Gemeente Utrecht

Monitor brengt Utrechtse werkzoekenden in beeld

De gemeente Utrecht heeft voor de tweede maal de 'Utrechtse reïntegratiemonitor' uitgebracht, met gegevens over alle uitkeringsgerechtigden in de stad. Op 1 januari 2005 hadden ruim 30.000 Utrechters een uitkering (bijstand, WW of arbeidsongeschiktheid). Dat is, net als begin 2004, 15% van de (potentiële) beroepsbevolking. Voor veel mensen is het moeilijk om werk te vinden; dat geldt vooral voor degenen met een bijstandsuitkering omdat zij vaak laag geschoold zijn. De gemeente zal daarom in de toekomst soepeler omgaan met aanvragen voor scholing bij het vinden van werk.

Uit de monitor blijkt verder dat 4330 Utrechters met een uitkering, in 2003 of 2004 deelnamen aan een traject om een baan te vinden (reïntegratie). Van de gemeentelijke reïntegratietrajecten die in 2003 zijn gestart en in 2004 zijn afgerond, had ongeveer de helft een positief resultaat. Hierbij geldt voor bepaalde doelgroepen ook het vervullen van vrijwilligerswerk als positief resultaat.

De gegevens die voor de Reïntegratiemonitor zijn verzameld, zijn afkomstig van de gemeente, Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV), Centrum Werk & Inkomen (CWI) en reïntegratiebedrijven. Het gaat om statistische gegevens over personen die werkzoekend zijn en/of een uitkering hebben of werkzaam zijn in een gesubsidieerde baan en de sociale werkvoorziening.

Werkzoekenden
Bij het CWI staat bijna 6,7% van de beroepsbevolking ingeschreven als werkloos en werkzoekend. Vergeleken met 2004 is sprake van een (lichte) daling, die sterker is dan de landelijke trend. Onder de ingeschrevenen in Utrecht is de afstand tot de arbeidsmarkt voor een meerderheid door het CWI ingeschat als "groot". In deze groep zitten veel ouderen (45-65 jaar), allochtonen en laag opgeleiden. In de drie aandachtswijken Overvecht, Zuidwest en Noordwest is de situatie vergelijkbaar met 2004. Wel is de werkloosheid onder de jeugd hier afgenomen, in Overvecht bijvoorbeeld van 6,2% van de potentiële beroepsbevolking in 2004 naar 4,1% in 2005. Maar dit blijft nog wel hoger dan het stedelijk gemiddelde voor de jeugd (2,8%).

Voor het eerst zijn in de reïntegratiemonitor gegevens opgenomen van schoolverlaters en gegevens over de ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt. In 2003 en 2004 hebben 1917 leerlingen de school op een te laag niveau of zonder diploma verlaten. Opvallend is dat slechts 288 van hen (15%) begin 2005 een uitkering heeft of bij het CWI staat ingeschreven.

Meer scholing voor werkzoekenden
Bij de uitkeringen is, vergeleken met 2004, het aantal mensen met WW en bijstand licht toegenomen. Het aantal ontvangers van een arbeidsongeschiktheidsuitkering is licht gedaald. Vooral werkzoekenden met een bijstandsuitkering hebben een lage opleiding en komen daardoor moeilijk aan werk. De arbeidsmarkt lijkt nu landelijk en ook in Utrecht aan te trekken. Dit geldt echter vooral voor functies voor middelbaar en hoog opgeleide werkzoekenden. De kansen voor lager opgeleiden blijven beperkter. Dit is voor de gemeente reden om in de toekomst ruimhartiger om te gaan met mogelijkheden voor scholing in het reïntegratieproces. Het moet dan wel gaan om een opleiding die bijdraagt aan het vinden van een baan. En werkzoekenden moeten zo'n opleiding binnen een redelijke termijn goed af kunnen sluiten. Voor allochtonen met een taalachterstand komen er meer mogelijkheden voor taallessen binnen het traject voor het vinden van een baan.

Resultaten gemeentelijke reïntegratietrajecten
De hoogste deelname aan trajecten voor het vinden van werk of vrijwilligerswerk zien we onder de WW-ers (24%), gevolgd door bijstandscliënten (21%) en vervolgens de arbeidsongeschikten (7%). Daarnaast hebben ruim 500 werkzoekenden zonder uitkering deelgenomen. Van de mensen met een uitkering doen relatief meer allochtonen dan autochtonen mee aan de trajecten.

Van de trajecten waarvoor de gemeente in 2003 opdracht heeft gegeven, is begin 2005 ongeveer de helft (766) afgerond, de andere helft loopt nog door in 2005. Van de positief afgeronde trajecten hebben er 111 geleid tot regulier werk, 17 tot het starten van een eigen bedrijf, 49 tot bemiddeling naar werk met loonkostensubsidie en zijn 10 personen een opleiding in het reguliere onderwijs gestart. Bijna 150 werkzoekende (waarvan 100 niet-uitkeringsgerechtigden) zijn bemiddeld naar vrijwilligerswerk. Bij 38 personen was geen beter resultaat mogelijk dan een verhoging van hun participatie aan de samenleving. De rest van de trajecten is zonder resultaat gebleven, als gevolg van bijvoorbeeld het niet nakomen van afspraken of verhuizing.

Succesvolle projecten stadsbreed
De gemeente heeft twee pilots uitgevoerd die beide zo succesvol waren, dat de werkwijzes voor de hele stad worden ingevoerd. Het gaat om een intensieve aanpak van kansrijke werkzoekenden en het project Workfirst, een intensieve werkwijze met jongeren.

Geen uitkering meer
Mede als gevolg van de betere kansen op de arbeidsmarkt is de uitstroom uit de WW het hoogst. Ongeveer 30% van de mensen die begin 2004 een WW-uitkering ontvingen, hebben die begin 2005 niet meer en zijn niet meer als werkloos werkzoekend ingeschreven. Voor bijstand en arbeidsongeschiktheid geldt dat voor respectievelijk 10 en 11 %. Overigens kunnen er, behalve het vinden van werk, ook andere redenen (zoals verhuizing of einde van het recht op WW) zijn waardoor mensen niet langer een uitkering hebben.

Noot voor de media:
Voor meer informatie of voor een exemplaar van de Reïntegratiemonitor kunt u contact opnemen met Sylvia Borgman, bestuurscommunicatie, telefoon 030-286 10 55.