Sterren, atomen en de eenheid van het heelal
Afscheidscollege Sterrenkunde
donderdag 3 november 14.00 uur
Prof. dr. E.P.J.van den Heuvel, hoogleraar Sterrenkunde: Sterren, atomen en de eenheid van het heelal.
Sterrenkundige waarnemingen tonen dat er in het heelal een grote mate van eenheid heerst: overal in het heelal vinden we dezelfde negentig scheikundige elementen die we hier op de Aarde kennen en overal blijken dezelfde wetten van de natuurkunde geldig te zijn die hier op de Aarde en in het zonnestelsel zijn ontdekt: de wetten van de zwaartekracht, het elektromagnetisme en de atoom- en kernfysica. Deze universele geldigheid van de natuurwetten stelt ons in staat om de bouw en evolutie van sterren en sterrenstelsels te begrijpen. Het is gebleken dat ook wij zelf uit 'sterrenstof' bestaan: de waterstof in onze lichamen is afkomstig van de oerknal waarbij het heelal 13.7 miljard jaar geleden is ontstaan, en alle andere stoffen waaruit we bestaan zijn gemaakt door kernreacties in sterren die hun leven beëindigden voordat ons zonnestelsel en de Aarde 4.6 miljard jaar geleden condenseerden uit een wolk gas en stof in onze Melkweg. In het proces van de vorming van 'sterrenstof' spelen neutronensterren en zwarte gaten een cruciale rol. Deze objecten - met de grootst mogelijke dichtheden en de sterkste zwaartekrachtsvelden die in de natuur voorkomen - zijn onderwerp van het onderzoek dat Ed van den Heuvel de laatste 33 jaar uitvoerde. In zijn afscheidscollege licht hij hun vorming en evolutie, in het bijzonder in dubbelstersystemen, nader toe.
Voorafgaand aan Van den Heuvels rede spreken collega-sterrenkundigen prof. dr. Michiel van der Klis (UvA), prof. dr. ir. Johan Bleeker (UU/SRON) en dr. Simon Portegies Zwart (UvA).
Meer informatie over de items in deze agenda kunt u krijgen bij de afdeling Persvoorlichting, tel. 020 - 525 2695, e-mail
Universiteit van Amsterdam