Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
der Staten Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1a Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA 's-GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
Ons kenmerk AM/ESM/05/59164
Onderwerp voortgangsbrief ESF/EQUAL Datum
22 augustus 2005
Met deze brief informeer ik u over de actuele stand van zaken betreffende ESF3 en EQUAL.
In mijn vorige voortgangsbrief van 1 februari 2005 trof u de totaalstanden tot en met 31
december 2004 aan (26642, nr. 71). Deze brief betreft de totaalstanden tot en met 30 juni 2005.
I. Stand van zaken ESF-nieuw
In onderstaande tabel is de totaalstand ESF-nieuw tot en met 30 juni 2005 weergegeven.
Aantal Bedrag
Ingediende aanvragen 1.329 2.190.480.609
Aanvragen in behandeling 242 426.965.479
Afgewezen aanvragen 39 170.613.429
Ingetrokken aanvragen 94 149.326.194
(Wv: Afgewezen / ingetrokken aanvragen opnieuw ingediend 46 229.270.916)
Totaal gekort op toegekende aanvragen 9.348.479
Totaal van toegekende aanvragen 954 1.434.227.028
Uit de tabel blijkt dat tot en met 30 juni 2005 aan 954 aanvragen een subsidiebedrag is
toegekend van totaal 1.434 mln. Ten opzichte van de stand in de brief van 1 februari 2005 is
dit een toename van 406 aanvragen met een toename van het toegekend subsidiebedrag van
circa 420 mln. Deze toename is veel groter dan in het tweede half jaar van 2004, toen het
toegekende subsidiebedrag 283 mln bedroeg. De toegenomen belangstelling voor ESF is een
verheugend feit, met daarbij de wetenschap dat er voorlopig geen tekorten zullen optreden,
omdat de realisatiegraad van afgeronde projecten op dit moment gemiddeld rond de 52% ligt.
In de onderstaande tabel is dit totaalbedrag uitgesplitst per maatregel. Uit dit overzicht blijkt
dat de maatregel `scholing van werkenden' nog steeds de meest benutte maatregel is. Tevens
blijkt uit dit overzicht dat er in totaal ruim 1,1 miljoen deelnemers (zullen) zijn.
Nr Maatregel aantal bedrag Deelnemers1
A Activering werkzoekenden en arbeidsgehandicapten 257 404.963.851 167.771
B1 Voorkomen instroom in arbeidsongeschiktheid en
verbetering arbeidsomstandigheden 6 9.900.556 50.316
B1/C Combinatie van maatregel B1 en C 29 43.028.431 730
B2 Vergemakkelijken combinatie arbeid en zorg 0 0 0
C Scholing van werkenden 642 669.914.774 759.399
D Projecten dagindeling 3 19.065.757 n.v.t.
E Voortijdig schoolverlaten 6 189.908.506 96.437
F Versterking beroepsbegeleidende leerweg 5 59.034.762 38.968
G Praktijkonderwijs 6 38.410.391 4.950
954 1.434.227.028 1.118.571
Uit onderstaande tabel valt op te maken dat de toename van het aantal aanvragen zich doorzet.
Totaal ingediend aantal aanvragen t/m juni 2005
1400
1200
1000
800 De ijkpunten
600 zijn de
400 standen die
200 uw Kamer
0 eerder per
brief zijn
medegedeeld.
jun-01sep-01dec-01mrt-02 jun-02sep-02dec-02 mrt-03 jun-03sep-03dec-03mrt-04 jun-04sep-04dec-04mrt-05 jun-05
II. Prognose decommitering
1 Aantallen betreffen deels (voorzover beschikbaar) de realisatie van reeds eindgedeclareerde projecten en deels
een schatting van het aantal deelnemers die aanvragers van de nog lopende projecten in hun aanvraag opvoeren.
---
Op basis van de nu lopende projecten en de verwachte declaraties die daaruit volgen, schat ik
de decommittering ESF over de jaartranche 2003 in op 15 miljoen. Deze jaartranche van in
totaal 260 mln wordt dus bijna geheel benut. Voor EQUAL valt er dit jaar 1 mln aan
decommitering te verwachten. In de volgende voortgangsrapportage kan ik u over zowel ESF
als EQUAL informeren of deze prognose is uitgekomen.
III. Regelwijziging Terugwerkende kracht
Met ingang van 1 januari 2006 verandert de ESF-subsidieregeling op het punt van de
terugwerkende kracht. De aanvragers zijn hierover reeds geïnformeerd. De ervaring leert dat
de lange periode (12 maanden) waarin kosten met terugwerkende kracht subsidiabel zijn, ertoe
kan leiden dat er projecten worden ingediend die op het moment van toekenning al geheel zijn
afgerond. Het Agentschap SZW heeft hierdoor minder mogelijkheden tot bijsturing vooraf of
tijdens de looptijd van het project. Hiermee lopen aanvragers het risico dat niet alle kosten
geaccepteerd kunnen worden. Sommige zaken kunnen immers achteraf niet meer worden
hersteld. Zo is er bijvoorbeeld de communicatieplicht richting deelnemers en uitvoerders,
waaraan na afloop van een project vaak geen gevolg meer kan worden gegeven.
Om bovenstaande redenen heb ik bepaald dat met ingang van 1 januari 2006, de
terugwerkende kracht beperkt is tot 6 maanden en dat projectactiviteiten nog minimaal 6
maanden moeten doorlopen na ontvangst van de projectaanvraag door het Agentschap SZW.
Een gevolg hiervan is dat de `sluitingsdatum' van de ESF-programmaperiode 2000-2006 komt
te liggen op 1 juli 2007.
IV. Afwikkeling ESF Oud
De afwikkeling van de ESF periode 1994-1999 nadert zijn einde. Eerder heb ik u hierover
geïnformeerd bij brief (TK 26642 nr. 68) en tijdens het AO van 13 oktober 2004. Op een
tweetal terreinen vinden nog activiteiten plaats.
In de relatie lidstaat Commissie lopen nog activiteiten omtrent de eindafrekeningen van de
oude programma's. Van de 24 einddeclaraties die in maart 2003 bij de Europese Commissie
zijn ingediend, zijn er inmiddels 23 goedgekeurd. De afrekening van het programma
Employment ligt nog aan de Commissie ter afdoening voor. De afgedane eindbeschikkingen
wijken slechts marginaal af van de ingediende einddeclaraties. De EC heeft aangegeven in
september 2005 een afrondende review uit te zullen voeren op een steekproef uit de
certificerende verklaringen zoals die in 2003 door de Auditdienst van SZW zijn afgegeven.
Een tweede terrein waarop nog activiteiten plaatsvinden, zijn de bezwaar- en
beroepsprocedures. De einddatum van deze procedures is onzeker, omdat de voortgang hierbij
---
afhankelijk is van het moment waarop de rechtbank de zaken `op de rol' zet. De stand van
zaken is thans als volgt:
Datum 30 juli 2004 30 juni 2005 Mutatie
Bezwaarprocedures 13 7 -6
(Hoger) 138 100 -38
beroepsprocedures
V. Misbruik en oneigenlijk gebruik
Het Agentschap SZW voert een beleid om misbruik en oneigenlijk gebruik te voorkomen en te
bestrijden, waarin via preventie, controle en met name bestuursrechtelijke afdoening
onregelmatigheden worden aangepakt. In 2004 heeft het Agentschap de declaraties voor ESF-
3-subsidies met bijna 4% (voor ongeveer 5 miljoen euro) gekort. Het Agentschap heeft in 2004
15 keer terugvordering ingesteld voor in totaal 3,4 miljoen euro en dat ook nagenoeg geheel
terugontvangen. Gegeven de aard van de geconstateerde onregelmatigheden heeft het
Agentschap geen aanleiding gezien om daarnaast aangifte te doen. Mocht die aanleiding er in
toekomstige gevallen wel zijn, dan zal daartoe worden overgegaan.
Voortvloeiend uit haar taakvelden en om continue alert te zijn op frauderisico's heeft de
Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) met medewerking van het Agentschap
SZW, in de tweede helft van 2004 een themaverkenning uitgevoerd naar potentiële
frauderisico's bij subsidies in het kader van de ESF-3-regeling. In de wetenschap dat uit de
aangiften die in de periode 1994-1999 zijn gedaan lessen getrokken konden worden voor de
huidige periode, heeft de SIOD derhalve deze strafrechtelijke onderzoeken bestudeerd. Tevens
zijn gesprekken gevoerd met personen die toen op de één of andere manier betrokken waren
bij (opsporingsonderzoeken naar) ESF-subsidies.
De verkenning van de SIOD en het Agentschap SZW heeft geresulteerd in het rapport "Naar
een nieuw handhavingsprotocol ESF". Dit bied ik u bijgaand aan.
VI. EQUAL
Zoals ik u eerder per brief heb gemeld (TK 26642 nr. 68) is EQUAL een transnationaal
programma van de Europese Unie, gericht op het creëren van gelijke kansen en het bestrijden
van discriminatie op de arbeidsmarkt. De projecten hebben een innovatief karakter en zijn
bedoeld voor het ontwikkelen van nieuwe methoden. EQUAL valt uiteen in twee tranches van
elk ongeveer 100 miljoen euro. De eerste tranche is afgerond. Over de resultaten en
beleidsaanbevelingen zal ik u in oktober a.s. informeren, tevens bied ik u dan de
eindrapportages aan van de Nationaal Thematische Netwerken EQUAL die good practices
hebben gesignaleerd onder de eerste tranche EQUAL projecten.
---
Voor de tweede tranche zijn er 125 projecten die een voorbereidingssubsidie hebben gekregen
tot uitwerking van hun projectplan, en die een verzoek tot vervolgsubsidie hebben ingediend.
Het Agentschap SZW zal binnenkort een subsidiebeschikking afgeven voor de projecten die
daadwerkelijk kunnen overgaan tot uitvoering van hun projectplan (periode tweede helft 2005
tot en met eind december 2007).
Naar verwachting brengt het aantal projecten dat doorgaat, een totaal aan kosten met zich mee,
dat onder het totaal beschikbare bedrag aan subsidie ligt. Hierdoor zal in latere jaren wel een
decommitering te verwachten zijn. Ook komt deze te verwachten decommitering omdat alle
EQUAL projecten gelijktijdig starten, en dus allemaal eerst een fase kennen waarin als gevolg
van de opstart, weinig kosten worden gemaakt.
VII. ESF na 2006
De toekomst van het Europees Sociaal Fonds en de overige structuurfondsen wordt momenteel
besproken in Brussel. De discussie hierover wordt echter voor een belangrijk deel beheerst
door de onderhandelingen over de Financiële Perspectieven. Aangezien de Europese Raad van
juni jl. hierover geen akkoord heeft bereikt, is over de toekomst van het ESF in Nederland nog
niets met zekerheid te zeggen. Over de voorbereidingen die rijksbreed worden getroffen met
het oog op de structuurfondsen na 2006, wordt de Kamer dit najaar geïnformeerd door de
Staatssecretaris van Economische Zaken.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(H.A.L. van Hoof)
---
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid