Persbericht
Promotieonderzoek aan de VU
Scores opiniepeilingen tot veertig procent onbetrouwbaar
Twee grote bureaus die opiniepeilingen uitvoeren liggen in de clinch. TNS NIPO valt de peilingen van Maurice de Hond aan, omdat respondenten beïnvloed zouden worden door interviewers, wat de resultaten onbetrouwbaar maakt. Uit onderzoek aan de VU waarop Yfke Ongena komende maand promoveert, blijkt dat 25 tot 40 procent van de antwoorden die geïnterviewden in opiniepeilingen geven onbetrouwbaar is.
Media gebruiken vaak opiniepeilingen om hun nieuws te staven. De slechte scores van betrouwbaarheid kwamen naar voren na analyse van telefonische en persoonlijke opinie-interviews die Ongena opnam voor haar promotieonderzoek. Ongena heeft de oorzaken van de slechte scores onderzocht en advies opgesteld.
Het grootste probleem is dat ondervraagd publiek vaak antwoorden geeft die niet voorkomen in de antwoordalternatieven die de interviewers voor zich hebben. Interviewers komen daarop zelf vaak met een suggestie op de proppen. Respondenten zijn geneigd in te stemmen met dergelijke suggesties, en dat verstoort de onderzoeksresultaten aanzienlijk, aldus Ongena. Op de vraag hoeveel dagen per week zij gemiddeld televisie kijken, geeft menig respondent bijvoorbeeld de reactie 'de meeste dagen', wat niet voorkomt in de antwoordopties van de interviewers. Om toch snel de reactie om te kunnen zetten in een bruikbaar antwoord, suggereren de interviewers daarop vaak zelf iets wat wel voorkomt op de antwoordlijst, zoals 'Is dat zeven dagen per week?'.
Ander taalgebruik kan volgens Ongena voorkomen dat respondenten suggesties gaan doen. Voor de antwoordalternatieven moet de woordkeuze meer alledaags zijn, terwijl je de vraag zelf juist formeel moet formuleren. In plaats van "Hoe oud bent u?" kan bijvoorbeeld beter gevraagd worden "Wat is uw geboortejaar?". Daarmee voorkom je antwoorden als "Ik ben gepensioneerd" of "Ik ben aardig op leeftijd". Ongena wijst ook op het belang van een goede training voor interviewers. Vooral bij commerciële bureaus schort het daar nogal eens aan.
Vrije Universiteit Amsterdam