Raad voor de Rechtspraak
Nederlandse eceonomie gebaat bij goede rechtspraak
De wijze waarop in Nederland recht en rechtspraak functioneren draagt
substantieel bij aan de groei van onze economie. Van de 2% economische
groei per jaar gemiddeld over de afgelopen decennia, kan 0,8% per jaar
worden toegerekend aan het goed functioneren van wetgeving,
rechtspraak en rechtshandhaving in brede zin. Deze berekening maakt
onderzoeker dr. B.C.J. van Velthoven in een studie in opdracht van de
Raad voor de rechtspraak naar het belang van de juridische
infrastructuur voor het niveau en de groei van de welvaart in
Nederland.
De rechtseconoom Van Velthoven trekt deze conclusie op basis van een
vergelijking van een groot aantal internationale studies naar de
factoren die verantwoordelijk zijn voor economische groei.
Traditioneel wordt daarbij gekeken naar het opleidingsniveau en de
gezondheid van de bevolking, het investeringspeil en de omvang van de
overheidsbestedingen. Ook de belastingdruk, de handelspolitiek, en
specifieke geografische en historische omstandigheden zijn vanouds
factoren van betekenis.
In de laatste twee decennia is echter het inzicht gegroeid dat voor
een voorspoedige economische ontwikkeling ook en juist de aanwezigheid
is vereist van een passende politieke en juridische infrastructuur. De
bereidheid om te investeren en te produceren hangt in hoge mate af van
het vertrouwen bij de betrokkenen dat men op den duur profijt kan
trekken van die investeringen. De bescherming van het eigendoms- en
contractenrecht en het functioneren van de onafhankelijke rechtspraak
blijken dan ook van belang om verschillen tussen landen in het
groeitempo van hun economie te verklaren.
In de onderzochte studies is gekeken naar diverse kenmerken. Enerzijds
gaat het daarbij om subjectieve criteria ofwel door deskundigen
gegeven oordelen over belangrijke kenmerken van een land. Voorbeelden
zijn van deze criteria zijn de politieke stabiliteit, het nakomen van
verplichtingen door de overheid, de omvang van de corruptie en de
werking van het recht. Anderzijds is gekeken naar objectieve kenmerken
zoals de feitelijke inhoud van rechtsregels en de feitelijke
onafhankelijkheid van de rechtspraak. Nederland scoort, zo blijkt uit
deze vergelijking, op vele kenmerken goed tot zeer goed. Slechts in
twee aspecten blijft Nederland ten opzichte van andere landen achter
namelijk de kosten voor het bedrijfsleven als gevolg van criminaliteit
en bescherming van kredietverschaffers
Volgens de onderzoeker leiden zijn bevindingen tot een paradoxale
conclusie. Enerzijds blijkt dat door de hoge scores in ons land er
maar weinig ruimte voor juridische verbetering aanwezig is. Een
welvaartsstijging is maar in beperkte mate mogelijk via verdere
versterking van de rechtspraak. Anderzijds vergt het handhaven van de
goede Nederlandse positie een grote alertheid ten aanzien van
veranderende omstandigheden. In dit verband wijst de Raad voor de
rechtspraak op de zorg die er thans bestaat over de toenemende druk op
de rechtspraak en de gevolgen daarvan zowel met betrekking tot de
tijdigheid als de juridische kwaliteit van de rechtspraak.
De studie De betekenis van de juridische infrastructuur voor de
Nederlandse economie door Dr. B.C.J van Velthoven is integraal te
raadplegen op de website
Bron: Raad voor de rechtspraak
Datum actualiteit: 5 juli 2005 Naar boven