Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht

PB05-074
23 juni 2005

Ondernemers industrie fors pessimistischer

Het producentenvertrouwen in de industrie is in juni fors verslechterd en uitgekomen op -1,7. In mei was het vertrouwen nog 0,8. Het producentenvertrouwen is in juni op de laagste stand beland sinds maart 2004. Zowel over de verwachte productie, de voorraden gereed product als de orderpositie zijn de ondernemers minder te spreken. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.

Negatiever over productie, voorraden en orderpositie Het producentenvertrouwen is een stemmingsindicator voor de industrie. Het cijfer is samengesteld uit drie deelindicatoren: de verwachte productie in de komende drie maanden, het oordeel over de voorraden gereed product en het oordeel over de orderpositie.
Het producentenvertrouwen in de industrie is in juni 2,5 punt lager dan in mei. Dit is de grootste daling in een maand sinds twee jaar. Vooral de producenten van halffabrikaten zijn negatiever over de verwachte productie in de komende drie maanden. Ook de producenten van consumptiegoederen zijn hierover iets minder positief. De producenten van investeringsgoederen zijn juist positiever over de toekomstige productie. Over de orderpositie zijn alle producenten negatiever, terwijl over de voorraad gereed product vooral de producenten van halffabrikaten slechter te spreken zijn.

Industrie verwacht iets lagere verkoopprijzen Een op de negen ondernemers in de industrie verwacht lagere verkoopprijzen, terwijl een op de twintig hogere prijzen voorziet. Vooral de producenten van halffabrikaten verwachten lagere verkoopprijzen. In 2004 was de groep ondernemers die verwacht de prijzen te verhogen groter dan de groep die een prijsdaling verwacht. Deze verhouding is in het tweede kwartaal van 2005 ln.... Een op de zes ondernemers in de industrie verwacht de personeelsomvang in omgekeerd.
de komende maanden te verminderen, terwijl maar een op de veertien van sbc.... industriële ondernemers waren die hun personeelsomvang wilden uitbreiden plan is het aantal personeelsleden te verhogen. Sinds begin vorig jaar is deze verhouding vrijwel onveranderd. April 2001 was de laatste keer dat er meer dan ondernemers die hun personeelsomvang wilden verminderen. w
ww
CBS Persbericht PB05-074 pagina 1 van 2

Technische toelichting
Meer informatie
Dit persbericht is een onderdeel van de berichtgeving van het CBS over de Nederlandse conjunctuur. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het Conjunctuurbericht (http://www.cbs.nl/conjunctuurbericht). Hierin wordt een actueel, totaal en samenhangend beeld van de conjunctuur gepresenteerd. Het Conjunctuurbericht wordt enkele uren na het uitkomen van dit persbericht bijgewerkt met de laatste stand van zaken. Via de CBS website (Service/abonnementen) kunt u zich ook aanmelden voor een gratis email- abonnement.

Algemeen
Het producentenvertrouwen in de industrie, beschikbaar vanaf 1985, is samengesteld uit drie deelindicatoren: de verwachte productie, het oordeel van de ondernemers over de orderpositie en het oordeel over de voorraden gereed product. Een nadere toelichting over het producentenvertrouwen en de conjunctuurtest vindt u op onze website.

Producentenvertrouwen in de industrie (na verwijdering van seizoeninvloeden) Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sep Okt Nov Dec Jaar 2002 -4,0 -1,6 -1,6 -0,8 -1,6 -1,5 -2,4 1,5 -1,1 -2,8 -0,8 -1,9 -1,6 2003 -4,3 -6,6 -6,6 -5,1 -7,0 -9,4 -7,0 -6,9 -5,1 -3,5 -3,9 -1,8 -5,6 2004 -1,6 -2,9 -1,9 -1,1 1,7 1,9 0,7 0,8 0,5 1,1 0,1 -0,4 -0,1 2005 -0,6 -0,1 1,4 -0,1 0,8 -1,7 Bron: CBS

Producentenvertrouwen in de industrie
11,0
5,5
0,0

-5,5

-11,0
'89 '90 '91 '92 '93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 Bron: CBS
CBS Persbericht PB05-074 pagina 2 van 2


---- -- Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht

PB05-075
23 juni 2005 Consumentenvertrouwen daalt opnieuw 9.30 uur Het consumentenvertrouwen is in juni 2005, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, voor de tweede achtereenvolgende maand gedaald en uitgekomen op -26. Het vertrouwen is hiermee weer terug op het niveau van begin dit jaar. Dit blijkt uit het Consumenten Conjunctuuronderzoek van het CBS. De daling van het consumentenvertrouwen komt vooral doordat consumenten somberder werden over het economisch klimaat.

Consumenten negatiever over economisch klimaat Consumenten zijn in juni flink negatiever geworden over het economisch klimaat. Vooral over het economisch klimaat in de afgelopen twaalf maanden werden consumenten behoorlijk somberder. Het oordeel over de economie in de komende twaalf maanden verslechterde ook.

Koopbereidheid stabiel
De koopbereidheid veranderde vrijwel niet in juni. Het niveau bleef laag. De onderliggende onderdelen van de koopbereidheid kenden wel verschuivingen. Zo is het oordeel over de eigen financiële situatie in de afgelopen twaalf maanden verbeterd. Daar staat tegenover dat de consumenten over hun financiën in de komende twaalf maanden en vooral over het doen van grote aankopen, zoals meubels, negatiever werden.

