Ministerie van Justitie
Persbericht ministerraad
28 oktober 2005
KABINET PRESENTEERT ACTIEPLAN TEGEN GEWELD
De ministerraad heeft op voorstel van minister Donner van Justitie
ingestemd met het 'Actieplan tegen geweld' waarin twintig projecten staan
beschreven die geweld in Nederland moeten tegengaan. Dit actieplan richt
zich op het voorkomen van fysiek geweld en het dreigen daarmee.
Hoewel geweld slechts negen procent beslaat van de totale geregistreerde
criminaliteit, mag de ernst ervan niet worden miskend. Geweld neemt in
Nederland niet of nauwelijks af, in tegenstelling tot andere vormen van
criminaliteit. Het kabinet wil daarom fysiek geweld en het dreigen daarmee
aanpakken. De twintig projecten uit het actieplan bevatten nieuwe
maatregelen en voor het eerst wordt op nationaal niveau regie gevoerd op de
samenhang, effectiviteit en voortgang. Succesvolle lokale projecten en
nieuwe instrumenten zullen nadrukkelijk landelijk onder de aandacht worden
gebracht.
Waar tot nu toe veel aandacht uitging naar de strafrechtelijke aanpak van
geweld, staat in het actieplan met name de preventie centraal. De aandacht
richt zich vooral op het dreigen met fysiek geweld, dit onttrekt zich tot
op heden vaak aan het zicht van politie en justitie. Uit onderzoek blijkt
dat in 2003 900.000 bedreigingen plaatsvonden. In de meeste gevallen werd
daar geen aangifte van gedaan. Deze bedreigingen vormen de basis van de
geweldspiramide, waarvan de top bestaat uit fysiek geweld. Tegelijkertijd
weerspiegelen bedreigingen de waargenomen verruwing en het gebrek aan
respect in de maatschappelijke omgang. In de Politiemonitor Bevolking 2005
geeft 5,5 procent van de Nederlanders aan in het afgelopen jaar
geconfronteerd te zijn met een geweldsdelict. In verreweg de meeste
gevallen blijft dit beperkt tot het uiten van bedreigingen.
Het Actieplan tegen geweld is onderdeel van het Veiligheidsprogramma van
het kabinet. In het actieplan staan twintig projecten beschreven, met 125
maatregelen die door zeven ministeries in de periode 2005 - 2008 worden
uitgevoerd. Deze projecten zijn geselecteerd op basis van de analyse van de
geweldproblematiek in de achtergrondstudie 'Van afzijdigheid naar
betrokkenheid; preventieve strategieën tegen geweld' van het ministerie van
Justitie.
De beschreven projecten richten zich op het publieke domein (geweld in het
verkeer, sport, openbaar vervoer, uitgaansleven, de wijk) en op het semi-
publieke domein (geweld op de werkplek en op school). Daarnaast wordt
ingezet op de aanpak van risicofactoren voor geweld (alcohol, wapenbezit en
geweldsbeelden in audiovisuele media). Ook zijn er projecten die zich
richten op dadergerichte en slachtoffergerichte maatregelen.
Eén van de maatregelen is bijvoorbeeld het opstellen van gedragscodes voor
in de sport, het openbaar vervoer, in de wijk en bij vrijetijdsbesteding.
De eerste gedragscodes zijn begin 2006 beschikbaar. Ook komt er in 2006 een
manifest beschikbaar dat duidelijk maakt wat de juiste omgangsvormen zijn
tegen overheidsdienaren en welk gedrag onacceptabel is. Ook staat daarin
welke maatregelen volgen op onacceptabel gedrag tegen overheidsdienaren.
Deze maatregel maakt deel uit van de aanpak van geweld tegen
risicoberoepen. De politie start met een experiment waarbij alcoholgebruik
bij geweldsdelicten wordt geregistreerd en er komt een landelijke aanpak
van agressie in het verkeer.
De maatregelen in het actieplan sluiten aan bij andere initiatieven van het
kabinet, zoals het debat over normen en waarden, verbeteren van de
integratie, de aanpak van huiselijk geweld en projecten in het jeugdbeleid.
RVD, 28.10.2005
Ministerie van Algemene Zaken