Groen!
Groene visie op gezondheidszorg
Concrete actiepunten voor een preventieve, betaalbare, solidaire en
toegankelijke gezondheidszorg
De gezondheidszorg staat momenteel centraal in het maatschappelijke en
politieke debat. Ons systeem kraakt uit zijn voegen!
Aan de ene kant is ons land koploper op vlak van overconsumptie aan
geneesmiddelen en technische prestaties, aan de andere kant blijkt dat
voor maatschappelijk zwakke bevolkingsgroepen onvoldoende basiszorg
aanwezig is.
De bevolking maakt zich terecht zorgen: zal onze gezondheidszorg in de
toekomst betaalbaar blijven? Zullen we op termijn nog een goede
gezondheidszorg kunnen aanbieden aan iedereen?
Dit zijn cruciale maatschappelijke uitdagingen waarop de politieke
wereld vandaag antwoorden moet kunnen geven.
Het antwoord van de paarse regering blijft echter beperkt tot een
aantal halfslachtige ad hoc maatregelen die geen duurzame oplossing
bieden en die zeker niet gekaderd zijn binnen een globale visie op
welke gezondheidszorg de beste garanties geeft op lange termijn voor
de patiënt en de samenleving.
Groen! wil het debat voeren op basis van een globale groene visie op
gezondheidszorg.
Deze visie is gebaseerd op volgende fundamentele basisprincipes:
1. de patiënt staat centraal. De hele organisatie van onze
gezondheidszorg moet in functie staan van de noden van de patiënten en
dus niet gestuurd worden op basis van de eisen van belangengroepen of
de winsthonger van (farmaceutische) bedrijven. Essentieel daarbij is
het zelfbeschikkingsrecht van de patiënten.
2. Zorgen dat mensen minder ziek worden is een "gezond"
uitgangsprincipe: dit is beter voor de mensen en zal ook minder duur
zijn voor de sociale zekerheid en dus voor de samenleving. Preventie
is daarbij het sleutelbegrip.
3. Zieke mensen moeten op een gezonde manier kunnen genezen.
Overconsumptie van geneesmiddelen en het nodeloos opdrijven van
allerlei technische prestaties ondermijnen niet alleen op financieel
vlak onze gezondheidszorg, het is ook een zeer ongezonde manier om
patiënten te genezen.
4. Iedereen moet kunnen genieten van een kwalitatieve gezondheidszorg.
Wanneer iemand ziek wordt mag het geen rol spelen of hij arm of rijk
is, of hij maatschappelijk zwak of sterk staat, of hij al dan niet
legale papieren heeft. Iedereen heeft evenveel recht op goede en
adequate hulp bij gezondheidsproblemen.
Kortom, voor Groen! is een goede gezondheidszorg een fundamenteel
recht voor iedereen en dit kan maar gegarandeerd worden wanneer het
beleid fundamentele keuzes maakt gebaseerd op deze groene
basisprincipes.
Wanneer resoluut gekozen wordt voor de rechten van de patiënt, kiest
men automatisch voor de huisarts als de centrale spil en de
toegangspoort tot onze gezondheidszorg.
De huisartsen als eerstelijnsgezondheidszorg zijn inderdaad het best
in staat om zorg op maat te bieden, de preventie beter aan bod te
brengen bij het patiëntencontact en overbodige prestaties te
vermijden.
Dit is ook het gepaste maatschappelijke antwoord op de terechte
onvrede die er bestaat bij de huisartsengroep die momenteel
maatschappelijk ondergewaardeerd wordt.
Op basis van het rapport Groene visie op Gezondheidszorg, Concrete
actiepunten voor een preventieve, betaalbare, solidaire en
toegankelijke gezondheidszorg schuift Groen! volgende voorstellen als
prioritair naar voor:
1. Patiënten krijgen meer zeggenschap
De wet op de patiëntenrechten is een grote stap vooruit. Maar de
patiënt komt vandaag nog nergens voor in de besluitvorming. De
beslissingsmacht is te zeer geconcentreerd in het RIZIV en in de
'medico-mut', waar artsensyndicaten (en vooral de specialisten) veelal
de koers bepalen. Er wordt te veel gehandeld vanuit het budgettaire
aspect, niet vanuit de volksgezondheid en de kosteneffectiviteit, en
nog veel minder staan de patiënten centraal. In de praktijk blijkt dat
vooral onder druk van de farmaceutische bedrijven op vlak van
geneesmiddelenconsumptie geen drastische beslissingen worden genomen
die in het belang zijn van de patiënt.
Daarom wil Groen! representatieve patiëntenorganisaties erkennen en
subsidiëren, ze een wezenlijke rol geven bij dossierontwikkeling en
besluitvorming en een koepel van patiëntenorganisaties ondersteunen.
2. Gezonder genezen door minder pillen en prestaties
Belgische artsen schrijven te veel en te vlug geneesmiddelen voor, met
als toppers bloeddrukverlagers en antibiotica. Ook antidepressiva
worden te vaak en zelfs onnodig voorgeschreven, in het bijzonder aan
jongeren. Depressie is na hart- en bloedvatenziekte de op één na
duurste ziekte geworden.
Een rationeel voorschrijfgedrag is niet alleen beter voor de patiënt,
het houdt ons systeem van gezondheidszorg ook betaalbaar voor de
toekomst.
Daarom wil Groen! huisartsen met een kwaliteitsvol, rationeel en
prijsbewust voorschrijfgedrag financieel belonen. Dat kan door aan de
arts met een "gezond" voorschrijfgedrag een forfaitaire bonus te geven
per patiënt. Dergelijke forfaitaire verloning komt dan in ruil voor
een bevriezing van alle onderhandelingen over tariefverhogingen per
prestatie de komende jaren.
3. Voorkomen is beter dan verzorgen
Winst aan gezondheid en levenskwaliteit houdt zowel het individu als
de maatschappij in haar geheel bezig. Dit kan niet door enkel care (
zorg) en cure (genezing) aan te bieden, maar vereist ook een
versterking van de preventieve gezondheidszorg. Voorkomen is beter dan
verzorgen.
Daarom wil Groen! naar het voorbeeld van Nieuw-Zeeland "groene
voorschriften" of het voorschrijven van fysieke activiteiten invoeren
en terugbetaalbaar maken. Door meer te bewegen, door een gezonde
levenswijze bekomt men een duurzaam effect op de volksgezondheid. Dit
is het meest logische antwoord op onze zittende levensstijl,
overgewicht en slechte voeding.
4. Specialist goedkoper na doorverwijzing door huisarts
De huisarts kan de juiste zorg op het juiste moment geven. Mensen
hebben vandaag echter minder vaak een vaste huisarts. Om een ziekte te
behandelen slaat de Belg zijn/haar huisarts maar al te vaak over en
trekt rechtstreeks naar de specialist, ziekenhuis of zelfs
universiteitsprofessor. Nochtans lossen huisartsen ruim 90% van de
aangeboden problemen correct op. Mensen moeten weer beseffen dat ze
best éérst naar de huisarts stappen.
Het sterk stimuleren van de huisarts als spil en toegangspoort voor de
zorg (echelonnering) is beter voor de patiënt want zeker de vaste
huisarts kent de ziektegeschiedenis en de sociale context van de
patiënt en kan dus zorg op maat bieden. Het is ook beter om de
betaalbaarheid van ons systeem te garanderen vermits
specialistenbezoek duurder is en ook meer aanleiding geeft tot meer
(overbodige) technische prestaties.
Daarom wil Groen! de doorverwijzing naar de specialist via de huisarts
aanmoedigen door een modulering van de terugbetaling: de raadpleging
en technische prestaties van specialisten worden dan goedkoper voor de
patiënt wanneer dit gebeurt na doorverwijzing door de huisarts.
5. Solo is maar alleen: samenwerking stimuleren
Groen! wil de samenwerking tussen huisartsen onderling, maar ook met
andere zorgverstrekkers stimuleren. Samenwerking kan vele vormen
aannemen. Twee huisartsen kunnen beslissen samen te werken en een
secretariaatsmedewerker/ster aan te werven om de administratieve
rompslomp te verminderen. Een groep van huisartsen kan beslissen samen
te werken om permanent beschikbaar te kunnen zijn. Men kan grotere
praktijken maken met verscheidene artsen en andere zorgverstrekkers in
één gebouw.
Groen! wil daarom vormen van (groeps)praktijkfinanciering; vooral het
subsidiëren van de secretariaatsfunctie zal veel huisartsenpraktijken
ontlasten van administratieve rompslomp. Groepspraktijken moeten
worden erkend met een eigen RIZIV nummer. Wijkgezondheidscentra moeten
financieel beter worden ondersteund, bijvoorbeeld via een forfaitaire
betaling per ingeschreven patiënt.
6. Centrale vaste dokterskabinetten voor weekenddiensten in plaats van
dure spoeddiensten
Patiënten maken steeds meer gebruik van de spoedgevallendiensten van
ziekenhuizen, terwijl in 2/3 van de gevallen de huisarts adequaat kan
tussenkomen. De huidige structuur en organisatie van de eerste lijn
kan helaas de continuïteit niet steeds garanderen. Het duurder maken
van spoeddiensten zal geen vruchten afwerpen zolang de patiënt ervan
overtuigd blijft dat hij/zij beter wordt geholpen wordt op de
spoeddienst dan door de huisarts.
Dit is beter voor de patiënt omdat hij/zij op een vlugge en goede
service kan rekenen ook in het weekend en 's nachts en het is ook
beter voor de sociale zekerheid want opname in spoedgevallen leidt
dikwijls tot een ganse "prestatie"-tocht door een ziekenhuis, wat zeer
duur uitvalt.
Daarom wil Groen! in elke centrumstad een centraal vast dokterskabinet
voor weekenddiensten met een centraal oproepnummer. Er wordt een
rijdende wacht verzekerd voor huisbezoeken. De overheid voorziet in
personele en materiële ondersteuning van centrale vaste
dokterskabinetten
7. Goedkopere pillen
In België kunnen we kiezen uit 12.000 verschillende soorten
medicijnen, terwijl ongeveer 3.000 soorten volstaan om ons te genezen
en gezond te houden. Artsen en apothekers kunnen niet alles weten over
zoveel verschillende medicijnen, laat staan er een voorraad van
bijhouden.
3.000 à 4.000 commerciële vertegenwoordigers van de farmindustrie gaan
dagelijks op stap om huisartsen te bewerken. Farmanet, dat
onafhankelijke artsenbezoekers op pad stuurt, heeft een
personeelsbestand van 5 FTE. En over het "kiwimodel" is vooral veel
gepraat, maar dit model werd met het goedkeuren van de nieuwe
gezondheidswet door de paarse regering gewoonweg afgevoerd. In de
nieuwe gezondheidswet werd het principe van openbare aanbesteding als
voorwaarde voor terugbetaling volledig uitgekleed onder druk van de
farmaceutische industrie, wat een echte gemiste kans in.
Daarom wil Groen! het initiatief van onafhankelijke artsenbezoekers
structureel uitbouwen. En wil Groen! een bijdrage heffen op de
publiciteitsuitgaven van de farmaceutische industrie (zoals in
Frankrijk) om de kostprijs van onafhankelijke medische delegaties te
dekken. Groen! wil ook dat het kiwimodel voor alle geneesmiddelen
effectief wordt toegepast en dat het voorschrijven gebeurt op
stofnaam. Dat zou de overheid 1,5 miljard euro opleveren. Een
onafhankelijke instelling moet bepalen wat het beste geneesmiddel is,
en niet de industrie.
8. Arme en rijke mensen hebben recht op zorg
Voor de kwetsbaarsten is de maximumfactuur (MAF) een vooruitgang, maar
toch blijft de kostprijs van gezondheidszorg voor veel mensen een
hinderpaal. De MAF dekt niet alle gezondheidszorgen en/of medicijnen
(supplementen, geneesmiddelen D), geldt niet voor sommige groepen
(zelfstandigen) en corrigeert pas achteraf. Het betalen van de eerste
schijf van 450 euro is voor een grote groep mensen onoverkomelijk.
Daarom wil Groen! een aantal niet terugbetaalde chronische medicatie
waarvan het nut is bewezen (lijst van D-medicamenten) registeren en
opnemen in MAF. Het plafond voor de MAF wil Groen! verlagen zodat meer
mensen in aanmerking komen voor terugbetaling.
---
volledig dossier