Ministerie van Defensie


---

Brieven aan de Kamer

---

Verwerving nieuwe tentsystemen

8-6-2005 14:49:00

Inleiding
Defensie beschikt over een expeditionaire krijgsmacht die overal in de wereld snel ingezet kan worden. Voor de slaap-, woon- en werkaccommodatie van het uitgezonden personeel wordt veelvuldig gebruik gemaakt van tentsystemen. De behoefte aan deze tenten tijdens (vredes)operaties vloeit voort uit het feit dat bij het begin van een operatie ter plaatse niet kan worden beschikt over voldoende infrastructurele voorzieningen. De praktijk wijst verder uit dat de bouw van meer permanente infrastructuur (prefabs)enige maanden in beslag kan nemen. Daarnaast is bij missies van relatief korte duur de bouw van dergelijke meer permanente infrastructuur veelal niet lonend. Op dit moment maken uitgezonden eenheden veelal gebruik van de zogenaamde boogtent. Ervaringen tonen aan dat deze tenten vooral in uitzendgebieden met extreme weersomstandigheden (kou, hitte, stof) niet meer voldoen. Met deze brief informeer ik u over de operationele behoefte van Defensie aan nieuwe tentsystemen.

De huidige boogtent, bestaande uit een aluminium frame, een los tentdoek en een bijbehorende kachel, is aangeschaft ten tijde van de Koude Oorlog voor gebruik op de Noordduitse laagvlakte. Uit ervaringen is gebleken dat de boogtent in gebieden met extreme klimatologische omstandigheden zoals bijvoorbeeld het Midden-Oosten niet geschikt is om personeel voor langere duur enigszins comfortabel onder te brengen. Dit kan nadelige gevolgen hebben voor de inzetbaarheid. Om die reden is in het verleden overgegaan tot de incidentele aanschaf van een beperkt aantal nieuwe tenten die bekostigd werden uit het budget Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) ten behoeve van lopende missies, de zogenaamde HGIS-tenten. Doordat deze tenten uitgerust zijn met adequate klimaatbeheersingsunits worden de arbeids- en leefomstandigheden en daarmee de inzetbaarheid van het uitgezonden personeel verbeterd. Defensie wil het huidige tekort aan geschikte tenten oplossen door de verwerving van nieuwe tentsystemen die het uitgezonden personeel vrijwel overal ter wereld het noodzakelijke werk- en leefcomfort bieden.

Kwalitatieve behoefte
Om het uitgezonden personeel op een goede wijze voor langere duur te kunnen huisvesten, moeten de nieuwe tentsystemen aan de volgende eisen voldoen. Het nieuwe tentsysteem moet in alle klimatologische omstandigheden met uitzondering van het poolklimaat kunnen worden ingezet. De betekent onder meer dat het tentsysteem - naast het tentonderkomen en de verlichting - ook moet zijn uitgerust met een klimaatbeheersingsunit die het onderkomen zowel kan verwarmen als verkoelen. Verder dient de tent geschikt te zijn om een (infanterie)groep bestaande uit 10 personen onderdak te bieden.

Daarnaast moet het tentsysteem eenvoudig op te zetten en gemakkelijk te vervoeren zijn met verschillende vervoermiddelen, zo nodig per container of pallet. Ook dient het tentsysteem duurzaam en onderhoudsarm te zijn en een zo goed mogelijke bescherming te bieden tegen brand en de inzet van NBC-middelen. Voorts is passieve beveiliging vereist door camouflage. Verder moeten de nieuwe tentsystemen onderling koppelbaar zijn, voorzien zijn van een (vaste) vloer en moeten deze systemen zoveel als mogelijk aan tentsystemen van andere partnerlanden kunnen worden gekoppeld. Ten slotte dienen alle componenten van het tentsysteem (onderkomen, verlichting en klimaatbeheersingsunit) te voldoen aan de vigerende regelgeving, onder andere op het gebied van ARBO en milieu.

Kwantitatieve behoefte
Bij de krijgsmachtbrede bepaling van het benodigde aantal nieuwe tentsystemen zijn de volgende uitgangpunten gehanteerd. Het voorziene aantal moet de noodzakelijke slaap- en woonaccommodatie voor uitgezonden personeel tijdens inzet kunnen waarborgen. Voor opleidings- en trainingsactiviteiten worden geen nieuwe tentsystemen aangeschaft. Eenheden die in opleiding en training zijn, blijven in principe gebruikmaken van de huidige boogtenten met kachel.

De reeds genoemde HGIS-tenten zijn de afgelopen jaren zeer intensief gebruikt en zullen naar verwachting bij de levering van de nieuwe tentsystemen afgeschreven zijn. De HGIS-tenten worden om die reden niet in de kwantitatieve behoefte verwerkt. Naast de HGIS-tenten beschikt Defensie verder over 84 tentsystemen die wel voor een belangrijk deel aan de nieuwe eisen voldoen. Met deze tenten wordt wel rekening gehouden bij de vaststelling van het benodigde aantal nieuwe tentsystemen.

