Samenwerkingsprotocol CTG/ZAio, CTZ en NMa
14-06-2005 / 10:47 / Protocollen
Op maandag 6 juni hebben het College tarieven
gezondheidszorg/Zorgautoriteit in oprichting (CTG/ZAio), het College
toezicht zorgverzekeringen (CTZ) en de Nederlandse
Mededingingsautoriteit (NMa) de onderlinge samenwerking en
taakverdeling vastgelegd in een samenwerkingsprotocol. In dit protocol
zijn afspraken opgenomen over de manier van samenwerken wanneer sprake
is van een samenloop van bevoegdheden tussen deze toezichthouders. Het
protocol voorziet voornamelijk op de situatie tot aan inwerkingtreding
van de Wmg op 1januari 2006.
Situatie 2005
In 2005 voert CTG/ZAio de Wet tarieven gezondheidszorg (WTG) uit. De
NMa voert de mededingingswet uit. Het CTZ houdt toezicht op de
rechtmatige en doelmatige uitvoering van de Ziekenfondswet en de
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Zowel CTG/ZAio als de NMa houden
op hun eigen terrein toezicht op mededingingsaspecten in de zorg en
ook het CTZ kan in de praktijk tegen mededingingsaspecten aanlopen.
In 2005 kent het toezicht van CTG/ZAio vier speerpunten op het terrein
van marktwerking: informatie over nieuwe spelregels, monitoring van de
marktontwikkelingen, bevordering van transparantie en waar nodig
interventie. Het toezicht bestrijkt segmenten van de zorgmarkt waar
vrije prijsvorming is toegestaan, vooralsnog gaat het hier om het
B-segment van de ziekenhuiszorg, de markt voor fysiotherapie en de
markt voor psychotherapie.
De NMa richt zich in de zorgsector op het opsporen van kartels en op
de beoordeling van fusies en overnames. Zij kan ook optreden tegen
misbruik van economische machtspositie. 'De NMa heeft de zorgsector
als prioriteit voor 2005 op de agenda staan. Dit houdt in dat de NMa
de markt actief in de gaten houdt. Afspraken zijn nodig om
duidelijkheid te verschaffen aan marktpartijen inclusief patiënten en
consumenten', aldus Kalbfleisch, directeur-generaal van de Nma, bij de
ondertekening.
Het CTZ bewaakt de goede uitvoering van de wettelijke taken die
zorgverzekeraars en zorgkantoren hebben op grond van de publieke
zorgverzekeringen. Centraal hierbij staat voldoende, toegankelijke,
betaalbare en goede zorg aan de verzekerden. Het CTZ wil hiermee de
samenleving het vertrouwen bieden dat de publieke zorgverzekeringen
rechtmatig en doelmatig worden uitgevoerd.
Het monitoren van de markt behoort tot het takenpakket van alle drie
de toezichthouders. Vooral CTG/ZAio zal op dit terrein, waar nodig in
samenwerking met het CTZ, actief zijn. De resultaten van de monitor
worden over en weer gedeeld.
In 2005 kunnen zich al situaties voordoen waarin de bevoegdheden dan
wel activiteiten van de NMa en CTG/ZAio en of het CTZ elkaar kunnen
beïnvloeden of samenlopen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het
bepalen van een relevante markt en/of een positie van marktmacht.
CTG/ZAio voorkomt met regels vooraf dat partijen met aanmerkelijke
marktmacht te hoge en of te lage tarieven hanteren. De NMa kan
optreden tegen misbruik van een economische machtspositie. Daarnaast
is de NMa exclusief bevoegd voor het toezicht op het kartelverbod en
de beoordeling van fusies op grond van de Mededingingswet.
Het is belangrijk dat CTG/ZAio, CTZ en NMa nauw samenwerken om eenheid
van aanpak en visie op de zorgmarkten te bevorderen. Bij de
uitoefening van de eigen taken zullen NMa, CTG/ZAio en CTZ elkaar
wederzijds consulteren. Dit versterkt de efficiëntie en effectiviteit
bij de wetsuitoefening en wetshandhaving door de toezichthouders. In
het samenwerkings-protocol zijn daar afspraken over gemaakt. 'Wij zien
deze samenwerking als een belangrijk signaal naar marktpartijen dat
wij eenheid van aanpak en visie willen met het oog op de toekomstige
situatie. En dat wij vanuit onze positie als toezichthouder op de
ziekenfondsen alert zijn op de marktontwikkelingen in de zorg nu en
waar nodig, in de overgangssituatie de krachten zullen bundelen',
aldus Van Voorden, voorzitter van het CTZ.
Tevens bevat het protocol afspraken over hoe de toezichthouders
bepaalde begrippen uitleggen. Dit om te komen tot een consistente
uitleg van mededingingsaspecten.
Situatie 2006
Op dit moment is een sectorspecifieke wet voor marktordening in de
gezondheidszorg in ontwikkeling, de Wmg. De inwerkintreding van deze
wet is voorzien op 1 januari 2006 en met deze wet verandert de
verdeling van de bevoegdheden tussen de drie toezichthouders. Het
toezicht op de Wmg wordt dan uitgevoerd door de nog op te richten
Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). CTG/ZAio en CTZ gaan samen de NZa
vormen. In de Wmg worden de bevoegdheden van de NZa beter toegespitst
op het voorkomen van misbruik van marktmacht. Eind 2005 wordt het
huidig protocol geëvalueerd en eventueel aangepast aan de nieuwe
situatie. De afspraken in dit protocol zijn vergelijkbaar met de
afspraken in het samenwerkingsprotocol tussen de NMa en de OPTA.
Wanneer de Wmg inwerking treedt, is de NZa als eerste aan zet om via
specifieke verplichtingen te voorkomen dat zorgverzekeraars en
zorgaanbieders misbruik maken van hun marktmacht. De NMa richt zich in
de zorgmarkt vooral op het opsporen en bestrijden van kartels en het
beoordelen van fusies. Frank de Grave, voorzitter CTG-Zaio: 'Wij
verwachten dat de goede samenwerking met de ondertekening van dit
protocol wordt voortgezet en daar waar mogelijk verder wordt
uitgebouwd.'
Zie ook:
-Protocol CTZ, CTG/ZAio en NMa
-Protocol CTG/ZAio en NMa
Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa)