Wetenschapswinkel Biologie
3 mei 2005
Aanbeveling rapport Wetenschapswinkel Biologie
Maak discussie over belang dierproef openbaar
Dierproeven kunnen in Nederland pas uitgevoerd worden na een positief advies van een Dierexperimentencommissie (DEC) of de Centrale Commissie Dierproeven (CCD). Voordat een dergelijk advies gegeven wordt, gaat deze commissie na of het belang van de proef opweegt tegen het ongerief van de proefdieren. Rutger Schurgers heeft voor de Wetenschapswinkel Biologie de ethische afwegingen van de DECs in kaart gebracht. Een aanbeveling uit het rapport is om het beoordelen van het belang van een project of onderzoekslijn in een vroeg stadium aan de orde te stellen op een (semi-)openbaar discussieforum. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Sophia-Vereeniging tot bescherming van dieren.
Schurgers heeft drie onderdelen van de DEC-afwegingspraktijk onderzocht: de informatie die de DEC verzamelt om de afweging te maken, hoe de DEC met deze informatie omgaat, en hoe een advies tot stand komt. Hij heeft daarvoor aanmeldingsformulieren geanalyseerd, interviews afgenomen en twee casussen voorgelegd aan alle deelnemende DECs.
Knelpunten
De verschillen tussen de beoordelingspraktijken van de DECs zijn vrij gering, zo blijkt uit het onderzoek. In de praktijk lopen alle DECs tegen dezelfde knelpunten aan, namelijk (1) de moeilijke taak het belang van een proef goed vast te stellen en te wegen tegen het ongerief van het dier, (2) wettelijke bepalingen die het doen van dierproeven vereisen waar de DEC denkt dat een dierproef niet nodig is of anders uitgevoerd kan worden, (3) een ethische rechtvaardiging voor het maken van een onderscheid tussen verschillende diersoorten en (4) de keuze tussen het gebruik van veel dieren die weinig ongerief ervaren of weinig dieren die veel ongerief ervaren.
Aanbeveling
Volgens de onderzoeker verdient het aanbeveling om het beoordelen van het belang van een project of onderzoekslijn op een hoger niveau te doen, bijvoorbeeld in een Commissie Dierproeven, of dit belang in een eerder stadium publiekelijk aan de orde te stellen op een (semi-)openbaar discussieforum. Daarnaast zou een discussieforum over de ethiek van dierproeven, waaraan een database van literatuur op het gebied van ethiek is gekoppeld, moeten worden opgezet.
Meer informatie
Ethiek in dierexperimentencommissies. Het belang van een dierproef gewogen tegen het ongerief voor de proefdieren
Auteur/Onderzoeker: Rutger Schurgers
Begeleiding: Pascalle van Loo en Vera Baumans, Proefdierkunde, UU en Manon
Vaal, Wetenschapswinkel Biologie, UU.
Opdrachtgever: Sophia-Vereeniging tot bescherming van dieren, Amsterdam
Het rapport is te downloaden via de site van de Wetenschapswinkel Biologie:
Voorlichter Roy Meijer, (030) 253 3705,
Wetenschapswinkel Biologie
De Wetenschapswinkel Biologie doet onderzoek op het gebied van natuur, milieu, gezondheid en (dieren)welzijn. Ook geeft zij (wetenschappelijk onderbouwde) adviezen op deze terreinen. Dit doet de wetenschapswinkel meestal op verzoek van maatschappelijke organisaties of groepen. Studenten doen het onderzoek onder begeleiding van een deskundig wetenschappelijk medewerker van de Universiteit Utrecht.
Universiteit van Utrecht