Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Contactpersoon

Datum
3 november 2005
Ons kenmerk
IVW/TER/C11.000.002
Doorkiesnummer

Bijlage(n)

1
Uw kenmerk

Onderwerp
Aanbieding onderzoek naar FNV-zorgpunten van Inspectie V&W

oktober 2005

Geachte voorzitter,

Hierbij bied ik u het onderzoeksrapport FNV-zorgpunten van de Inspectie Verkeer en Waterstaat aan.

De aanleiding tot dit onderzoek is het verzoek aan mij gedaan door de Kamer tijdens het Algemeen Overleg d.d. 28 juni 2005, om de vermeende werkdruk bij treindienstleiders op de verkeersleidingposten van Prorail Railverkeersleiding te laten onderzoeken. In het voorjaar 2005 ontstond hierover een discussie tussen FNV-Bondgenoten en Prorail.

Gekozen is voor een werkdrukmeting onder de treindienstleiders volgens de methodiek van de Arbeidsinspectie. Acht van de dertien verkeersleidingposten zijn door een onderzoeksteam bezocht om zich door middel van interviews en vragenlijsten een actueel beeld te vormen van de situatie. Daarbij zijn in totaal 48 treindienstleiders geïnterviewd; zijn 70 vragenlijsten door verkeersdienstleiders ingevuld en is een analyse van de incidentmeldingen van ProRail gemaakt. Daarnaast is onderzocht in hoeverre fouten van treindienstleiders in de afgelopen jaren (mede) oorzaak zijn geweest van incidenten.

Uit de werkdrukmeting blijkt dat 65% van de geïnterviewde treindienstleiders werkstress ervaart en structureel wordt blootgesteld aan een hoge werkdruk. Dat percentage is hoog, mede in vergelijking met andere beroepsgroepen.

Op basis van het onderzoek doet de Inspectie Verkeer en Waterstaat de volgende aanbevelingen:

Van Prorail wordt verwacht nader onderzoek te doen naar enerzijds de verschillen op de posten en anderzijds naar de algemene werkdruk en daar maatregelen aan te koppelen.

Voor wat betreft de communicatie zijn verbeteringen aan de middelen een eerste vereiste. De betrouwbaarheid van Telerail / GSMR moet omhoog zodat verbindingen in principe altijd daadwerkelijk tot stand komen. Van Prorail wordt verwacht de betrouwbaarheid van Telerail / GSMR te verhogen. Daarnaast is het belangrijk om tussen verschillende partners in de railbranche meer begrip te creëren om de treindienstleider te ontlasten. Zo moeten treindienstleiders tijdens verstoringen juist niet door velen gebeld worden voor het verstrekken van informatie.

In het verlengde van de studie naar de cognitieve taakanalyse en de algemene conclusies uit het onderzoek wordt van Prorail verwacht de taakinhoud van de functie treindienstleider beter te harmoniseren met de menselijke capaciteiten. Tevens is de verwachting dat Prorail onderzoekt of het totale taakpakket van ongestoorde en gestoorde treinenloop kan worden geoptimaliseerd en welke middelen daar dan het best bij passen.

De vraag in hoeverre verhoogde werkdruk leidt tot veiligheidsproblemen is een relatie die niet uit deze studie vast te stellen. In deze studie is namelijk afzonderlijk gekeken naar werkdruk en afzonderlijk naar veiligheidsfouten van de treindienstleider. Uit de studie kan wel worden geconcludeerd dat de hoge werkdruk tot nu toe niet heeft geleid tot meer onveiligheid. Dit heeft mede te maken met het feit dat veel fouten van treindienstleiders niet direct tot gevaarlijke situaties leiden (vangnet).

De Inspectie Verkeer en Waterstaat blijft de situatie voor wat betreft de veiligheid volgen en heeft voor 2006 een vervolg op dit onderzoek ingepland.

In het rapport is een reactie van Prorail opgenomen. Daarin geeft Prorail aan de aanbevelingen en conclusies te willen gebruiken bij de invulling van diverse acties ter verbetering van de gesignaleerde problemen.

Ik vertrouw erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

Hoogachtend,

DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,

Karla Peijs