Lekker
7 november 2005

Lekker 2006:
Oud Sluis te Sluis van Sergio Herman prolongeert zich als beste restaurant van Nederland

Vandaag is in Amsterdam de 28ste jaargang van dé restaurantgids van Nederland, editie Lekker 2006, verschenen. Het meest opvallende nieuws daarin is dat het gerenommeerde Oud Sluis uit Sluis voor het tweede achtereenvolgende jaar is uitgeroepen tot het beste restaurant van Nederland. Daarmee komt chef-kok Sergio Herman en zijn team wederom op het allerhoogste podium. Een uitzonderlijke prestatie.

Klik op het plaatje voor een cover afbeelding van 846 kb jpeg

Met De Librije te Zwolle heeft Jonnie Boer zich teruggevochten van plaats vier naar de tweede plaats op het ereschavot. Cees Helder handhaaft zich met Parkheuvel op de 3de plaats. Komende van plaats 23 heeft Jacob-Jan Boerma met De Leest te Vaassen zich weten te nestelen op plek 4, een grote verdienste. Restaurant Beluga uit Maastricht met aan het roer chef-kok Hans van Wolde, komt net tekort en zakt van de tweede naar de vijfde plaats.

Nieuw bij de beste tien is naast De Leest te Vaassen (4) restaurant Chapeau! uit Bloemendaal van gastheer Ronald Voogel met zijn chef Jeroen Granneman, op de 8e plaats. De Lindenhof te Giethoorn is van de 7de plaats gezakt naar plaats 11. Ook Olivio te Harderwijk verlaat de Top-10 en zakt van 10 naar plaats 14.

Onze 71 rapporteurs zagen veel interieurvernieuwingen, strakker en stemmig modern. Zij stoorden zich meer dan voorheen aan het roken in de restaurants. Op hun gastronomische zwerftochten, waar ze ook dit jaar weer tienduizend gerechten hebben geproefd, constateerden ze een toenemende aandacht voor de opmaak van de borden, wat soms wel de gestalte dreigt te krijgen van woeste landschappen, alsof Karel Appel aan het werk is geweest. Een soortgelijke ontwikkeling zien we bij de inmiddels haast tot statussymbool verheven amuse, soms wel zeven of acht. In krampachtige pogingen om mee te tellen, komen de mindere restaurants voor de dag met hapjes die je kunt afdoen als karakterloze liflafjes. Wel zijn er steeds meer restaurants die amusemenu's presenteren. En dat is op zich geen verkeerde ontwikkeling. Verder zien we de opkomst van knolselderij en schorseneren; en veel meer 'vergeten' groenten alsook exotische soorten die een plek op tafel verdienen. Het kerrievirus is nog niet uitgewoed, dat specerijenmengsel wordt te pas en te onpas gebruikt. We ontdekten nog meer akelig snel tot wasdom komende virussen: de schuimpjes, moussejes en pureetjes, zeg maar olvaritjes. Laten we dát maar ophokken. Ook de kleuterkeuken rukt op, in steeds meer gerechten komen we misplaatst zoet tegen. Ganzen- en eendenlever is niet weg te slaan en we worden overspoeld met zeebaars, al dan niet van de kweek of aan de lijn gevangen. Ook pata negra, het zwartvoetvarken, is niet aan te slepen. Het meest echter struikelen we over jakobsmosselen, die op vrijwel geen enkele kaart meer ontbreekt. Een verheugende ontwikkeling is dat steeds meer gebruik wordt gemaakt van producten uit de eigen streek en vooral ook van biologische waren. Op de menukaarten ontdekken we verkrachtingen van stuitende aard: carpaccio van ananas, tarte-Tatin van tomaat, bisque van rode poon en brandade van kip om rillingen van te krijgen. Dat de fantastische creaties van culinaire grootheden als Herman, Boer en Helder op soms deprimerende wijze worden nagevolgd, dat kopieergedrag, dat maakt de toprestaurants tot eenheidsworst en we zien juist graag eigen initiatief.

Lekker 2006 zal vanaf 8 november 2005 gedurende 12 weken te koop zijn in ruim 6.400 tijdschriftenwinkels en kiosken. De oplage is gelijk aan vorig jaar: 210.000 exemplaren. Lekker is en blijft daarmee marktleider, de meest geraadpleegde restaurantgids van Nederland! De verkoopprijs bedraagt ¤ 9,50.

