Ingezonden persbericht


PERSBERICHT

Apeldoorn, 9 augustus 2005

Spannende zwangerschap

In het Apeldoornse apenpark Apenheul is bonobo Zuani (15) zwanger. De baby wordt verwacht in december. Zwangerschappen zijn bij, de met uitsterven bedreigde, bonobo-apen altijd spannend. Zuani is over de kritieke periode van drie maanden heen. Haar laatste drie zwangerschappen leidde namelijk tot een miskraam. Dit keer lijkt de zwangerschap veel voorspoediger te verlopen. Ook is Zuani een stuk vrolijker dan bij de vorige zwangerschappen. Wie de vader is, weten de dierverzorgers niet. In de groep zitten twee mannen en beide mogen met de vrouwen paren.

Moeilijke bescherming
Apenheul is verheugd dat Zuani zwanger is. Bonobo's zijn mensapen - apen die nauwe familie van de mens zijn - maar in tegenstelling tot de mens zijn er niet meer zoveel bonobo's. Zij komen in het wild alleen voor in de Democratische Republiek Congo; een land dat veel te kampen heeft met (burger)oorlogen en armoede. De bescherming van wilde bonobo's is daarom erg moeilijk. Bonobo's worden maar in een paar dierentuinen in Europa gehouden. In Nederland is Apenheul de enige dierentuin waar bonobo's te zien zijn. Voor het Europese fokprogramma voor bonobo's is de Apenheulgroep, nu bestaande uit negen dieren, dan ook van groot belang.

Te leen
Zuani heeft in 1998 een kind gekregen en grootgebracht. Dat is het jonge vrouwtje Liboso, nu nog steeds in de Apenheulse groep. Liboso is geboren in een onderzoekscentrum in Kinshasa, D.R. Congo. Al op een leeftijd van enkele weken ging ze mee op reis naar Nederland. Een aantal bonobo's in Apenheul is namelijk ooit als jong dier uit het wild gehaald en als huisdier verkocht aan privé-eigenaren. Later zijn ze in beslag genomen door de Congolese overheid en naar het onderzoekscentrum gebracht. Apenheul heeft de dieren nu te leen van D.R. Congo.

Miskramen
Ondanks de voorspoedige opvoeding van Liboso, is de zwangerschap voor Zuani én Apenheul heel spannend. In de afgelopen jaren heeft ze twee miskramen achter de rug en haar vorige baby werd afgelopen februari doodgeboren. Daarvan was Zuani behoorlijk van slag. Ook bonobo's kennen een periode van rouw. Zuani droeg de reeds overleden baby bijna drie dagen met zich mee, voordat ze het afstond aan de dierverzorgers. Het was dan ook een verrassing dat Zuani toch weer zo snel zwanger raakte. Bonobo's zijn net als andere mensapen (zoals gorilla's en orang oetans) én mensen zo'n 9 maanden zwanger. Een lange tijd. Er zijn meer overeenkomsten tussen de zwangerschap bij mensen en mensapen. Zo had Zuani een periode last van (ochtend)misselijkheid. Tijdens haar zwangerschap toont ze een ander eetpatroon dan gewoonlijk, met een voorkeur voor veel groente en daarbij is vooral andijvie favoriet. Ook heeft ze duidelijk meer haargroei. "Op haar rug heeft ze nu mooie, gedraaide haren als een kruin", aldus verzorgster Jacqueline.

Op de pil
De zwangerschap kon worden aangetoond met dezelfde zwangerschapstest die gebruikt wordt voor mensenvrouwen. Het zijn namelijk dezelfde hormonen bij mensen en mensapen die tijdens een zwangerschap een rol spelen. Mocht een mensaap om bepaalde redenen een tijdje 'op de pil' worden gezet, dan gebruiken we daarvoor Microgynon, een voorbehoedsmiddel dat ook aan vele vrouwen wordt voorgeschreven. In de Apenheulse bonobogroep hoeven geen vrouwen 'op de pil'. Want we willen dat er nog veel bonobobaby's worden geboren!

~ ~ ~ einde bericht ~ ~ ~