Op basis van het in de Prinsjesdagbrief 2003 geformuleerde ambitieniveau moeten bij benadering maximaal 9500 militairen gelijktijdig voor langere duur in tentsystemen gehuisvest kunnen worden. Een dergelijk scenario kan zich voordoen bij de gelijktijdige inzet van:

* een brigadetaakgroep, het Duits/Nederlands legerkorpshoofdkwartier en ondersteunende legerkorpstroepen (bijvoorbeeld in het kader van de NATO Response Force),

* twee squadrons van de Koninklijke Luchtmacht voor deelname aan luchtoperaties in het hogere of lagere deel van het geweldsspectrum,

* twee bataljons van respectievelijk de Koninklijke landmacht en het Korps mariniers voor deelname aan landoperaties in het lagere deel van het geweldsspectrum.

Uitgaande van de maximale legeringsnorm van tien personen per tent betekent dit dat Defensie de beschikking moeten hebben over zon 950 tentsystemen. Indien de 84 aanwezige tentsystemen hierop in mindering worden gebracht, komt de netto-behoefte uit op 900 tentsystemen en een beperkte logistieke reservevoorraad van 34 tenten.

Van de 950 tentsystemen zal een groot deel ook bij minder omvangrijke uitzendingen worden benut. Zo is in praktijk doorgaans een deel van de tentsystemen in onderhoud. Verder is gebleken dat de onderbrenging van 10 personen in één tent weliswaar mogelijk is maar zeker op de langere duur niet optimaal is. Het streven is daarom een deel van de vrij beschikbare tentsystemen in te zetten om de legeringsnorm enigszins te verlagen en zodoende de leefcomfort voor het personeel te verhogen. Ook kunnen de tenten in voorkomend geval dienen als kantoor- en werkruimte. Ten slotte kan een deel van de tentsystemen worden gereserveerd in de voorbereidingvan een volgende missie.

Voor werk- en kantoorruimte worden geen nieuwe tentsystemen aangeschaft. Hiervoor kan onder meer gebruik worden gemaakt van het organieke materieel bij de eenheden zoals voertuigen en shelters. Daarnaast beschikt Defensie nog over 90 snel opblaasbare tenten die speciaal als werkruimte voor commandoposten en medische infrastructuurvoorziening zijn aangeschaft. Een eventuele resterende behoefte aan werk- en kantoorruimte kan ook met de nieuwe tentsystemen worden afgedekt, mits deze niet elders zijn of worden ingezet.

Financiële gevolgen
Voor de aanschaf van 900 nieuwe tentsystemen (tentonderkomen, verlichtings- en klimaatbeheersingsunit) is een projectbudget voorzien van 27,1 miljoen (inclusief BTW, alle bijkomende kosten en bijbehorende apparatuur, prijspeil 2004). Volgens planning zullen de uitgaven geschieden in het jaar 2007 (M 13,1) en 2008 (M 14).

Vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat elk tentonderkomen een klimaatbeheersingsunit nodig heeft. Onderzoek in de volgende fase van het verwervingstraject moet uitwijzen of het mogelijk is dat een klimaatbeheersingsunit meerdere tentonderkomens kan verkoelen en verwarmen. In dat geval kan de behoefte aan deze units neerwaarts worden bijgesteld.

Over de kosten voor de materiële en personele exploitatie kunnen in deze fase van het verwervingstraject nog geen concrete uitspraken worden gedaan. Zo zullen in de volgende fase de mogelijkheden worden onderzocht voor een doelmatige uitbesteding van het onderhoud alsmede de opslag van de tentsystemen en voor aanvullende bestellingen om de voorraad tentsystemen op peil te houden.

Ook zal in de volgende fase worden onderzocht of de tentsystemen op een andere wijze kunnen worden geleverd, bijvoorbeeld via een lease-constructie. Bij de beoordeling hiervan zullen naast een mogelijke doelmatigheidswinst vooral de operationele eisen, zoals de eis om het benodigde aantal tentsystemen op (zeer) korte termijn te kunnen leveren, een belangrijke rol spelen.

Relatie met andere projecten
Defensie voert op dit moment twee projecten uit waarin de tenten van de verschillende geneeskundige inrichtingen worden vervangen. Hoewel deze tenten aan een aantal specifieke eisen zijn gebonden, wordt zoveel mogelijk standaardisatie tussen beide tentsystemen nagestreefd.

Voortzetting van het project
Ik ben voornemens de Directeur Defensie Materieel Organisatie te mandateren de verdere uitvoering van het project ´Verwerving nieuwe tentsystemen´ ter hand te nemen.

DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE