Centraal Bureau voor de Statistiek

Persbericht

PB05-097
23 augustus 2005

Consumentenvertrouwen gedaald

Consumenten hadden in augustus 2005 minder vertrouwen in de economie dan een maand eerder. De vertrouwensindex daalde, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, van -23 naar -28. De daling is veroorzaakt door een negatiever oordeel over het economisch klimaat en een verslechtering van de koopbereidheid. Dat blijkt uit het Consumenten Conjunctuuronderzoek van het CBS. Het niveau van het consumentenvertrouwen is laag. Al ruim vier jaar zijn er meer pessimisten dan optimisten.

Oordeel economisch klimaat negatiever Het oordeel van consumenten over het economisch klimaat was in augustus 2005, na correctie voor seizoeninvloeden, negatiever dan in juli. Vooral over de economische situatie in de komende twaalf maanden waren de consumenten somberder. Het oordeel over het economisch klimaat in de afgelopen twaalf maanden werd iets negatiever.

Verslechtering koopbereidheid Ook de koopbereidheid van consumenten nam in augustus, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, af. De koopbereidheid is gebaseerd op het oordeel over de financiële situatie van het huishouden en op de vraag of de tijd gunstig is voor het doen van grote aankopen. In augustus verslechterde het oordeel over de financiële situatie van het eigen huishouden in de komende twaalf maanden fors. Ook het oordeel over de financiële situatie in het afgelopen jaar werd negatiever. Over de vraag of het een gunstige tijd is voor het doen van grote aankopen veranderde de consument niet van mening.

Technische toelichting
ln.... Dit persbericht is een onderdeel van de berichtgeving van het CBS over de Meer informatie
sbc.... Het Conjunctuurbericht wordt enkele uren na het uitkomen van dit persbericht Nederlandse conjunctuur. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het Conjunctuurbericht (http://www.cbs.nl/conjunctuurbericht). Hierin wordt een actueel, totaal en samenhangend beeld van de conjunctuur gepresenteerd. bijgewerkt met de laatste stand van zaken. Via de CBS website w (Service/abonnementen) kunt u zich ook aanmelden voor een gratis email- w abonnement.

w
CBS Persbericht PB05-097 pagina 1 van 4

Algemeen
Het Consumenten Conjunctuuronderzoek (CCO) wordt uitgevoerd in de eerste tien werkdagen van de maand.
De index van het consumentenvertrouwen geeft aan in hoeverre huishoudens vinden dat het economisch gezien beter of slechter gaat. Het consumentenvertrouwen wordt bepaald op basis van de mening van huishoudens over het algemene economisch klimaat en over de eigen financiële situatie. Maandelijks worden hierover in het Consumenten Conjunctuuronderzoek (CCO) vijf vragen gesteld aan ongeveer duizend huishoudens. Daarnaast bevat het CCO onder andere vragen over de verwachtingen voor de werkloosheid en de inflatie en over het spaargedrag en aankoopplannen van huishoudens.
De geïnterviewden kunnen vinden dat het beter gaat (de `optimisten'), dat het slechter gaat (de `pessimisten') of dat de situatie gelijk blijft. De indicatoren worden berekend door het percentage optimisten te verminderen met het percentage pessimisten.
Naast het CBS, stelt ook de Europese Commissie (EC) op basis van het CCO voor Nederland een indicator van het consumentenvertrouwen samen. De EC hanteert daarbij echter deels andere vragen dan het CBS. In de EC- berekening ligt de nadruk geheel op de verwachtingen voor de toekomst, waar in de indicator van het CBS ook de huidige situatie van de consument en diens oordeel over de afgelopen twaalf maanden worden meegenomen. De EC publiceert haar indicator altijd later dan het CBS waardoor de meest recente maand niet zichtbaar is in de grafiek.

Grafiek 1: Consumentenvertrouwen volgens de definitie van het CBS en de Europese Commissie (na correctie voor seizoeninvloeden) 40
30
20
10
0

-10

-20

-30

-40

-50
2000 2001 2002 2003 2004 2005 Consumentenvertrouwen (definitie CBS) Consumentenvertrouwen (definitie EC) Bron: CBS, Europese Commissie

CBS Persbericht PB05-097 pagina 2 van 4

Tabel 1: Consumentenvertrouwen, oordeel economisch klimaat, koopbereidheid: saldo van positieve en negatieve antwoorden (na correctie voor seizoeninvloeden)
2005
Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus Consumenten- -22 -21 -16 -22 -26 -23 -28 vertrouwen
Oordeel -23 -18 -8 -22 -30 -28 -33 economisch
klimaat
Economisch -47 -39 -33 -38 -48 -50 -52 klimaat afgelopen
jaar
Economisch 1 3 17 -7 -12 -7 -14 klimaat komend
jaar
Koopbereidheid -22 -23 -20 -22 -23 -20 -24 Financiële -32 -34 -32 -30 -23 -23 -28 situatie afgelopen
jaar
Financiële -6 -7 -2 -7 -10 -3 -13 situatie
komend jaar
Gunstige tijd voor -27 -28 -27 -29 -37 -32 -32 grote aankopen
Bron: CBS

CBS Persbericht PB05-097 pagina 3 van 4

Tabel 2: Consumentenvertrouwen, oordeel economisch klimaat, koopbereidheid: saldo van positieve en negatieve antwoorden (oorspronkelijke reeks)
2005
Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus Consumenten- -21 -21 -16 -20 -26 -22 -26 vertrouwen
Oordeel -20 -17 -11 -19 -31 -28 -31 economisch
klimaat
Economisch -45 -39 -35 -37 -50 -51 -50 klimaat afgelopen
jaar
Economisch 4 4 13 -2 -13 -4 -12 klimaat komend
jaar
Koopbereidheid -21 -23 -20 -21 -23 -19 -23 Financiële -29 -34 -32 -30 -25 -24 -27 situatie afgelopen
jaar
Financiële -6 -8 -1 -6 -12 -4 -12 situatie
komend jaar
Gunstige tijd voor -27 -27 -27 -28 -33 -29 -30 grote aankopen
Bron: CBS

CBS Persbericht PB05-097 pagina 4 van 4


---- -- Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht

PB05-098
23 augustus 2005 Woningbouw stijgt verder
9.30 uur In het eerste halfjaar van 2005 zijn ruim 23 duizend woningen gereedgekomen. Dat is 11 procent meer dan in het eerste halfjaar van 2004. De woningbouw herstelt zich hiermee verder van het dieptepunt in 2003. Het aantal woningen waarvoor in het eerste halfjaar van 2005 een bouwvergunning is verleend, was 19 procent hoger dan in 2004. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.

Woningcorporaties bouwen meer In de eerste zes maanden zijn 2 300 woningen meer opgeleverd dan in de eerste zes maanden van 2004. Deze toename komt voornamelijk doordat er meer woningen zijn opgeleverd die in opdracht van de woningcorporaties zijn gebouwd (+40 procent). Het aandeel huurwoningen in de opgeleverde woningen is mede daardoor in een jaar toegenomen van één op de vijf naar één op de vier.

Grootste stijging in Zuid-Holland In de provincie Zuid-Holland zijn in de eerste zes maanden van 2005 bijna 6 800 woningen opgeleverd. Dat is ruim 900 woningen meer dan in dezelfde periode van 2004. Hiermee neemt deze provincie 30 procent van de landelijke productie voor haar rekening. In Flevoland, Groningen, Noord-Brabant en Noord-Holland was de woningproductie in de eerste zes maanden van 2005 lager dan in de eerste zes maanden van 2004.

Verdubbeling bouwvergunningen in Utrecht In de eerste zes maanden van 2005 is voor bijna 37 duizend woningen een vergunning afgegeven. Dat zijn er 7 duizend meer dan in de eerste zes ln.... en Zuid-Holland is dit aantal licht gedaald. maanden van 2004. In de provincie Utrecht is het aantal woningen waarvoor een bouwvergunning is verleend, verdubbeld tot bijna 3 700. Alleen in Noord- sbc.... Eind juni 2005 was er een voorraad van 150 duizend nog op te leveren

Bouwvoorraad 150 duizend woningen w woningen. Voor deze woningen is in het verleden een bouwvergunning verleend, maar is de bouw nog niet gestart of nog niet afgerond. Van een w kwart van deze woningen is de vergunning meer dan twee jaar geleden verleend. Deze informatie publiceert het CBS vandaag voor het eerst. w
CBS Persbericht PB05-098 pagina 1 van 4

Technische toelichting
De gegevens zijn afkomstig uit de Statistiek Verleende Bouwvergunningen en de Woningstatistiek. Het CBS stelt deze statistieken samen op basis van gemeentelijke opgaven. Het aantal verleende bouwvergunningen geeft een indicatie van de verwachte woningbouwproductie. Over het algemeen is de periode tussen het verlenen van een bouwvergunning en de oplevering van de woning anderhalf tot twee jaar.

CBS Persbericht PB05-098 pagina 2 van 4

Tabel 1 Woningbouw per kwartaal, 2000-2005
Jaar Kwartaal Verleende Gereedgekomen bouwvergunningen woningen
Aantal
2000 1 20 509 10 835 2 20 841 14 377 3 18 303 14 892 4 18 910 30 546 Totaal 78 563 70 650 2001 1 15 119 11 133 2 13 451 15 193 3 17 549 15 931 4 16 207 30 701 Totaal 62 326 72 958 2002 1 12 281 8 961 2 14 805 14 989 3 15 291 13 390 4 24 806 29 364 Totaal 67 183 66 704 2003 1 17 106 7 480 2 16 463 11 972 3 15 586 10 889 4 23 299 29 288 Totaal 72 454 59 629 2004 1 14 085 8 824 2 16 579 12 213 3 14 590 10 569 4 30 926 33 708 Totaal 76 180 65 314 2005 1 17 139 9 500 2 19 448 13 811 Bron: CBS
CBS Persbericht PB05-098 pagina 3 van 4

Tabel 2 Gereedgekomen woningen per provincie
2003 2004 1e halfjaar 1e halfjaar Mutatie 2004 2005 aantal % Nederland 59 629 65 314 21 037 23 311 11 Groningen 1 793 1 540 523 430 -18 Friesland 1 839 3 010 560 814 45 Drenthe 1 729 2 193 577 730 27 Overijssel 4 674 4 645 1 692 2 097 24 Flevoland 3 822 2 351 632 468 -26 Gelderland 5 555 7 921 2 146 2 577 20 Utrecht 4 494 4 897 1 859 1 883 1 Noord-Holland 10 693 8 896 3 230 3 152 -2 Zuid-Holland 13 958 14 833 5 846 6 775 16 Zeeland 1 031 1 485 351 673 92 Noord-Brabant 7 324 10 279 2 728 2 353 -14 Limburg 2 717 3 264 893 1 359 52 Bron: CBS

Tabel 3 Woningen waarvoor bouwvergunning is verleend per provincie 2003 2004 1e halfjaar 1e halfjaar Mutatie 2004 2005 aantal % Nederland 72 454 76 180 30 664 36 587 19 Groningen 1 967 1 770 597 798 34 Friesland 2 299 3 276 1 126 1 433 27 Drenthe 1 996 2 369 911 1 243 36 Overijssel 4 958 5 243 2 398 3 141 31 Flevoland 2 370 3 010 1 229 1 333 8 Gelderland 9 762 7 958 2 899 3 468 20 Utrecht 5 887 6 546 1 840 3 697 101 Noord-Holland 12 798 12 039 6 180 6 154 -0 Zuid-Holland 15 931 17 951 7 054 6 973 -1 Zeeland 1 550 1 490 656 818 25 Noord-Brabant 9 750 10 454 4 321 4 996 16 Limburg 3 186 4 074 1 453 2 533 74 Bron: CBS
CBS Persbericht PB05-098 pagina 4 van 4


---- --