Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Toespraak van de minister van Verkeer en Waterstaat, Karla Peijs, bij 60ste Havengildediner Amsterdam Port Association

(Alleen de uitgesproken tekst geldt)

Dames en heren,

Vanavond vindt alweer het 60^ste Havengildediner plaats en het is de derde keer dat ik hier mag spreken. Dank daarvoor. Ik vind het een mooie traditie dat de minister van Verkeer en Waterstaat hier spreekt. En dit lustrumjaar heeft u ook nog een mooi thema bedacht: `een haven zonder achterlandverbinding is als een café zonder bier... Daar heb ik een eigen variatie op bedacht: `een havengildediner zonder minister van Verkeer en Waterstaat, is als een biertje zonder schuim.'

Dames en heren,

Ik ga het vanavond niet met u hebben over de haven van Rotterdam en de soms 'spannende' relatie met Amsterdam. Ik ga het wèl even met u hebben over de nieuwe Sluis - het verjaardagscadeau waarvan Mark van der Horst al sinds maanden weet wanneer hij het krijgt. De commotie rond het stopzetten van de tracéwetprocedure van de sluis heeft mij verbaasd. Dat was namelijk geen nieuws. Dit besluit was in het Bestuurlijk Overleg van april dit jaar met alle partijen afgestemd. Ik herhaal het nog maar even voor alle duidelijkheid: uitstel betekent hier geen afstel, er wordt helemaal niets op de lange baan geschoven. Alle commotie is dus voor niets en kijk ook eens wat we wèl gaan doen. De komende jaren wordt er bijvoorbeeld grofweg tachtig miljoen euro besteed alleen al aan het verbeteren van de toegang van de havens en een efficiënter gebruik van beschikbare haven- en sluisfaciliteiten. Ik kom hier straks nog op terug. Ook ik zie de mogelijke toekomstige congestieproblemen. Dus zullen we zoals afgesproken uiterlijk begin 2008 of zo veel eerder indien de ontwikkelingen dat noodzakelijk maken, kijken hoe de vlag wat betreft de groei van de haven erbij hangt. Ik hoop dat nu duidelijk is dat we niets op de lange baan hebben geschoven, maar dat we heel zorgvuldig bezig zijn het besluitvormingsmoment uit te kiezen in een belangrijke keuze voor Amsterdam.

Dames en heren,

Dit afgelopen jaar hebben veel andere positieve ontwikkelingen plaatsgevonden die meer dan de moeite waard zijn en ja, u wilt natuurlijk ook dat de speechmenukaart gevarieerd, verrassend, en positief en eetlust opwekkend is.

Om te beginnen wil ik de Amsterdamse haven te feliciteren met de recente uitreiking van het Ecoports certificaat als eerste Nederlandse zeehaven. Proficiat. Met dit certificaat bewijst het Gemeentelijk Havenbedrijf Amsterdam dat de zorg voor het milieu in de haven op managementniveau goed geregeld is. En dat is goed nieuws, want alleen met een juiste balans tussen economie en ecologie kunnen havens zich blijven ontwikkelen. We moeten de komende jaren alle zeilen bijzetten om duurzame havens te ontwikkelen, want anders ligt onze economie binnen de kortste keren op zijn gat of voor `Pampus', zullen we maar zeggen. En als ik nu toch bezig ben complimentjes uit te delen: mijn complimenten aan de organiserende partijen van SAIL 2005. Het was wederom een groots evenement met 2.5 miljoen bezoekers! Wat een enorme inzet, organisatietalent en moed heeft Amsterdam weer getoond. Hulde! Amsterdam van zijn beste kant. Jammer dat ik in China herinnerd werd aan het niet opgehaalde vuilnis. Zo gaat je prachtige stad dan over de wereld.

Dames en heren,

Het thema `een haven zonder achterlandverbinding is als een café zonder bier' is een schot in de roos. Net zoals een bierloos café snel z'n deuren kan sluiten, zal het ook met een haven zonder goede achterlandverbindingen snel gedaan zijn. Da's logisch, zou de Verlosser Johan Cruijff zeggen.

