Socialistische Partij

Geef slachtoffers brand specifiek pardon

31-10-2005 * Kun je mensen die tijdens vreemdelingenbewaring aan de dood zijn ontsnapt, nog wel uitzetten? Na de verschrikkelijke brand in het cellencomplex te Schiphol, waarbij elf mensen zijn omgekomen, klinkt de roep om een pardonregeling voor de overlevenden van de brand. Ook de SP vindt dat voor de betrokken vreemdelingen een specifiek pardon op zijn plaatst is. Bovendien hebben zij vragen over de manier waarop de overlevenden worden gehuisvest. Familieleden zeggen dat sommige gedetineerden in de isoleercel zijn gezet wegens plaatsgebrek, hetgeen voor de SP onacceptabel is.

De Wit Minister Verdonk zegt dat gedurende het onderzoek geen mensen worden uitgezet die tijdens de brand in het cellencomplex zaten. De SP had daar donderdagavond tijdens het spoeddebat met minister Donner al op aangedrongen. Tweede-Kamerlid Jan de Wit: "Wij wilden de garantie dat er geen mensen zouden worden uitgezet voordat ze de kans hadden gehad om gehoord te worden over wat zij hebben meegemaakt. Zeker nu er van diverse kanten berichten komen over mogelijk te traag optreden van het bewakingspersoneel, is het van groot van belang voor het onderzoek dat er geen getuigen verdwijnen. Er is echter nog een andere vraag: kun je mensen die zoiets gruwelijks hebben meegemaakt, terwijl zij onder de verantwoordelijkheid van de staat werden vastgehouden, nog wel uitzetten? Of zijn wij het na een dergelijke ramp moreel verplicht deze mensen hier te laten blijven?"

Het gaat hier om ongeveer 270 mensen, die een afschuwelijke en mogelijk traumatiserende gebeurtenis hebben ondergaan, terwijl zij op last van de Nederlandse overheid in een situatie waren geplaatst waarin zij zichzelf niet konden redden. Met andere woorden: Nederland droeg een zware verantwoordelijkheid voor het welzijn en veiligheid van alle personen die in het cellencomplex vast werden gehouden. De Wit vindt dat je deze mensen nu niet zomaar kunt uitzetten, alsof er niets gebeurd is. "Tenzij er sprake is van ernstige contra-indicaties, bijvoorbeeld als één van de betrokkenen tot ongewenst vreemdeling is verklaard, moeten deze mensen in Nederland kunnen blijven. Wij roepen de regering op dit onmiddellijk te regelen, zodat deze mensen op zo kort mogelijke termijn in vrijheid kunnen worden gesteld."

De Wit benadrukt dat voorzover nu bekend, alle personen die op de uitgebrande afdeling K werden vastgehouden, helemaal niets strafbaars hadden gedaan. "Dat er nu wordt gesproken over een pardonregeling voor deze getroffenen is begrijpelijk en goed. Maar ik zou graag zien dat er meer aandacht was voor de vraag of Nederland überhaupt wel door kan gaan met vreemdelingenbewaring zoals die nu wordt toegepast. Met welk recht sluiten wij onschuldige mensen maandenlang op, onder buitengewoon sobere detentieomstandigheden? Vaak is er niet eens zicht op uitzetting, omdat de ambassades geen papieren afgeven of omdat er nog een procedure loopt. En in veel gevallen gaat het om mensen die al jarenlang in Nederland zijn. Laat ik het nog maar eens zeggen: het is tijd voor een veel ruimere pardonregeling. Ik hoop dat er geen ramp voor nodig zal zijn om dat werkelijkheid te maken."

* * * Aanvulling:

Inmiddels hebben De Wit en zijn collega Harry van Bommel vragen gesteld aan ministers Donner en Verdonk over de opvang van de overlevenden van de brand. De Wit: "Van familieleden van mensen die op Schiphol werden vastgehouden, hebben wij gehoord dat de overlevenden van de ramp zonder enige extra zorg of omzichtigheid gewoon in een andere gevangenis zijn gezet. Sommigen zelfs in een isoleercel, omdat er plaatsgebrek zou zijn. Over de communicatie met bezorgde vrienden en familie buiten en met de advocaat zijn veel klachten. Van sommige overlevenden is niet eens duidelijk waar ze naar toe zijn gebracht. Dat is echt onacceptabel, zo ga je niet met mensen om."

Verder is Verdonk gevraagd om de vreemdelingenbewaring van alle overlevenden van de brand op te heffen, tenzij er sprake is van een gevaar voor de openbare orde. De Wit: "Hoe humaan is het om mensen die net een brand in een gevangenis hebben overleefd, weer in een cel op te sluiten, achter een dichte deur? De minister heeft zelf aangekondigd dat er lopende het onderzoek niet wordt uitgezet. Dan hoef je die mensen dus ook niet vast te houden. Wij willen dat aan alle overlevenden opvang wordt geboden buiten de gevangenis, behalve als mensen ongewenst vreemdeling zijn verklaard vanwege een misdrijf. Gun de overlevenden de rust en de ruimte om deze vreselijke ervaring te verwerken."