IP/05/740
Brussel, 15 juni 2005
Eurobarometer-Flash : de "neen"-stemmen tegen de Grondwet zijn geen
"neen"-stemmen tegen Europa
Twee Eurobarometer Flash-opiniepeilingen zijn uitgevoerd in Frankrijk
en in Nederland in de dagen die volgden op de referendums die daar
werden gehouden. Deze enquêtes geven een beter inzicht in de motieven
van de burgers en hun houding tegenover de opbouw van Europa.
Margot Wallström, vice-voorzitter van de Commissie belast met
institutionele betrekkingen en communicatiestrategie, heeft bij deze
onderzoeken het volgende opgemerkt :
"Hoewel tien landen de Grondwet reeds hebben bekrachtigd, vormen het
Franse en het Nederlandse referendum een ernstige waarschuwing. Er
zijn talrijke redenen waarom de tekst is verworpen en deze verschillen
naar gelang van het land. Het economische en sociale klimaat heeft een
belangrijke rol gespeeld, maar het is duidelijk dat de dialoog tussen
de burgers van de Europese Unie en haar instellingen moet worden
verbeterd. Wij hebben in Europa een plan "D" nodig : "D" zoals in
democratie en dialoog.
Toch moeten de `neen'-stemmen tegen de Grondwet niet worden
geïnterpreteerd als `neen-stemmen tegen Europa : het lidmaatschap van
de Unie wordt door de grote meerderheid van de burgers beschouwd als
een goede zaak. Reeds verscheidene jaren blijkt uit de
Eurobarometer-opiniepeilingen dat de burgers niet minder Europa
willen, maar meer resultaten. De instellingen moeten meer dan ooit
blijk geven van verantwoordelijkheidszin en ervoor zorgen dat zij
beschikken over de middelen om concreet aan de verwachtingen van de
burgers te voldoen."
Belangrijkste resultaten van de opiniepeilingen die na de verkiezingen
zijn gehouden:
* De "ja"-stemmen behalen de beste resultaten onder de kiezers in de
leeftijdscategorie van 55 jaar en ouder (54% in Frankrijk, of
negen punten meer dan het nationale gemiddelde; 48% in Nederland,
of tien punten meer dan het nationale gemiddelde).
* Redenen om "ja" te stemmen: het belang van de Grondwet voor de
voortzetting van de opbouw van Europa is de reden die door de
personen die « ja » hebben gestemd in Frankrijk (39%) en in
Nederland (24%) het vaakst spontaan wordt genoemd.
* Redenen om "neen" te stemmen: wanneer zij worden verzocht hun
keuze toe te lichten, noemen diegenen die in Frankrijk "neen"
hebben gestemd in de eerste plaats sociaal-economische aspecten:
de vrees voor ongunstige gevolgen voor de werkgelegenheid (31%),
de huidige situatie van de economie en van de arbeidsmarkt (26%),
de idee dat de tekst te liberaal (19%) of niet voldoende sociaal
(16%) is. Ook het feit dat men het oneens is met de politieke
leiders of bepaalde partijen wordt door 18% van de ondervraagden
genoemd.
* In Nederland daarentegen wordt het vaakst het gebrek aan
informatie genoemd (32%), vóór de vrees voor een verlies van
soevereiniteit (19%).
* De personen die "neen" hebben gestemd hebben zowel in Frankrijk
als in Nederland in de eerste plaats rekening gehouden met de
economische en sociale situatie van hun land om hun keuze te
bepalen (respectievelijk 47% en 28%). Diegenen die "ja" hebben
gestemd, hebben zich vooral gebaseerd op hun algemene opvatting
over de opbouw van Europa (respectievelijk 52% en 44%).
* Het lidmaatschap van de Unie krijgt nagenoeg unanieme steun: 88%
van de Fransen en 82% van de Nederlanders beschouwen dit immers
als een goede zaak. Van de personen die "neen" hebben gestemd,
heeft in Frankrijk 83% en in Nederland 78% positief geantwoord op
de vraag in dit verband.
* Het beeld dat men heeft van de Europese instellingen daarentegen
is genuanceerder : 53% van de Fransen, maar slechts 31% van de
Nederlanders, heeft een positief beeld van de instellingen.
* Een meerderheid van de burgers denkt dat de overwinning van de
"neen"-stemmen het mogelijk zal maken opnieuw te onderhandelen
over de Grondwet, om een tekst te verkrijgen waarin sociale
aspecten een grotere rol spelen (62% in Frankrijk, 65% in
Nederland) en waarin de belangen van hun land beter worden
verdedigd (59% in Frankrijk, 66% in Nederland).
* Van de Fransen denkt 75% ondanks alles dat de Grondwet
onontbeerlijk is voor de voortzetting van de opbouw van Europa;
slechts 41% van de Nederlanders deelt die mening.
Technische gegevens :
Frankrijk : Telefonische Eurobarometer Flash-opiniepeiling uitgevoerd
door EOS Gallup Europe/TNS Sofres op 30 en 31 mei 2005 onder een
steekproef van 2015 als kiesgerechtigden geregistreerde personen.
Nederland : Telefonische Eurobarometer Flash-opiniepeiling uitgevoerd
door EOS Gallup Europe/TNS NIPO van 2 tot en met 4 juni 2005 onder een
steekproef van 2000 als kiesgerechtigden geregistreerde personen.
De volledige resultaten zijn beschikbaar op de Eurobarometer-website:
http://europa.eu.int/comm/public_opinion/index_en.htm
European Union