Rekenkameronderzoek naar Budgetfinanciering in Wageningen
Een groot aantal jaren geleden heeft de raad en het college besloten
tot de invoering van budgetfinanciering. De Rekenkamer van de gemeente
Wageningen is van mening dat dit proces niet geheel naar wens verliep
en heeft onderzoeksbureau Regioplan uit Amsterdam een onderzoek uit
laten voeren. Onderzocht is waarom invoering tot nu toe niet gelukt is
en aan welke voorwaarden nog moet worden voldaan om in Wageningen tot
verdere invoering over te kunnen gaan. De Rekenkamer is van mening dat
er momenteel voldoende voorwaarden aanwezig zijn om tot verdere
invoering over te gaan, zowel bij de desbetreffende instellingen
alsook binnen de gemeente zelf. De voorwaarde is wel dat het college
en het ambtelijk management voldoende prioriteit en sturing geven aan
het proces
Budgetfinanciering wordt, in tegenstelling tot de exploitatiesubsidie,
niet gekenmerkt door subsidiëring van tekorten maar door afspraken
over de te leveren prestaties en de kwaliteit van die prestaties in
relatie tot de hoogte van de beschikbaar gestelde middelen. Bij
budgetfinanciering staat niet de bedrijfsvoering van een instelling
centraal maar de inhoud van het werk en de te bereiken
maatschappelijke effecten. De eigen verantwoordelijkheid van de
instellingen wordt hiermee vergroot. Budgetfinanciering komt de
transparantie ten goede, het maakt duidelijk wat een dienst kost en
wat het oplevert.
Naast dossieronderzoek heeft Regioplan de directeuren van de betrokken
instellingen, ambtenaren en de verantwoordelijk wethouder
geïnterviewd. De vijf grote instellingen die bij het onderzoek zijn
betrokken zijn de Openbare Bibliotheek, 't Venster, Junushoff, Stibas
en Welvada. Het complete rapport van Regioplan "Externe sturing door
interne regie" is te vinden op de gemeentelijke website onder
Rekenkamer.
De Rekenkamer heeft op basis van de bevindingen van Regioplan een
rapport samengesteld genaamd 'Budgetfinanciering in Wageningen' en in
het kader van hoor en wederhoor aangeboden aan het college. Het
college heeft hierop gereageerd. Deze reactie is integraal opgenomen
in het rapport van de Rekenkamer, gevolgd door een nawoord van de
Rekenkamer. Het geheel is onlangs aangeboden aan de gemeenteraad en de
instellingen die aan het onderzoek hebben meegewerkt. Ook dit rapport
is te vinden op de web-site.
In tegenstelling tot in het verleden lijkt iedereen in Wageningen
(bijna) klaar voor en overtuigd van de voordelen van
budgetfinanciering in deze tijd. De Rekenkamer is van mening dat
budgetfinanciering voordelen biedt voor alle betrokkenen, dat
(stapsgewijze verdere) invoering op korte termijn mogelijk en gewenst
is. Ook zijn de basisvoorwaarden voor verdere invoering aanwezig. Om
te voorkomen dat deze pogingen stranden adviseert de Rekenkamer een
realistisch plan van aanpak op te stellen, en meer dan in het
verleden, prioriteit en sturing te geven aan de uitvoering er van door
het college en het ambtelijk management. Periodiek zou verantwoording
over de voortgang afgelegd moeten worden aan de gemeenteraad.
Uit de reactie van het college op de bevindingen blijkt dat het
college weliswaar de conclusies onderschrijft, maar vraagtekens zet
bij de haalbaarheid van verdere invoering op korte termijn; nog niet
alle belemmeringen lijken weggenomen. Na het college van B&W gaat nu
ook de gemeenteraad dit onderwerp bespreken. Het onderwerp
budgetfinanciering staat op de agenda van de commissie bestuur op 9
september en de raad van 26 september.
Rekenkamer Wageningen, juni 2005
Gemeente Wageningen