04-07-05
CDA wil zorgvuldige invoering Zorgverzekeringswet en Zorgtoeslag
Vorige week rondde de Kamer het debat over de nieuwe
zorgverzekeringswet af. Met de zogeheten Invoerings- en Aanpassingswet
werden de laatste puntjes op de i gezet. In het debat werden ook nog
enkele punten meegenomen die de Eerste Kamerfractie bij monde van
Hannie van Leeuewen had meegegeven.
Tweede Kamerlid Margreeth Smilde zegt: "Deze Invoerings- en
Aanpassingswet is de afronding van het debat over de
Zorgverzekeringswet en tevens het startpunt van een zorgvuldig
invoeringstraject. Er is bijna geen wet te bedenken die het parlement
aanneemt die letterlijk voor elke Nederlander consequenties heeft; de
Zorgverzekeringswet is dat. De CDA-fractie is blij dat we in dit
stadium zijn aangeland. De Zorgverzekeringswet kent vele elementen die
vanuit ons partijstandpunt warme gevoelens oproept: één
zorgverzekering voor alle Nederlanders, en een einde aan oneerlijke
verschillen in premiebetaling bij dezelfde inkomenshoogte.
Solidariteit tussen jong en oud, tussen ziek en gezond via
acceptatieplicht. Een goed vereveningsstelsel (d.w.z. verzekeraars
krijgen uit een onderling afgesproken fonds meer geld voor chronisch
zieken, waardoor het aantrekkelijk is deze te verzekeren) en
solidariteit met minder draagkrachtigen via de Zorgtoeslag. Kinderen
zijn gratis meeverzekerd."
Een aantal punten moest nog wel worden geregeld. Om te voorkomen dat
er grote aantallen onverzekerden (bij)komen, wordt de zg. automatische
optie gebruikt. Dit betekent dat mensen die geen (nieuwe) keuze voor
een (andere) verzekeraar aangeven, verzekerd blijven bij hun huidige
verzekeraar (ook wel negatieve optie genoemd: geen keuze is ook een
keuze). Dit moet gelden voor de verzekerden van alle drie huidige
regelingen: de ziekenfondsverzekerden, de verzekerden bij particuliere
verzekeringen en degenen die bij publiekrechtelijke verzekeringen
zitten. Ook deze laatste categorie, waarover enige discussie is
ontstaan, valt onder deze automatische optie.
Dan is er nog een categorie (potentieel) onverzekerden die steeds
blijvende aandacht zal vragen: dak- en thuislozen en andere
zorgmijders. De minister gaat hierover in overleg met de VNG. Het CDA
wil dat er voor de invoering van de Zvw duidelijk is welke afspraken
er zijn gemaakt met de VNG en Divosa. De minister heeft dat toegezegd.
Smilde: "Ook de aanvullende verzekering (naast de basisverzekering die
gelijk is aan het huidige ziekenfondspakket) vraagt van ons een
voortdurende alertheid." Een gedragscode dat er geen risicoselectie
zal plaatsvinden voor de meest simpele aanvullende verzekering
(tandartszorg etc) had de voorkeur, maar deze bleek wetstechnisch niet
afdwingbaar. De minister zegde onder aandrang van de CDA-fractie toe
dat, als er sprake zou zijn van onwenselijke gevolgen, in de toekomst
opnieuw naar het basispakket gekeken moet worden; of zaken dan daarin
opnieuw moet worden opgenomen.
Een andere toezegging werd verkregen voor jongeren. Jongeren zijn tot
18 jaar gratis meeverzekerd, wat voor gezinnen een groot voordeel
oplevert. Als ze 18 jaar worden, komen ze zelfstandig in de
basisverzekering waarvoor de acceptatieplicht geldt. Bij de
aanvullende verzekering van jongeren op het moment dat ze 18 jaar
mag dan geen risicoselectie plaatsvinden op gezondheid. Zij vallen
daarom onder de overgangsgedragscode van 1.1.06, waarbij de
verzekeraars de huidige aanvullende verzekering onder dezelfde
voorwaarden als nu aanbieden: immers ook die 18-jarigen vallen onder
de overgang, zij het op het moment dat zij 18 jaar worden.
Vrije artsenkeuze
Een belangrijk punt was de vrije artsenkeuze. Smilde : "De CDA-fractie
is blij met de duidelijkheid over de vrije artsenkeuze. In de Eerste
Kamer was het nadrukkelijk onderwerp van gesprek (en van de daar
ingediende motie). Wij gaan ervan uit dat de invulling van de
zorgplicht van de zorgverzekeraars vereist dat vrije artsenkeuze voor
iedereen - arm of rijk - een haalbare kaart blijkt. De minister heeft
aangegeven dat hij desnoods gebruik maakt van de contracteerplicht om
te zorgen dat zorgverzekeraars voldoende zorgaanbieders contracteren.
