RPB: Label kennisas voor A2 discutabel
23.06.2005 / 10:15 / Rubriek: Binnenland / Organisatie: Ruimtelijk planbureau
De benoeming van de A2 -van Amsterdam tot Maastricht- als nationale kennisas is arbitrair. Op essentiële onderdelen is niet de A2 de meest kennisintensieve infrastructuuras, maar de A12 dan wel de A4. Er is dan ook weinig tot geen reden om de A2 als de kennisas van Nederland te definiëren. De A2 vormt letterlijk een ruimtelijk-economische dwarsdoorsnede van Nederland. Dit blijkt uit het rapport 'Kennisassen en kenniscorridors' dat het Ruimtelijk Planbureau vandaag uitbrengt.
Om de economische groei van Nederland te bevorderen is het belangrijk de economische kerngebieden van Nederland helder aan te geven. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw wordt in dit kader ook wel gesproken over mainports' (Schiphol en de haven van Rotterdam). Later kwam daar het begrip 'brainport' bij om ook het belang van de kenniseconomie te onderstrepen, bijvoorbeeld voor kennisintensieve gebieden zoals de regio Eindhoven. Het Ruimtelijk Planbureau relativeerde het begrip 'brainport' al in 2004 met de studie 'Kennis op de kaart'.
De term 'kennisas' wordt in recente beleidsnota's -zoals de Nota Ruimte en de nota Pieken in de Delta- vaak gerelateerd aan de groei van kennisintensieve bedrijvigheid rondom de A2. In deze studie stelt het RPB zich daarom de vraag: waar zit die kenniseconomie? Heeft de A2 daarin inderdaad een unieke positie? Het antwoord is: nee. De meeste kenniswerkers blijken niet langs de A2 te werken, maar langs de A12. En het zijn juist de bedrijven langs de A4 die het meeste innoveren. Dit laat onverlet dat de bedrijven in Eindhoven (aan de A2) relatief veel doen aan onderzoek en ontwikkeling (R&D).
Daarnaast heeft het RPB gekeken naar de relatie tussen economische prestaties en kennisintensiteit: zijn de bovengemiddelde economische prestaties van de bedrijven langs de A2 gerelateerd aan de daar aanwezige kennisintensiteit? Ook hier is het antwoord: nee. De samenhang tussen kennisintensiteit en economische prestatie binnen de A2-as is ongeveer gelijk aan die voor Nederland in het algemeen.
De studie laat verder zien dat er niet zozeer sprake is van een aaneengesloten as van kennisintensieve bedrijvigheid langs de A2, maar van een kralensnoer van kennisintensieve stedelijke gebieden. De 'kennisas A2' is zo niet meer dan een reclameslogan. Daar is niets op tegen, als maar niet de indruk ontstaat dat de Nederlandse kenniseconomie zich uitsluitend concentreert rondom de A2.
Deze studie is mede uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Economische Zaken in het kader van een breder onderzoek naar de A2-as.
Kennisassen en kenniscorridors, Over de structurerende werking van infrastructuur in de kenniseconomie, Frank van Oort, Otto Raspe (2005), Ruimtelijk Planbureau, Rotterdam: NAi Uitgevers. ISBN 90 5662 459 8. Prijs 22,50 Euro. Te bestellen bij de boekhandel of via NAi Boekverkopers, telefoon 010 4401203
-0-0-0-
Voor een recensie-exemplaar (uitsluitend voor pers) of meer informatie:
Ruimtelijk Planbureau, Bureau Communicatie, Ilse Heemskerk, telefoon 070 3288 746 of 06 5267 1626; heemskerk@rpb.nl.