebeurt specifiek door de remming van de aanmaak van DNA. Wanneer dit DNA niet wordt geremd kan het een ontstekingsreactie veroorzaken. De bevindingen van promovendus Hoentjen zijn bijzonder relevant voor het ontwikkelen van potentiële therapieën die specifieker kunnen werken en daardoor minder bijwerkingen met zich meebrengen. Het ontwikkelen van effectievere behandelingen is belangrijk voor de kwaliteit van leven van de 35.000 patiënten met chronische darmonstekingen in Nederland.