Dat lijkt ons een goede route, vraag is nog even, wanneer we bekijken
of alles in dit opzicht naar onze wens verloopt. Wij willen dat de
minister hier de vinger aan de pols te houdt en ons begin 2006
hierover te informeert."
Voorlichting
Indringende opmerkingen werden gemaakt over de voorlichting. Smilde:
"Die moet robuust, goed toegankelijk en volledig zijn. Iedereen in
Nederland moet bijtijds weten waar hij of zij aan toe is. Dit zorgt
voor draagvlak voor de nieuwe wet. Onwetendheid maakt (terecht)
onzeker. Een goed zorgwet kan alleen slagen bij een goede invoering.
Gezondheidszorg en de toegang daartoe is voor de meeste Nederlanders
een bron van zorg en alleen al het spreken over een verandering brengt
veel onrust. Laten we zorgen dat een goede wet ook een goede start
krijgt."
Pieter Omtigt, die de aspecten van de wet op de Zorgtoeslag besprak,
drong daarom nogmaals aan op een eenduidige, zorgvuldige maar ook
snelle uitvoering van de Zorgtoeslag. Als mensen namelijk al wel een
nominale premie moeten betalen, maar pas veel later de zorgtoeslag
krijgen, zal er wantrouwen en onnodige paniek ontstaan. Omtzigt: "Dit
wordt één van de grootste logistieke operaties van dit kabinet. Bij de
aaname van dit wetsvoorstel zal iedere ingezetene op 1 januari 2006
een nieuwe ziektekostenverzekering hebben. De minister van VWS heeft
aangegeven dat hij het volste vertrouwen heeft dat dit project gaat
lukken. Hij heeft er in de Eerste Kamer zijn lot aan verbonden. Deze
wet moet veel gunstige effecten hebben voor chronisch zieken en
ouderen: lagere lasten en meer keuzevrijheid. De acceptatieplicht en
het vereveningsstelsel zijn juwelen in deze wet. Het CDA heeft er dan
ook vertrouwen in dat deze stelselwijziging het fundament zal leggen
voor een betaalbare en patiëntvriendelijke zorg, juist in een
vergrijzend land. "
Omtzigt: "Iedereen die recht heeft op de zorgtoeslag moet hem ook
krijgen. Daarvoor moet je op tijd het aanvraagformulier hebben. Op
verzoek van de CDA-fractie krijgen straks miljoenen huishoudens een
voorbedrukt formulier, dat ze feitelijk alleen nog moeten tekenen.
Maar niet iedereen kan dit invullen, bijvoorbeeld omdat het inkomen
moeilijk is vast te stellen. Toch willen we dat iedereen de toeslag
ook werkelijk moet krijgen bij de belastingaangifte en zelfs als
belastingaangifte niet nodig is. Wij willen daarom dat het opleggen
van de voorlopige aanslag altijd betekent dat ook de zorgtoeslag wordt
vastgesteld. Zo min mogelijk rompslomp en het voorkomen van
niet-gebruik dus." Met de zorgtoeslag wordt geregeld dat huishoudens
nooit meer dan 5% van hun inkomen aan de basispremie voor zorg betalen
en alleenstaanden niet meer dan 3,5%
Kwestbare groepen
Ten slotte de aandacht voor kwetsbare groepen. Op aandrang van de
CDA-fractie wordt voorkomen dat Wajongers (jonggehandicapten die niet
meer kunnen werken) erop achteruitgaan. De minister had toegezegd dit
voor de overgangsperiode te regelen (twee jaar lang dus), maar via een
aangenomen CDA-motie wordt nu geregeld dat dit probleem structureel
voor de komende jaren wordt opgelost. Ook wordt voorkomen dat
alimentatiegerechtigden meer of dubbel premie moeten betalen.
Omtzigt: "Bij de implementatie zullen we heel precies letten op de
koopkrachteffecten. Die zullen pas volledig bekend zijn dit najaar.
Het CDA zal met name letten op de effecten voor ouderen, jongeren met
werk-leerplekken, MBO-studenten en jongeren die voor het minimumloon
werken. De recente koopkrachtplaatjes lijken gunstig, maar we blijven
opletten bij de definitieve cijfers en komen hier eventueel op terug
bij de begroting."
CDA