Gemeente Zaanstad

Inverdan nu haalbaar en betaalbaar

maandag 27 juni 2005

B&W stellen pakket van maatregelen voor

Het college van B&W heeft afgelopen dinsdag een pakket van maatregelen besproken dat het project Inverdan haalbaar en betaalbaar maakt. Beter aansluiten bij de marktsituatie is één van de voornaamste uitgangspunten. Het college presenteerde de ideeën dit voorjaar aan de raad en heeft sindsdien de effecten ervan berekend. Die effecten zijn positief: de maatregelen maken de begroting van Inverdan sluitend en gezond. Dat betekent dat er bijna geen tekort meer op het project rust en dat er een realistische buffer is om onvoorziene tegenslagen op te vangen.

Inverdan is het stedelijke vernieuwingsprogramma dat het centrum van Zaandam ingrijpend zal veranderen. Het geeft Zaanstad een echt stadshart, met alle voorzieningen die bij een stad horen, maar met behoud van de echte Zaanse sfeer. Het programma Inverdan, dat onder meer de bouw van woningen, kantoren, winkels en een nieuw stadhuis behelst, heeft tot nu steeds tekorten laten zien. De gemeente stelt orde op zaken nu de start van de uitvoering van de plannen dichtbij komt. Het college heeft de financiën van het programma kritisch bekeken. Bij elkaar gaat het in Inverdan om veel geld: circa 750 miljoen euro. Marktpartijen (projectontwikkelaars en corporaties) nemen met hun investeringen 450 miljoen voor hun rekening. Het resterende bedrag wordt voor een groot deel terugverdiend door opbrengsten uit grondverkoop. Daarnaast zijn er subsidies van het ROA, de provincie Noord-Holland en het Rijk, ter hoogte van 20,5 miljoen. Vijftig miljoen legt de gemeente zelf bij, over een periode van ruim tien jaar. De door B&W voorgestelde maatregelen geven veel duidelijkheid: door beter in te spelen op de marktsituatie, nieuwe fondsen aan te spreken en een rechtlijnig financieel beleid te voeren wordt Inverdan een project dat haar eigen broek ophoudt.

De maatregelen komen - kort samengevat - op het volgende neer:
* Inspelen op de marktsituatie aan de westkant;
* Nieuwe plannen maken voor de Buiging aan de westkant;
* T-aansluiting achteruitschuiven in de tijd;
* Meer grondgebonden woningen bouwen in de Overtuinen;
* Projecten pas uitvoeren als er financiering is gevonden;
* Nieuwe fondsen aanspreken;

* Maar de kwaliteit van Inverdan waarborgen

Inspelen op de marktsituatie aan de westkant
Eén van de maatregelen is beter inspelen op de marktsituatie. Aan de westkant, direct langs het spoor vanaf het Railpoint Office tot en met het van Gend en Loosterrein, gaat de gemeente samen met marktpartijen de verhouding van de nieuw te bouwen woningen, kantoren en voorzieningen opnieuw onder de loep nemen. Aan de westkant staan vooral kantoren gepland. De kantorenmarkt is momenteel niet goed. Maar omdat een deel van de grond al in bezit is van de gemeente is het onverstandig om te wachten met bouwen tot de kantorenmarkt is aangetrokken, want de gemeente betaalt immers rente over de grond die is aangekocht. Daarom wordt samen met marktpartijen gekeken hoe dit gebied op korte termijn ontwikkeld kan worden.

Nieuwe plannen voor de Buiging aan de westkant
De Buiging, de verbinding in het verlengde van de Gedempte Gracht voor voetgangers en fietsers over de Provincialeweg, het spoor en de Houtveldweg, waarmee beide stadsdelen niet langer gescheiden zijn door weg en spoor, is één van de meest kenmerkende elementen binnen het plan Inverdan. Het aanbrengen van een sociaal- en verkeersveilige route op die locatie is een belangrijke opgave. In het plan Inverdan staat de Buiging aan de westkant van het station getekend tussen nieuw te bouwen woningen en bestaande kantoorpanden. Een aantal kantoorpanden staat echter al enige tijd leeg. De gemeente gaat nu met de ontwikkelaar van de woningen en met de eigenaren van de kantoorpanden kijken of het gebied op een slimmere manier kan worden ontwikkeld. De bedoeling is te komen tot een goede en voor de markt haalbare mix van wonen, werken en voorzieningen langs de Buiging.

