GGD Rotterdam e.o.
Liever binnen blijven met die luchtvervuiling?
De krantenkoppen liegen er niet om: Bewoners eisen recht op schone
lucht, Niks aan de hand, gewoon deuren en ramen dicht, Zo vuil als 17
meegerookte sigaretten per dag, 18.000 levens tien jaar verkort door
roetdeeltjes. Dergelijke berichten lezen we al maar meer in de krant.
Is wandelen in de stadse buitenlucht nog wel zo gezond? Het is een
vraag die steeds meer burgers stellen. De GGD Rotterdam en omstreken
en de DCMR milieudienst Rijnmond gaan in dit artikel op deze en andere
vragen in: wat is er nu eigenlijk met onze lucht aan de hand, en wat
betekent de term gezondheidsrisicos nu eigenlijk? We besluiten met
praktische opmerkingen, die vooral neerkomen op: blijf wandelen,
fietsen en sporten, rook niet en let op wat je eet. Achter de
geraniums blijven zitten is geen optie!
Is het inderdaad zo slecht gesteld met de kwaliteit van de lucht die
we inademen? Wat zeggen de verontrustend donkere kleuren op dat
eveneens uit de krant bekende kaartje van Europa, waarop de
concentraties van luchtverontreiniging zijn te zien?
Laten we eerst even een stapje terug in de tijd maken: sinds de jaren
zestig zijn drastische maatregelen genomen om de uitstoot van
vervuilende stoffen te verminderen. Er is veel bereikt. De
luchtkwaliteit in Rijnmond is tegenwoordig een stuk beter dan twintig
of dertig jaar geleden. Maar nog steeds zijn er van sommige stoffen te
hoge concentraties in de lucht.
Van deze stoffen staat met name fijn stof momenteel erg in de
belangstelling. Dat komt doordat sinds 1 januari 2005 in heel Europa
eisen gelden voor de concentratie van fijn stof in de buitenlucht. Op
een aantal plaatsen in Nederland ligt deze concentratie hoger dan deze
grenswaarden. Dat is vooral het geval langs snelwegen en drukke
stadswegen. Ook de Europese grenswaarde voor stikstofdioxide (die
geldt vanaf 2010) zal op veel van deze locaties niet gehaald worden.
De luchtkwaliteit moet dus verder worden verbeterd en overheid,
bedrijfsleven en milieuorganisaties werken daar hard aan.
Wat betekent dit nu voor de Rotterdamse burger? Duidelijk is dat de
hele Randstad en alle zuidelijke provincies kampen met te hoge fijn
stof concentraties. In dit hele gebied zijn de concentraties ongeveer
even hoog. Een plek met schone lucht is in Nederland niet zo makkelijk
te vinden, eigenlijk alleen in de noordelijke provincies en vooral op
de Waddeneilanden.
Kunnen we dus eigenlijk geen kant op en is het overal in het westen en
zuiden van Nederland even ongezond? Nee, dat is niet het geval. Uit
onderzoek blijkt dat er een hogere kans op sterven aan een long- of
hartziekte bestaat bij mensen die vlakbij een snelweg of een drukke
stadsweg wonen. Ook luchtwegklachten komen vaker voor bij die groep
mensen. Het valt echter niet te zeggen bij wie precies
gezondheidseffecten zullen optreden. Onderzoeksuitkomsten worden
gepresenteerd in algemene kansen, en die zijn niet zomaar van
toepassing op ieder individu. Zelfs bij mensen die gevoelig zijn voor
luchtverontreiniging - long- of hartpatiënten, mensen onder de 18 jaar
of boven de 65 jaar - is het niet zeker dat zich klachten zullen
ontwikkelen, wel is de kans op klachten groter.
Verhuizen naar een gebied met schone lucht is dus nog niet zo
eenvoudig en bovendien voor een heleboel mensen geen reële optie. En
bij een eventuele verhuizing vanwege de luchtkwaliteit is het
verstandig om informatie in te winnen over de luchtkwaliteit van de
toekomstige woonplek.
Is het dan maar verstandig om voor de zekerheid zoveel mogelijk binnen
te blijven? Binnen blijven om niet aan de buitenlucht te worden
blootgesteld, is geen goed idee. De kwaliteit van de binnenlucht van
woningen is in de meeste gevallen slechter dan die van de buitenlucht.
Daarom is het belangrijk om ook in een omgeving waar de buitenlucht
relatief slecht is, te blijven ventileren. Bovendien is een goede
gezondheid van meer zaken afhankelijk dan alleen de milieukwaliteit
van uw woonomgeving. Voldoende groente en fruit eten, voldoende
bewegen en vooral niet roken, spelen eveneens een belangrijke rol. Wij
adviseren u dan ook te blijven fietsen, wandelen en sporten in de
stad. Juist dat fietstochtje of die wandeling in het park zijn goed
voor uw welzijn en gezondheid. Voor kinderen is het buiten spelen erg
belangrijk voor hun lichamelijke en sociale ontwikkeling.
Kortom, verhuis vanwege de slechte buitenlucht niet zomaar naar een
andere plek en blijf zeker niet achter de geraniums zitten!
Ondertussen werken wij met andere partijen aan een verdere verbetering
van de luchtkwaliteit.
Meer informatie over de luchtkwaliteit kunt u lezen op de websites van
de DCMR, www.dcmr.nl en deze website. Over het onderwerp gezondheid en
luchtkwaliteit zijn op de website van de GGD al eerder stukjes
verschenen. Hieronder staan ze allemaal nog een keer op een rijtje.
* Baten van schonere lucht: wat adviseert de GGD nu eigenlijk? (25
februari 2005)
ROM Rijnmond heeft in het kader van het Masterplan Luchtkwaliteit
een advies gevraagd aan de GGD Rotterdam e.o. over de
gezondheidskosten van luchtverontreiniging. De essentie van dit
advies is om de bedragen waarmee gezondheidsgevolgen kunnen worden
uitgedrukt mee te nemen in de kosten-batenanalyses van de
luchtkwaliteit. Het uitdrukken van gezondheidswinst en - risicos
in concrete geldbedragen kan leiden tot misverstanden. Lees verder
* Luchtkwaliteit in Rijnmond (17 november 2004)
Afgelopen week hebben de kranten vol gestaan met alarmerende
berichten over de luchtkwaliteit in Nederland en vooral in de
Randstad. Satellietwaarnemingen laten zien dat de hoeveelheid
stikstofdioxide in de lucht boven de Randstad zeer groot is. Is
dit nou een nieuwe ontdekking, wat betekent dit voor de gezondheid
en is ventileren nu nog wel zo gezond? Lees verder
* Gezond binnen (16 november 2004)
De winter staat weer voor de deur. De verwarming gaat aan en de
ramen gaan dicht. Zo houden we de warmte binnen en de kou buiten
de deur. Trouwens, de lucht buiten is vervuild, die willen we toch
niet in huis hebben, nietwaar? Het klinkt allemaal heel logisch,
maar toch is het dat niet. Niet iedereen is er zich van bewust,
maar het binnenmilieu in een woning is vaak onder de maat en
ongezonder dan de lucht buiten. Goed ventileren zal het
binnenmilieu verbeteren. Hoe? De GGD legt het u uit. Lees verder
Publicaties over het onderwerp Luchtkwaliteit
Op de website staan ook verschillende publicaties die medewerkers van
de cluster Milieu & Hygiëne hebben geschreven over het onderwerp
luchtkwaliteit. Ga naar de artikelen