139 - Koninklijke Onderscheiding voor Floris Takens
Datum: 14 november 2005
Op 11 november 2005 wordt prof.dr. F. Takens benoemd tot Ridder in de Orde
van de Nederlandse Leeuw. Hij is emeritus-hoogleraar wiskunde in het
vakgebied van dynamische systemen. Als zodanig is hij een van de
grondleggers op het terrein van de chaostheorie, hetgeen hem een grote naam
heeft opgeleverd zowel in de wereld van mathematici als daarbuiten. Takens
ontvangt de Koninklijke Onderscheiding op de dag voordat hij zijn 65ste
verjaardag viert en afscheid neemt van de Rijksuniversiteit Groningen.
Het vakgebied van de dynamische systemen en chaostheorie heeft een
bijzondere maatschappelijke betekenis, mede omdat het vele
technologische, natuurwetenschappelijke, economische, biologische en
medische toepassingen kent. Takens heeft zich bekwaamd in chemische en
vooral medische toepassingen. Zijn theorie van de `strange attractors'
en turbulentie, evenals de naar hem genoemde `Takens reconstructie
stelling' hebben elk afzonderlijk hele nieuwe vakgebieden ontsloten,
vooral in de chemische procestechnologie en het epilepsieonderzoek,
waar het heeft geleid tot de ontwikkeling van `early warning systems'.
Takens begeleidde een twintigtal promovendi, van wie ruim tien aan de
RUG. Velen van hen traden in zijn voetsporen en maken zelf school.
Curriculum vitae
Floris Takens (Zaandam, 1940) studeerde wiskunde en promoveerde in
1969 aan de Universiteit van Amsterdam. Aansluitend was hij
gastonderzoeker aan het Institut des Hautes Etudes Scientifiques te
Bures sur Yvette in Frankrijk. In 1972 werd hij benoemd tot hoogleraar
Zuivere Wiskunde, in het bijzonder de differentiaaltopologie,
dynamische systemen en chaostheorie, aan de RUG. Daar heeft hij
gewerkt tot zijn emeritaat in 1999. Takens stond aan de wieg van het
NWO-prioriteitenprogramma `Niet-lineaire dynamische systemen' en het
FOM-programma `Mathematische fysica'. Beide programma's liepen over
vele jaren en waren erg succesvol.
Sinds 1991 is hij lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van
Wetenschappen, waar hij in 2003 werd benoemd tot voorzitter van de
Sectie Wiskunde. Als KNAW-lid nam en neemt hij actief deel aan de
discussie over de bèta-wetenschappen, vooral de wiskunde, in de
maatschappij en de universitaire rol daarin. Hij heeft een sterke
affiniteit met het populariseren van wiskundige zaken.
Belangrijk zijn zijn internationale contacten, waarbij bijvoorbeeld
zijn samenwerking met D. Ruelle, J. Palis, F. Dumortier vermelding
verdienen. Vanaf 1981 is hij corresponderend lid van de Braziliaanse
Academie van Wetenschappen. Ook was hij lid van de commissie
speerpuntenprogramma Niet-Lineaire Systemen van de Deutsche Forschungs
Gemeinschaft Vorig jaar werd hij nog benoemd tot voorzitter van de
visitatiecommissie Wiskunde VLIR (Vlaamse Interuniversitaire Raad).
Takens is al meer dan tien jaar redacteur van de toonaangevende
Springerserie Lecture Notes in Mathematics.
Takens vervulde vele functies op wetenschappelijk gebied. Zo was hij
onder meer voorzitter van het Landelijke Samenwerkingsverband
Mathematische Fysica, en ondervoorzitter van de
onderwijsvisitatiecommissie wiskunde van de VSNU (Vereniging van
Samenwerkende Nederlandse Universiteiten). In 2001 werd hem een
eredoctoraat van de Technische Universiteit Delft verleend.
Noot voor de pers
- Informatie: Interne en Externe Betrekkingen RUG, tel. (050) 363
44 44.
- De uitreiking van de onderscheiding vindt plaats in het
Zernikegebouw, Zaal ZG15, Landleven 12 te Groningen.
Rijksuniversiteit Groningen