Erasmus MC
13-10-2005: Kijkoperaties bij levende
nierdonaties beter dan open chirurgie
Nierdonoren die via een kijkoperatie een nier gedoneerd hebben,
herstellen beter en ervaren minder pijn, dan donoren die met open
chirurgie zijn behandeld. De zogenaamde laparoscopische nierdonatie
moet daarom de primaire keuze moeten worden. Dit stelt May Smits-Lind
in haar proefschrift, waarop zij woensdag 12 oktober promoveert.
Smits-Lind toont aan dat laparoscopische nierdonatie zowel voor donor
als ontvanger zeer goede uitkomsten kent. Donoren gaan na een
laparoscopische nierdonatie eerder naar huis en ervaren minder pijn.
Het aantal nieren van overleden personen is niet toerijkend om aan de
vraag te voldoen. Momenteel is de wachttijd voor een nier van een
overleden donor ongeveer 4 1/2 jaar, waarbij gedurende de wachttijd
nierpatiënten overlijden. Dit ondanks alle inspanningen van de
regering
en veranderingen in de wet op de orgaandonatie. Door dit tekort aan
nierdonoren richt de aandacht zich steeds meer op de levende donor.
Dit kan een familielid zijn zoals een broer, zus of ouder, maar ook
echtgenoten, vrienden en kennissen komen in aanmerking.
Nierdonatie bij leven heeft veel voordelen ten opzichte van
nierdonatie
van een overledene. Ten eerste is de wachttijd veel korter; wanneer
de
combinatie van donor en ontvanger geschikt blijkt te zijn, kan
transplantatie vaak op korte termijn (binnen 2 tot 3 maanden)
plaatsvinden. Ten tweede is het een geplande operatie waarbij de
donor en ontvanger optimaal kunnen worden voorbereid. De operatie
vindt overdag plaats met een goed uitgerust en gespecialiseerd
operatieteam. Tenslotte is de kwaliteit van de donornier beter na een
levende nierdonatie. De nieren van een levende donor werken
gemiddeld bijna twee maal zo lang als een nier van een overleden
donor, 23 jaar in plaats van 10 jaar. Al deze voordelen gaan echter
wel
ten koste van een gezonde persoon, de donor.
Tot tien jaar geleden werden bijna alle levende nierdonaties
uitgevoerd
via een grote operatie, waarbij een snede werd gemaakt in de zij, de
zogenaamde lumbotomie. Donoren ondervonden hiervan vaak veel
pijn en het herstel was langzaam. In een poging dit herstel voor de
donor te verbeteren is in 1995 in de VS voor het eerst een nier
verwijderd bij een levende donor via een kijkoperatie, de zogenaamde
laparoscopische nierdonatie. Sinds 1997 wordt deze techniek ook
toegepast in het Erasmus MC. De nier wordt via de kijkoperatie
losgemaakt en via een snede boven het schaambeen verwijderd.
Bij een onderzoek beschreven in dit proefschrift is de Nierstichting
betrokken.