Relativiteitsvereiste kan worden geschrapt
Louis Visscher promoveert op donderdag 3 november 2005 op zijn
proefschrift De rechtseconomische analyse van het Nederlands
onrechtmatigedaadsrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij
stelt daarin onder meer dat het relativiteitsvereiste van art. 6:163
BW kan worden geschrapt.
De drie hoofddoelen van het onrechtmatigedaadsrecht die in de
hedendaagse Nederlandse juridische literatuur worden onderscheiden
(compensatie, preventie en schadespreiding) komen in de
rechtseconomische doelstelling (het minimaliseren van de kosten van
schadeveroorzakende gebeurtenissen) alle terug, zij het dat
compensatie wordt gezien als het middel waarmee de doelen van
preventie en schadespreiding worden nagestreefd.
Visscher onderzoekt onder meer of de drie onrechtmatigheidsvormen uit
art. 6:162 BW vanuit rechtseconomisch perspectief alle zelfstandig
bestaansrecht hebben, of dat de zorgvuldigheidsnorm uiteindelijk
steeds bepalend is.
De promovendus is van mening dat de rechtseconomische invulling van de
zorgvuldigheidsnorm - het afwegen van zorgkosten tegen de schade die
ermee kan worden voorkomen - steun vindt in het Nederlandse recht.
De onderlinge verhouding tussen onrechtmatigheid en toerekenbaarheid
en tussen fout- en risicoaansprakelijkheid komen in dit onderzoek aan
de orde.
De risicoaansprakelijkheden uit het Nederlandse recht worden
rechtseconomisch beoordeeld Veel ervan blijken goed in het
rechtseconomische denkkader te passen.
Bij de wettelijke verplichting tot schadevergoeding blijkt onder meer
dat de schadevergoeding bij overlijden vanuit rechtseconomische optiek
veel te laag is, dat de leer Demogue-Besier, die een causaal verband
tussen de onrechtmatigheid van de daad en de schade vereist, in ere
moet worden hersteld, en dat veel van de elementen uit de toerekening
naar redelijkheid niet bij de causaliteit thuishoren of zelfs helemaal
irrelevant zijn.
Het relativiteitsvereiste van art. 6:163 BW kan volgens de promovendus
worden geschrapt.
Het systematische analysekader van de rechtseconomie maakt het
mogelijk het welles-nietes-karakter van het beroep op gezaghebbende
auteurs en rechterlijke uitspraken te ontstijgen en kan aan juristen
relevante inzichten verschaffen.
Promotoren: prof.dr. R.J. van den Bergh, Rechtseconomie, en prof.mr.
H.O. Kerkmeester, Rechtseconomie (Universiteit van Antwerpen)
Erasmus Universiteit Rotterdam