Achtergrondinformatie

Het afgelopen jaar bezochten 71 rapporteurs, de voorproevers van Nederland, 750 verschillende restaurants één of meerdere malen en proefden zo'n 10.000 gerechten. In de Lekker 2006 staan de beste 500 vermeld, waarbij de toon van de Top-100 recensies vele malen strenger is dan die van de andere 400 beoordeelde restaurants.

Lekker 2006 is dé restaurantgids van Nederland. Naast adresgegevens, type restaurant en nuttige algemene informatie zoals openingstijden, prijsindicaties, aantal beschikbare plaatsen en betaalmogelijkheden, wordt er vooral een kritische en onafhankelijke beoordeling gegeven. Deze is afkomstig van het ervaren rapporteursteam.

Lezers kunnen Lekker 2006 gebruiken om zich een beeld van de beste restaurants van Nederland te vormen en om daar te reserveren. Met een oplage van 210.000 is Lekker de best verkochte restaurantgids en hij wordt vele malen gebruikt door ruim 450.000 restaurantbezoekers.

De Top 100

 

restaurantnaam

plaats

provincie

Gids 2005

+ / -

Gids 2006

Oud Sluis

SLUIS

Zeeland

1

0

1

De Librije

ZWOLLE

Overijssel

4

2

2

Parkheuvel

ROTTERDAM

Zuid-Holland

3

0

3

De Leest

VAASSEN

Gelderland

23

19

4

Beluga

MAASTRICHT

Limburg

2

-3

5

De Bokkedoorns

OVERVEEN

Noord-Holland

5

-1

6

La Rive (Amstel Hotel)

AMSTERDAM

Noord-Holland

9

2

7

Chapeau!

BLOEMENDAAL

Noord-Holland

15

7

8

Seinpost

SCHEVENINGEN

Zuid-Holland

8

-1

9

De Zwethheul

DELFT

Zuid-Holland

6

-4

10

De Lindenhof

GIETHOORN

Overijssel

7

-4

11

Onder de Linden

ADUARD

Groningen

12

0

12

Cordial

OSS

Noord-Brabant

14

1

13

Olivio

HARDERWIJK

Gelderland

10

-4

14

De Fuik

AALST

Gelderland

18

3

15

Savelberg

VOORBURG

Zuid-Holland

11

-5

16

Da Vinci

MAASBRACHT

Limburg

13

-4

17

Toine Hermsen

MAASTRICHT

Limburg

16

-2

18

Ron Blaauw

OUDERKERK A/D AMSTEL

Noord-Holland

24

5

19

De Karpendonkse Hoeve

EINDHOVEN

Noord-Brabant

21

1

20

De Heeren van Harinxma

BEETSTERZWAAG

Friesland

33

12

21

Het Koetshuis Schuttersveld

ENSCHEDE

Overijssel

20

-2

22

Halvemaan

AMSTERDAM

Noord-Holland

17

-6

23

De Leuf

UBACHSBERG

Limburg

29

5

24

La Vilette

ROTTERDAM

Zuid-Holland

26

1

25

Lai Sin's

DRIEBERGEN-RIJSENBURG

Utrecht

25

-1

26

Boreas

HEEZE

Noord-Brabant

43

16

27

De Vrienden van Jacob

SANTPOORT

Noord-Holland

49

21

28

Merlet

SCHOORL

Noord-Holland

37

8

29

Avant-Garde

EINDHOVEN

Noord-Brabant

30

0

30

't Veerhuis

WOLPHAARTSDIJK

Zeeland

94

63

31

De Luytervelde

EINDHOVEN

Noord-Brabant

32

0

32

Chateau St. Gerlach

VALKENBURG-HOUTHEM

Limburg

77

44

33

Calla's

DEN HAAG

Zuid-Holland

36

2

34

De Bokkepruik

HARDENBERG

Overijssel

38

3

35

Vermeer

AMSTERDAM

Noord-Holland

-

64

36

Idylle

ZWEELOO

Drenthe

19

-18

37

Apicius

CASTRICUM

Noord-Holland

41

3

38

Wollerich

SINT OEDENRODE

Noord-Brabant

27

-12

39

Schathoes Verhildersum

LEENS

Groningen

40

0

40

Lambermon's

HAARLEM

Noord-Holland

42

1

41

Valuas

VENLO

Limburg

31

-11

42

Het Koetshuis

BENNEKOM

Gelderland

47

4

43

De Treeswijkhoeve

WAALRE

Noord-Brabant

52

8

44

Kasteel Heemstede

HOUTEN

Utrecht

50

5

45

t Ambacht

DRIEL

Gelderland

48

2

46

Kaatje bij de sluis

BLOKZIJL

Overijssel

54

7

47

Inter Scaldes

KRUININGEN

Zeeland

34

-14

48

Mes Amis

URK

Flevoland

55

6

49

Bordewijk

AMSTERDAM

Noord-Holland

46

-4

50

Ciel Bleu

AMSTERDAM

Noord-Holland

51

0

51

Le Cirque

SCHEVENINGEN

Zuid-Holland

85

33

52

De Hoefslag

BOSCH EN DUIN

Utrecht

22

-31

53

Kasteel Wittem

WITTEM

Limburg

45

-9

54

De Roggebot

ERMELO

Gelderland

28

-27

55

Château Neercanne

MAASTRICHT

Limburg

44

-12

56

La Mangerie

VENLO

Limburg

60

3

57

Imko's

RIJSWIJK

Zuid-Holland

58

0

58

The Raffles

DEN HAAG

Zuid-Holland

59

0

59

Hermitage

RIJSOORD

Zuid-Holland

64

4

60

Het Groot Paradijs

MIDDELBURG

Zeeland

67

6

61

De Kromme Watergang

HOOFDPLAAT

Zeeland

62

0

62

Visaandeschelde

AMSTERDAM

Noord-Holland

63

0

63

De Stenen Tafel

BORCULO

Gelderland

72

8

64

Chalet Royal

DEN BOSCH

Noord-Brabant

65

0

65

Prinses Juliana

VALKENBURG A/D GEUL

Limburg

35

-31

66

De Nederlanden

VREELAND A/D VECHT

Utrecht

53

-14

67

Tout à Fait

MAASTRICHT

Limburg

73

5

68

Auguste

MAARSSEN

Utrecht

83

14

69

The Dylan (Blakes)

AMSTERDAM

Noord-Holland

70

0

70

Katseveer

WILHELMINADORP

Zeeland

61

-10

71

Karel V

UTRECHT

Utrecht

97

25

72

La Sirène

AMSTERDAM

Noord-Holland

75

2

73

Latour

NOORDWIJK AAN ZEE

Zuid-Holland

68

-6

74

De Beukenhorst

WINTERSWIJK

Gelderland

74

-1

75

De Zwaan

ETTEN-LEUR

Noord-Brabant

79

3

76

Wolfslaar

BREDA

Noord-Brabant

66

-11

77

't Nonnetje

HARDERWIJK

Gelderland

98

20

78

O Mundo

WAGENINGEN

Gelderland

-

21

79

Kandinsky

SCHEVENINGEN

Zuid-Holland

82

2

80

Yamazato

AMSTERDAM

Noord-Holland

93

12

81

Dorset Mansion House

BORNE

Overijssel

92

10

82

De Havixhorst

SCHIPHORST

Drenthe

90

7

83

't Diekhuus

TERWOLDE

Gelderland

87

3

84

Muller

GRONINGEN

Groningen

89

4

85

Frouckje State

RIJPERKERK

Friesland

69

-17

86

Bellevue

SIMPELVELD

Limburg

-

13

87

Lindehof

NUENEN

Noord-Brabant

100

12

88

Koriander

DRACHTEN

Friesland

76

-13

89

Aubergine

STEYL

Limburg

95

5

90

De Harmonie

ROTTERDAM

Zuid-Holland

91

0

91

De Hoop op d'Swarte Walvis

ZAANDAM

Noord-Holland

78

-14

92

Kaagjesland

REEUWIJK

Zuid-Holland

-

7

93

De Gastronoom

HARLINGEN

Friesland

-

6

94

In de'n Dillegaard

NUTH

Limburg

86

-9

95

Excelsior

AMSTERDAM

Noord-Holland

96

0

96

Bretelli

WEERT

Limburg

-

3

97

Ca'del Biro

MAASTRICHT

Limburg

-

2

98

t Arsenaal

NAARDEN

Noord-Holland

-

1

99

De Piekenier

OUDESCHANS

Groningen

-

0

100

 

 

Negen debutanten in de Top-100

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Vermeer

AMSTERDAM

Noord-Holland

36

 

 

O Mundo

WAGENINGEN

Gelderland

79

 

 

Bellevue

SIMPELVELD

Limburg

87

 

 

Kaagjesland

REEUWIJK

Zuid-Holland

93

 

 

De Gastronoom

HARLINGEN

Friesland

94

 

 

Bretelli

WEERT

Limburg

97

 

 

Ca'del Biro

MAASTRICHT

Limburg

98

 

 

t Arsenaal

NAARDEN

Noord-Holland

99

 

 

De Piekenier

OUDESCHANS

Groningen

100

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Niet meer opgenomen in de Top-100

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Le Sapiche

GULPEN

Limburg

39

Gesloten

 

De Bloasbalg

WAHLWILLER

Limburg

56

Gesloten

 

De Waag

SEROOSKERKE

Zeeland

57

Gesloten

 

Eindeloos

LEEUWARDEN

Friesland

71

Gesloten

 

Christophe

AMSTERDAM

Noord-Holland

80

 

 

Pingerhof

NUTH

Limburg

81

Gesloten

 

Nolet 'Het Reymerswale'

YERSEKE

Zeeland

84

 

 

De Hofstee

BLADEL

Noord-Brabant

88

 

 

Restaurant en Kwekerij De Kas

AMSTERDAM

Noord-Holland

99

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Vijf grootste stijgers binnen de Top-100

 

 

 

 

 

 

 

 

2005

+

2006

't Veerhuis

WOLPHAARTSDIJK

Zeeland

94

63

31

Chateau St. Gerlach

VALKENBURG-HOUTHEM

Limburg

77

44

33

Le Cirque

SCHEVENINGEN

Zuid-Holland

85

33

52

Karel V

UTRECHT

Utrecht

97

25

72

De Vrienden van Jacob

SANTPOORT

Noord-Holland

49

21

28

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Vijf grootste dalers binnen de Top-100

 

 

 

 

 

 

 

 

2005

-

2006

De Hoefslag

BOSCH EN DUIN

Utrecht

22

-31

53

Prinses Juliana

VALKENBURG A/D GEUL

Limburg

35

-31

66

De Roggebot

ERMELO

Gelderland

28

-27

55

Idylle

ZWEELOO

Drenthe

19

-18

37

Frouckje State

RIJPERKERK

Friesland

69

-17

86

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Op de Drempel van de Top-100

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sir Sebastian

HEERENVEEN

Friesland

 

 

 

't Plein

JOURE

Friesland

 

 

 

Giga's

ELLECOM

Gelderland

 

 

 

t Soerel

EPE

Gelderland

 

 

 

Het Jachthuis

HOOG SOEREN

Gelderland

 

 

 

Het Savarijn

NIJMEGEN

Gelderland

 

 

 

Ni Hao

NUNSPEET

Gelderland

 

 

 

't Schulten Hues

ZUTPHEN

Gelderland

 

 

 

De Seghe Steen

SLOCHTEREN

Groningen

 

 

 

De Pastorij

CADIER EN KEER

Limburg

 

 

 

Hof van Herstal

ECHT

Limburg

 

 

 

Atelier

GULPEN

Limburg

 

 

 

Spraakmakend

WIJLRE

Limburg

 

 

 

De Negenmannen

BOXTEL

Noord-Brabant

 

 

 

Carpe Diem

CUYCK

Noord-Brabant

 

 

 

Misverstant

DEN BOSCH

Noord-Brabant

 

 

 

De Blauwe Lotus

EINDHOVEN

Noord-Brabant

 

 

 

De Rooise Boerderij

SINT OEDENRODE

Noord-Brabant

 

 

 

Stokpaardje

ALKMAAR

Noord-Holland

 

 

 

Mangerie de Kersentuin

AMSTERDAM

Noord-Holland

 

 

 

Van Vlaanderen

AMSTERDAM

Noord-Holland

 

 

 

Meijers

ANDIJK

Noord-Holland

 

 

 

Zin

LOOSDRECHT

Noord-Holland

 

 

 

Groot Paardenburg

OUDERKERK A/D AMSTEL

Noord-Holland

 

 

 

Hof van Sonoy

BLOKZIJL

Overijssel

 

 

 

't Pestengasthuys

ZWOLLE

Overijssel

 

 

 

't Wolhuys

ZWOLLE

Overijssel

 

 

 

De Burgemeester

LINSCHOTEN

Utrecht

 

 

 

Wilhelminapark

UTRECHT

Utrecht

 

 

 

Savarin

RIJSWIJK

Zuid-Holland

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De beste van de provincie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Onder de Linden

ADUARD

Groningen

12

 

 

De Heeren van Harinxma

BEETSTERZWAAG

Friesland

21

 

 

Idylle

ZWEELOO

Drenthe

37

 

 

De Librije

ZWOLLE

Overijssel

2

 

 

Mes Amis

URK

Flevoland

49

 

 

De Leest

VAASSEN

Gelderland

4

 

 

Lai Sin's

DRIEBERGEN-RIJSENBURG

Utrecht

26

 

 

De Bokkedoorns

OVERVEEN

Noord-Holland

6

 

 

Parkheuvel

ROTTERDAM

Zuid-Holland

3

 

 

Oud Sluis

SLUIS

Zeeland

1

 

 

Cordial

OSS

Noord-Brabant

13

 

 

Beluga

MAASTRICHT

Limburg

5

 

 

 


Vakgenoten over elkaar

De restaurantidolen

Wie is volgens vakgenoten de beste gastpersoon van Nederland? En welke chef verdient een erevermelding volgens collega's? Uit de Lekker-enquête blijkt dat het spannend blijft aan de top. Desondanks zijn de scores van de idolen ten opzichte van vorig jaar niet veel veranderd, behalve in de lijsten aanstormend talent.

Jaarlijks stuurt Lekker een enquêteformulier naar de beste Nederlandse restaurateurs. Ze worden gevraagd een top-10 samen te stellen van de beste chef-koks en gastpersonen. Daarnaast moeten ze een aanstormend talent in keuken en bediening noemen. Het gaat bij deze vragen om de personen zelf, niet om de restaurants waar zij werken. Dus: de beste chef-kok of gastheer werkt niet altijd in het beste restaurant.
We willen benadrukken dat de redactie van Lekker de uitkomst NIET meebepaalt! Wij houden ons niet bezig met de beste medewerker; we kijken verder dan dat. De samenstelling van onderstaande lijsten ligt dus geheel in handen van de vakgenoten zelf. Wij tellen slechts de punten op. Opvallend is dat de idolen over het algemeen worden gevonden in topbedrijven die veel media-aandacht krijgen.

De chef-koks
De chefs zijn het al enkele jaren met elkaar eens over de beste chefs van Nederland. Slechts twee veranderingen in de lijst: Margo Reuten is verdwenen en Erik van Loo heeft haar tiende plaats ingenomen. Pascal Jalhaij en Martin Kruithof hebben van plek gewisseld ten faveure van Kruithof, die van 9 naar plaats 6 is gestegen. In de top-10 van veelbelovende chefs zijn Jacob-Jan Boerma (1) en Nico Boreas (7) de stabiele factoren. Erik Jansen en Sydney Schutte schuiven enkele plaatsen. Er zijn, net als vorig jaar, zes nieuwkomers die als veelbelovend worden bestempeld door hun collega's.

De gastpersonen
Peter Bruins blijft de beste gastheer van Nederland met Thérèse Boer als tweede. Moest Edwin Raben vorig jaar plaats 3 en 4 delen met Petro Kools, dit jaar blijft hij ruim voor op Kools. Harry Baas stijgt van 7 naar 5 en dwingt Danielle de Boer daarmee van 5 naar 6 te zakken. Claudia Brevet verdwijnt uit de top en duikt op in de lijst met veelbelovend talent, op de derde plaats. Bernard Tesink is ook niet meer opgenomen. Deze twee plaatsen worden opgevuld door Marjan de Jonge en Ted Bunnik, de sommelier van La Rive die als tiende beste gastheer wordt aangemerkt door vele collega's. Bij de veelbelovende gastpersonen vinden we vier blijvers en zes nieuwe gezichten, waarvan Tina Zwaart op de eerste plaats binnenkomt.

De beste chef-koks

 

 

Veelbelovende  chef-koks

 

 

2006

2005

 

 

 

 

2006

2005

 

 

 

1

1

Jonnie

Boer

De Librije, Zwolle

 

1

1

Jacob-Jan

Boerma

De Leest, Vaassen

2

2

Cees

Helder

Parkheuvel, Rotterdam

 

2

-

Peter

Gast

't Schulten Hues, Zutphen

3

3

Sergio

Herman

Oud Sluis, Sluis

 

3

-

Onno

Kokmeyer

Ciel Bleu, Amsterdam

4

4

Lucas

Rive

De Bokkedoorns, Overveen

 

4

-

Gert-Jan

Cieremans

Seinpost, Scheveningen

5

5

Hans

van Wolde

Beluga, Maastricht

 

5

3

Erik

Jansen

Tolhuysch, Oegstgeest

6

9

Martin

Kruithof

De Lindenhof, Giethoorn

 

6

-

Thorvald

de Winter

Apicius, Castricum

7

7

Robert

Kranenborg

Le Cirque, Scheveningen

 

7

7

Nico

Boreas

Boreas, Heeze

8

8

Edwin

Kats

La Rive, Amsterdam

 

8

-

Matthieu

Kellenaers

Gorgeous, Amsterdam

9

6

Pascal

Jalhaij

Chatillon, Noordwijk

 

9

5

Sydney

Schutte

De Librije, Zwolle

10

-

Erik

van Loo

De Zwethheul, Schipluiden

 

10

-

Marco

Poldervaart

De Gastronoom, Harlingen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De beste gastpersonen

 

 

Veelbelovende gastpersonen

 

2006

2005

 

 

 

 

2006

2005

 

 

 

1

1

Peter

Bruins

De Bokkedoorns, Overveen

 

1

-

Tina

Zwaart

Olivio, Harderwijk

2

2

Thérèse

Boer

De Librije, Zwolle

 

2

10

Rene

Jacobs

De Nederlanden, Vreeland aan de Vecht

3

3-4

Edwin

Raben

Wolfslaar, Breda

 

3

-

Claudia

Brevet

Inter Scaldes, Kruiningen

4

3-4

Petro

Kools

Da Vinci, Maasbracht

 

4

1

Kim

Veldman

De Leest, Vaassen

5

7

Harry

Baas

Parkheuvel, Rotterdam

 

5

-

Margreet

den Boer

De Bokkedoorns, Overveen

6

5

Daniëlle

de Boer

Beluga, Maastricht

 

6

8

Sonja

Boreas

Boreas, Heeze

7

9

Geoffrey

Henderikse

Oud Sluis, Sluis

 

7

-

Marijke

Koppe

Kasteel Heemstede, Houten

8

6

Evert

Groot

La Rive, Amsterdam

 

8

3

Mariëlle

Berkhoff

't Wolhuys, Zwolle

9

-

Marjan

de Jonge

De Lindenhof, Giethoorn

 

9

-

Kitty

Jaspar

Beluga, Maastricht

10

-

Ted

Bunnik

La Rive, Amsterdam

 

10

-

Ferdinand

Tulen

De Librije, Zwolle




De trends & de negatieve ontwikkelingen
We vroegen de restaurants ook naar culinaire trends en negatieve ontwikkelingen. De keukentrends zijn duidelijk en liggen in lijn. Het meest gegeven antwoord is letterlijk "back to basic", gevolgd door synoniemen als "puur" en "klassiek". Opvallend is dat steeds vaker melding wordt gemaakt van "gezond koken". "Natuurlijk" en "biologisch" zijn niet van de lucht en ook blijken de streekproducten en -gerechten in zwang. "Slow Food" wordt steeds vaker genoemd. Het traditionele voor-hoofd-na gaat langzaam verdwijnen en maakt plaats voor meerdere gangen kleine hapjes. De wijn-spijscombinatie is volgens de enquête ook een toenemende trend.
De negatieve ontwikkelingen - ondernemers en werknemers steken de hand in eigen boezem - worden aangevoerd door de hoogte van de prijzen en met name de slechte prijs-kwaliteitverhoudingen. Een tweede grote ergernis komt nog steeds voor rekening van mensen die reserveren en niet verschijnen. In de bediening is nog te veel mis. Arrogantie, gebrekkige vakkennis, slechte opleidingen en tekort aan goed geschoold personeel, zijn de meest gegeven antwoorden. In de keuken ziet men het kopieergedrag als een negatieve ontwikkeling, naast het feit dat er steeds meer met halffabrikaten wordt gewerkt. Ook in de keuken schort het nog aan goed geschoold personeel. Een enkeling klaagt over de overdosis amuses.