Gemeente Lingewaard
Lingewaard wil Fort Pannerden
behoeden voor ernstig verval
foto paarden bij Fort Pannerden
De toegangsweg naar Fort Pannerden zal ook na de restauratie bescherm
gebied blijven. Ook dan zullen deze halfwilde Konikpaarden niet door
autoverkeer lastig worden gevallen.
Fort Pannerden zal zonder een grondige restauratie in verval raken. Er
ligt een Plan van Aanpak om het verval ongedaan te maken en het fort
veilig te maken voor toekomstige gebruikers. Om de restauratie op gang
te brengen is naar schatting drie miljoen euro nodig. De gesprekken
over subsidies beginnen vorm te krijgen. Vandaar dat de gemeente
Lingewaard er alles aan gelegen is om het historische bolwerk uit 1870
onder haar hoede te krijgen. Staatsbosbeheer is eigenaar van het fort.
Die heeft onlangs de krakers aangeschreven om het fort te verlaten.
Vorig jaar september ging de raad akkoord met een Plan van Aanpak,
opgesteld door de Grontmij. Het rapport geeft onder meer inzicht in de
financiële mogelijkheden, restauratie en exploitatie. Zonder van het
fort een grootschalig attractiepark van te maken.
,,Zo'n omvangrijk plan vraagt tijd. Veel geduld en veel overleg'', zo
zegt wethouder Bud Joosten. ,,De afgelopen maanden hebben we veel
energie gestoken in fondswerving.'' En met succes. De provincie
Gelderland en het projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie staan niet
afwijzend tegenover de restauratieplannen. De komende maanden zal
onder leiding van de provincie worden gewerkt aan een
uitvoeringsprogramma voor een aantal verdedigingswerken van de Nieuwe
Hollandse Waterlinie, waaronder fort Pannerden.
Restauratie
De restauratie richt zich op het fort zoals het door de militairen in
1920 is achtergelaten. Deze omvangrijke klus is in drie fasen
verdeeld. Grontmij heeft berekend dat voor fase 1 zo'n 1.425.000 euro
nodig is. Tien procent wil de gemeente Lingewaard betalen, de rest
moet komen van co-financiers. Een grote meerderheid van de raad staat
achter deze plannen. Wel onder de voorwaarden dat Lingewaard de
erfpacht van Staatsbosbeheer in bezit krijgt en bij aanvang van de
bouwkundige restauratie de krakers het fort hebben verlaten.
Staatsbosbeheer heeft al in concept een erfpachtovereenkomst gemaakt,
waarin de gemeente de erfpacht krijgt als het fort vrij van krakers
is.
Wethouder Bud Joosten heeft er alle vertrouwen in dat het voorgenomen
plan een succes wordt. "De totale kosten worden geraamd op vier
miljoen euro. Dan mag je best spreken van een behoorlijk omvangrijk
plan. Om het uitvoerbaar te houden richten we ons eerst op de eerste
fase. Die beoogd het fort veilig en droog te maken. Dan worden meteen
de meest urgente zaken aangepakt om het verval van Fort Pannerden te
stoppen. Laten we er in ieder geval voor zorgen dat het waardevolle
fort niet verder in verval raakt.''
Het college én raad hechten grote waarde aan de instandhouding van het
rijksmonument en openstelling voor het publiek. Joosten: "De krakers
zeggen via hun website dat zij ervoor gezorgd hebben dat mensen een
kijkje kunnen nemen in het verdedigingswerk. De gemeente gaat niets
anders doen. Alleen, wij willen het voor het publiek het fort éérst
veilig hebben.''
Publiek
Kwelwater zorgt voor veel overlast in het fort. Een eerste
aandachtspunt is om het waterpeil in de slotgracht beheersbaar te
maken. Om in het fort droge voeten te houden moet de bovenkant
waterdicht worden. Tevens vragen de slotgrachtmuren om een
restauratie. Daarna is het al mogelijk om de tweede verdieping met een
vloeroppervlakte van 450 vierkante meter open te stellen voor het
publiek.
Restauratiestap 2 moet het fort geschikt maken voor openbaar gebruik.
De vloeren, deuren en ramen worden teruggeplaatst. Hierdoor kan men
het binnenklimaat beheersbaar houden. Andere aandachtspunten zijn de
hoofdtoegang en de nooduitgang aanbrengen. Dan kunnen er in het gehele
fort rondleidingen worden gegeven.
Het college verwacht dat als de tweede restauratiefase achter de rug
is, het eenvoudiger wordt om ondernemers te vinden die bereid zijn te
investeren. Dan heeft de gemeente Lingewaard ook een beeld van
toeristische functies die het fort kan herbergen. Volgens de
opstellers van het rapport is er onder meer ruimte voor een museum
waar de historie van het fort wordt weergegeven.
Een café met buitenterras moet de bezoeker de mogelijkheid bieden om
een drankje te nemen. Verder noemt het rapport bijzondere
overnachtingsmogelijkheden in de vorm van cultuurlogies. Als
succesvolle voorbeelden worden projecten in Spanje, Frankrijk en
Engeland genoemd. In de culturele ruimte zijn mogelijkheden om
exposities en culturele activiteiten te houden. De toegangsweg naar
het fort blijft overigens voor het autoverkeer gesloten. Joosten: "Wij
willen geen autoverkeer door de Klompenwaard."
Natuurontwikkeling
Verder is het fort een belangrijk informatiepunt over
natuurontwikkeling in de Gelderse Poort. In het Streekplan Gelderland
wordt Fort Pannerden in 1966 door de Provincie genoemd als ,,mogelijk
centraal markeringspunt met recreatieve functie.''
Drie jaar geleden is een enquête gehouden over het fortbezoek. Hieruit
is gebleken dat er veel animo is voor een bezoek aan een gerestaureerd
fort. Voornamelijk door de cultuurhistorie en de natuurlijke omgeving.
Grote voorkeur bestaat voor fietsen en wandelen.
"Met het aanspreken van de juiste doelgroep kunnen natuur, cultuur en
recreatie zich hand in hand blijven ontwikkelen in de Gelderse Poort.
Fort Pannerden kan een impuls geven aan toekomstige
promotieactiviteiten voor de Gelderse Poort. De ontwikkeling van Fort
Pannerden biedt een aanknopingspunt om de uitstraling van natuur- en
cultuurrecreatie in de Gelderse Poort te versterken'', zo meldt het
rapport van de Grontmij. Staatsbosbeheer heeft drie jaar geleden
aangeven in het fort wel een geschikt vertrekpunt voor excursies te
zien.
Zie ook:
Tijdens oorlog vijf kogels voor Fort Pannerden
Geplaatst 20 juni 2005