Provincie Noord-Brabant


Brabantlaan 1
Postbus 90151
5200 MC 's-Hertogenbosch
Telefoon (073) 681 28 12
Fax (073) 614 11 15
info@brabant.nl
www.brabant.nl
Bank ING 67.45.60.043
Postbank 1070176



|Datum         |
|14 juli 2005  |
|Nummer        |
|152           |

Kwaliteit van de Brabantse vennen verbetert


Uit een omvangrijk onderzoek blijkt dat de kwaliteit van de Brabantse vennen langzaam terugkomt uit een diep dal. Het algemene beleid, gericht op de verbetering van de luchtkwaliteit waardoor de verzuring en vermesting afneemt, het anders omgaan met water waardoor de verdroging vermindert en het realiseren van de Ecologisch Hoofdstructuur waardoor natuurgebieden groter worden, begint haar vruchten af te werpen. Daar bovenop hebben specifieke maatregelen in een aantal kansrijke vennen het herstel extra bevorderd. Door de verbeterde omgevingskwaliteit is het effect van deze maatregelen duurzamer dan 20 jaar geleden.
De resultaten zijn hoopgevend. Juist de combinatie van algemene maatregelen en specifieke maatregelen per ven werkt goed. De Provincie wil samen met water- en natuurbeheerders doorgaan met deze aanpak.

De Brabantse vennen, ongeveer 600 in aantal, vervullen nationaal en internationaal een belangrijke natuurfunctie. Ze zijn een toevluchtsoord voor veel bijzondere soorten planten en dieren. De Provincie Noord-Brabant voelt zich daarom verantwoordelijk voor het behoud en het herstel van deze vennen. Ook de Kaderichtlijn Water vereist een goede ecologische toestand van deze vennen.
De Provincie heeft begin jaren negentig 427 vennen aangewezen als bijzondere wateren met hoge actuele of potentiele natuurwaarden. Uitvoering van maatregelen die leiden tot behoud of herstel van deze waarden heeft hoge prioriteit.

In de jaren '80 lagen de vennen in Brabant, net als in de rest van Nederland, er heel slecht bij. De ecologische rijkdom van de vennen leek verloren. Vervolgens is beleid ingezet om de verzuring, vermesting en verdroging te beperken en om de ecologische hoofdstructuur te realiseren. Omdat van deze milieu-maatregelen op korte termijn onvoldoende verbetering te verwachten was, zijn in een aantal vennen herstelprojecten uitgevoerd. Helaas bleek dat een deel van deze 'herstelde' vennen al na korte tijd ecologisch weer net zo arm waren als de niet herstelde vennen. De aandacht is toen gericht op een beperkt aantal kansrijke vennen. In een provincie-breed project zijn in ca. 20 vennen maatregelen uitgevoerd, of zijn er plannen om dit op korte termijn te doen. Recent is onderzocht of de maatregelen effect hebben gehad. Daarnaast is een aantal andere vennen onderzocht. Voor 126 vennen is de waterkwaliteit en ecologie in beeld gebracht.

Uit dit onderzoek blijkt dat de waterkwaliteit van de vennen de laatste 10 jaar is verbeterd. De vennen zijn minder zuur en ook de vegetatie is veranderd. Voor vennen specifieke soorten zoals Oeverkruid, Moerashertshooi en Gesteeld glaskroos zijn weer talrijker. Een aantal vennen hebben weer een goede toestand.
De verbeteringen zijn onder andere een gevolg van maatregelen die zijn genomen om vervuiling die vanuit de lucht op de grond neerslaat te verminderen, maar zijn nog niet voldoende. Het blijft nodig om de ammoniakbelasting terug tebrengen. Juist de combinatie met uitgevoerde herstelmaatregelen (zoals baggeren, plaggen van oevers, koppen van bomen aan de rand van het ven) heeft een positief effect.

Nu maatregelen hun vruchten gaan afwerpen en eenmaal herstelde vennen hun ecologische waarde blijven behouden, is er bij beheerders en waterschappen veel animo is om met venherstel door te gaan. De Provincie start samen met water- en natuurbeheerders een nieuw gezamenlijk project op, waarbij wederom een aantal vennen de komende jaren wordt hersteld.