Stijging vertrouwen slaat om in daling In de eerste vier maanden van 2005 nam het vertrouwen van de consumenten toe. Echter, in mei en juni daalde het vertrouwen weer fors. Het consumentenvertrouwen is aan het eind van het eerste halfjaar van 2005 weer terug op het niveau van begin 2005. ln.... bepaald door veranderingen in het oordeel over het economisch klimaat. De Het verloop van het consumentenvertrouwen in het eerste halfjaar werd vooral koopbereidheid daarentegen varieerde maar weinig. Het vertrouwen van de sbc.... consumenten blijft dus laag. Aan het eind van het eerste halfjaar van 2005 waren er per saldo 26 procent meer pessimisten dan optimisten. www
CBS Persbericht PB05-075 pagina 1 van 4

Technische toelichting
Meer informatie
Dit persbericht is een onderdeel van de berichtgeving van het CBS over de Nederlandse conjunctuur. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het Conjunctuurbericht (http://www.cbs.nl/conjunctuurbericht). Hierin wordt een actueel, totaal en samenhangend beeld van de conjunctuur gepresenteerd. Het Conjunctuurbericht wordt enkele uren na het uitkomen van dit persbericht bijgewerkt met de laatste stand van zaken. Via de CBS website (Service/abonnementen) kunt u zich ook aanmelden voor een gratis email- abonnement.

Algemeen
Het Consumenten Conjunctuuronderzoek (CCO) wordt uitgevoerd in de eerste tien werkdagen van de maand.
De index van het consumentenvertrouwen geeft aan in hoeverre huishoudens vinden dat het economisch gezien beter of slechter gaat. Het consumentenvertrouwen wordt bepaald op basis van de mening van huishoudens over het algemene economisch klimaat en over de eigen financiële situatie. Maandelijks worden hierover in het Consumenten Conjunctuuronderzoek (CCO) vijf vragen gesteld aan ongeveer duizend huishoudens. Daarnaast bevat het CCO onder andere vragen over de verwachtingen voor de werkloosheid en de inflatie en over het spaargedrag en aankoopplannen van huishoudens.
De geïnterviewden kunnen vinden dat het beter gaat (de `optimisten'), dat het slechter gaat (de `pessimisten') of dat de situatie gelijk blijft. De indicatoren worden berekend door het percentage optimisten te verminderen met het percentage pessimisten.
Naast het CBS, stelt ook de Europese Commissie (EC) op basis van het CCO voor Nederland een indicator van het consumentenvertrouwen samen. De EC hanteert daarbij echter deels andere vragen dan het CBS. In de EC- berekening ligt de nadruk geheel op de verwachtingen voor de toekomst, waar in de indicator van het CBS ook de huidige situatie van de consument en diens oordeel over de afgelopen twaalf maanden worden meegenomen. De EC publiceert haar indicator altijd later dan het CBS waardoor de meest recente maand niet zichtbaar is in de grafiek.

CBS Persbericht PB05-075 pagina 2 van 4

Grafiek 1: Consumentenvertrouwen volgens de definitie van het CBS en de Europese Commissie (na correctie voor seizoeninvloeden) 40
30
20
10
0

-10

-20

-30

-40

-50
2000 2001 2002 2003 2004 2005 Consumentenvertrouwen (definitie CBS) Consumentenvertrouwen (definitie EC) Bron: CBS, Europese Commissie

Tabel 1: Consumentenvertrouwen, oordeel economisch klimaat, koopbereidheid: saldo van positieve en negatieve antwoorden (na correctie voor seizoeninvloeden)
2004 2005
December Januari Februari Maart April Mei Juni Consumenten- -29 -26 -22 -21 -16 -22 -26 vertrouwen
Oordeel -37 -35 -23 -18 -8 -22 -30 economisch
klimaat
Economisch -54 -58 -47 -39 -33 -38 -48 klimaat afgelopen
jaar
Economisch -21 -12 1 3 17 -7 -12 klimaat komend
jaar
Koopbereidheid -24 -20 -22 -23 -20 -22 -23 Financiële -28 -28 -32 -34 -32 -30 -23 situatie afgelopen
jaar
Financiële -16 -8 -6 -7 -2 -7 -10 situatie
komend jaar
Gunstige tijd voor -27 -24 -27 -28 -27 -29 -37 grote aankopen
Bron: CBS
CBS Persbericht PB05-075 pagina 3 van 4

Tabel 2: Consumentenvertrouwen, oordeel economisch klimaat, koopbereidheid: saldo van positieve en negatieve antwoorden (oorspronkelijke reeks)
2004 2005
December Januari Februari Maart April Mei Juni Consumenten- -32 -24 -21 -21 -16 -20 -26 vertrouwen
Oordeel -40 -31 -20 -17 -11 -19 -31 economisch
klimaat
Economisch -57 -52 -45 -39 -35 -37 -50 klimaat afgelopen
jaar
Economisch -22 -10 4 4 13 -2 -13 klimaat komend
jaar
Koopbereidheid -26 -19 -21 -23 -20 -21 -23 Financiële -28 -27 -29 -34 -32 -30 -25 situatie afgelopen
jaar
Financiële -15 -8 -6 -8 -1 -6 -12 situatie
komend jaar
Gunstige tijd voor -36 -23 -27 -27 -27 -28 -33 grote aankopen
Bron: CBS

CBS Persbericht PB05-075 pagina 4 van 4


---- --