T-aansluiting komt later
Een andere maatregel is het achteruit schuiven in de tijd van de T-aansluiting (Houtveldweg/ Provincialeweg). De T-aansluiting vraagt om een grote investering. De oorspronkelijke gedachte is dat door het aanleggen van de T-aansluiting gronden vrijkomen die ontwikkeld kunnen worden voor kantoorbouw en dat levert de gemeente geld op. Omdat de markt voor kantoren nu niet heel goed is, verwachten experts van een onderzoekbureau dat er niet op korte termijn vraag naar deze kantoorlocatie zal zijn. Om deze reden stelt het college voor de T-aansluiting niet nu al aan te leggen, maar te wachten tot er redelijke opbrengsten van de te verkopen grond langs het spoor te verwachten zijn, vermoedelijk is dit pas zo na 2014.

Meer grondgebonden woningen in de Overtuinen
Bij de Overtuinen (het gebied tussen de Vaart en de Provincialeweg) heeft de gemeente samen met marktpartijen kritisch gekeken naar de haalbaarheid van de plannen. Op basis hiervan is het aantal nieuw te bouwen woningen vastgesteld op 450 in plaats van 560. Er komen meer grondgebonden woningen. In het noordelijke deel van de Overtuinen komen zorgwoningen. Om geld te besparen heeft de gemeente besloten de bedrijventerreinen niet aan te kopen en te ontwikkelen. Het verplaatsen van de bedrijven is duur in verhouding tot de inkomsten die de verkoop van de grond vermoedelijk oplevert. Het fietspad langs de Vaart komt er voorlopig niet. Om dit fietspad veilig aan te laten sluiten op fietsroutes naar het Ankersmidplein is een dure maatregel bij de brug over de Stationsstraat nodig. Deze kosten blijven nu bespaard.

Projecten pas uitvoeren als er financiering is gevonden Een berekening van de investeringen en de opbrengsten van de gemeente staan in een zogenaamde grondexploitatie. Deze berekening wordt eens in de zoveel tijd geactualiseerd. In de grondexploitatie van Inverdan is rekening gehouden met alle kosten die nodig zijn om de noodzakelijke kwaliteitsverbetering van het centrum van Zaandam te realiseren. Tijdens het uitwerken van de plannen kwamen echter ook nog andere wensen voor verbeteringen van het centrum naar boven. Voor alle extra kosten die deze wensen met zich meebrengen, heeft B&W nu een voorstel gedaan. Voor sommige projecten is nu geld. Zo zijn speelplaatsen in de grondexploitatie opgenomen en is er geld gereserveerd voor verbreding van de Vaart en voor kunst in Inverdan. Voor andere wensen van de gemeente wordt nog gezocht naar financiering (bijvoorbeeld subsidie). Het betreft hier onder andere het opknappen van de synagoge, verbreden van de kademuur van de Vaart en ontwikkeling van het gebied Het Krimp. Deze projecten worden pas uitgevoerd als hiervoor geld is gevonden.

Nieuwe fondsen aanspreken
Een belangrijke bron van inkomsten vormen subsidies van hogere overheden. Provincie, ROA en ook het Rijk dragen met flinke subsidies bij aan het realiseren van Inverdan, in totaal 20,5 miljoen. Dat doen ze omdat ze de plannen goed en nuttig vinden, bijvoorbeeld vanwege de economische ontwikkeling voor de regio, de verbetering van Zaanstad als regionaal stedelijk (verkeers)knooppunt of de impuls voor de kwaliteit van het stedelijk weefsel. De gemeente gaat veel energie stoppen in het aanspreken van nog meer fondsen.

Kwaliteit Inverdan gewaarborgd
De noodzaak van Inverdan stond in B&W niet ter discussie. Het Masterplan Inverdan voorziet in een noodzakelijke kwaliteitsimpuls in het centrum van Zaandam. Inverdan geeft Zaanstad een echt stadshart, met voorzieningen die bij een stad horen. De plannen maken het stadshart veiliger, leefbaarder en gezelliger. De investeringen zorgen bovendien voor een economische structuurversterking. Het zorgt voor een hoog kwaliteitsniveau en een menging van functies van wonen, werken en winkelen. Ook bij het doorvoeren van de maatregelen die Inverdan haalbaar en betaalbaar maken blijft deze kwaliteit overeind.
* Op 5 juli behandelt de wethouderscommissie het voorstel van het college van B&W (van 19.30 21.00 uur).

* Burgers kunnen op 7 juli vanaf 19.30 uur inspreken op het voorstel tijdens de burgeravond.

* De gemeenteraad neemt op 21 juli het uiteindelijke besluit over de maatregelen (aanvang 19.30 uur).

* Alle bijeenkomsten zijn openbaar en vinden plaats op het Bannehof 1 in Zaandijk.