Stichting Natuur en Milieu

Utrecht, 20 mei 2005

Tijdelijke maatregel nodig voor schoon water
Staak fosfaatbemesting op deel landbouwgrond

Verbied fosfaatkunstmest en fosfaatrijk veevoer. De fosfaatkraan moet dicht. Dat is de enige manier om fosfaatvervuiling van het oppervlaktewater afdoende aan te pakken. Dat stelt Stichting Natuur en Milieu op basis van een discussienotitie die in haar opdracht is opgesteld door adviesbureau ARCADIS. Natuur en Milieu wil met deze stelling de dis-cussie aangaan met betrokken partijen, en levert tevens input voor het Tweede Kamer-debat van aanstaande maandag over het nieuwe mestbeleid.

Wij pleiten voor een totaalplan voor de aanpak van fosfaat afkomstig uit de landbouw, stelt Gijs Kuneman, teammanager Natuur en Landbouw van Natuur en Milieu. Dat betekent de fosfaatkraan sluiten en vervolgens een 20 jaar durende saneringsoperatie inzetten op 1,2 miljoen hectare fos-faatrijke landbouwgrond. Op deze gronden moet in vier periodes van vijf jaar een tijdelijk totaal fosfaatverbod worden ingesteld, te beginnen in 2008. Prioriteit ligt daarbij bij de gronden met de meeste fosfaat in de bodem en bij de gronden naast de meest kwetsbare natuurgebieden. De mest die normaal gesproken over deze gronden wordt uitgereden, kan elders kunstmest vervangen óf worden geëxporteerd óf langdurig worden opgeslagen. Dit laatste is van belang omdat komende decennia fosfaaterts uitgeput kan raken. Kuneman: Zo maken we van de nood een deugd en kan Nederland fosfaat exporteren in plaats van importeren.

Kuneman benadrukt dat het om voorstellen gaat. Natuur en Milieu wil over de aanpak van het fosfaatprobleem in discussie met wetenschappers overheid, boeren en andere organisaties. Op één punt echter trekken we al een harde conclusie. De normen voor fosfaat in de mestwet moeten om-laag van 97 naar 75 kg per hectare. Dat is van belang omdat oppervlaktewater door te veel fos-faat troebel wordt. Daarin ontstaat vaak een groene soep van algen waardoor bijzondere planten- en diersoorten geen kans krijgen. Verlaging van de normen voor fosfaat is ook nodig om de Euro-pese doelen voor schoon water binnen bereik te krijgen. Volgende de Kaderrichtlijn Water moet het water in 2015 in de meest bijzondere natuurgebieden schoon zijn. Met de nu voorgestelde normen voor fosfaat is dat doel volgens Natuur en Milieu niet haalbaar. Kuneman: De Tweede Kamer kan daar maandag verandering in brengen.

Het teveel aan fosfaat is deels afkomstig uit rioolwaterzuivering. Het grootste deel echter komt door de grote fosfaatophoping in landbouwgrond van de afgelopen vijftig jaar en van de nu nog hoge fosfaatbemesting.

Klik hier voor het Arcadis rapport (pdf, 1,5 MB)

Nadere inlichtingen
Michel Jehae, tel. 06-14487427
Gijs Kuneman, tel. 030-2348263