Terecht dus dat alle partijen - haven, havenbedrijven en overheden - hard werken aan een robuuste infrastructuur, zeetoegang en achterlandverbindingen. Een groot scala aan acties is ondernomen. Daarbij hoort onder andere het op diepte brengen van de IJ-geul. Dit werk is inmiddels aanbesteed en zal voor de zomer van 2006 gereed zijn. Ook wordt het Noordzeekanaal uitgebaggerd zodat het kanaal straks weer voor een paar jaar op voldoende diepte zit. De komende jaren wordt er circa tachtig miljoen euro besteed aan een verdere verbetering van de toegang van de havens en een efficiënter gebruik van beschikbare haven- en sluisfaciliteiten. Maar ook zijn er ruim zeventig nieuwe afmeerplaatsen voor de binnenvaart gerealiseerd. En wordt met rap tempo het achterstallig onderhoud aan de hoofdvaarwegen ingehaald. Maar een topkwaliteit haven draait niet alleen om harde infrastructuur. De hele logistieke keten moet efficiënt functioneren. Een voorbeeld. Het u bekende River Information System - afgekort RIS
- moet op basis van de Europese Richtlijn - in oktober is de richtlijn van kracht geworden - de komende periode geïmplementeerd worden. Ik zou het zeer toejuichen als uw haveninformatiesystemen straks naadloos aansluiten op RIS. Of liever nog, als die twee één geheel vormen. Voor een binnenvaartschipper moet het straks niet meer uitmaken waar deze inlogt om zijn gegevens aan te leveren of informatie te vinden.

Amsterdam moet ook blijven investeren in Short Sea Shipping. De recente start van de feederdienst naar de haven van Hamburg bewijst dat Amsterdam op de goede weg zit. Mijn verwachting is dat Short Sea Shipping verder zal groeien onder andere via de deepsea contracten die bij Ceres zijn getekend. Deze zullen ongetwijfeld leiden tot het aanlopen van Amsterdam door nog meer shortsea rederijen.

Voor goede achterlandverbindingen is het spoor uiteraard ook belangrijk.

Dus zal de spoorverbreding op het traject Amsterdam-Utrecht in 2006 gerealiseerd worden. En dus zal als het aan mij ligt Amsterdam in 2007 gaan profiteren van de aansluiting op de Betuweroute. Ik ben momenteel met een aantal partijen - waaronder het Amsterdamse havenbedrijf -in onderhandeling over de exploitatie van de Betuweroute. Ik hoop u spoedig te kunnen melden dat we rond zijn en dat we straks de Betuweroute op commerciële basis in de markt kunnen zetten. Dat is uniek in Europa!

Dames en heren,

Goed, ik heb in mijn toespraak tot nu toe vinkjes gezet achter een aantal voorwaarden waaraan een concurrerende en sterke haven moet voldoen; een goede infrastructuur en puike achterlandverbindingen. Nu moeten we die haven natuurlijk ook nog aan de man brengen. En gelukkig begint het besef duidelijk door te dringen dat we de kracht van de Nederlandse havens als één collectief aan het buitenland moeten presenteren, zonder de individuele gezonde concurrentie uit het oog te verliezen.

AmPorts en haar Rotterdamse tegenhanger hebben nu een gedenkwaardig initiatief genomen om samen activiteiten op het gebied van havenpromotie te ondernemen. En niet alleen ten behoeve van henzelf, nee, namens alle Nederlandse havens. En het is niet bij goede bedoelingen gebleven, er is een website `Holland Ports' ontwikkeld. Het is een goede zaak dat men zich realiseert dat je samen op promotioneel gebied veel meer kunt doen dan ieder voor zich. Als ik het overigens over Nederland havenland heb, zou ik sterk willen bepleiten ook luchthaven Schiphol hierbij te betrekken.

Ik wil verder graag samen met u bekijken hoe ik `Holland Ports' promotie mede zou kunnen ondersteunen. Voorwaarde blijft natuurlijk die gezamenlijkheid. Ik hoorde dat recentelijk die gezamenlijkheid weer even uit het oog werd verloren. Dat betreur ik. Ik roep de Nederlandse havens en havenbedrijven op toch vooral het grotere belang van de BV Nederland niet uit het oog te verliezen. Het buitenland ziet echt het verschil niet, niet eens tussen Rotterdam en Antwerpen!

Over Holland promotie gesproken. Verleden week ben ik teruggekeerd uit China. Ik was daar op bezoek met een bedrijvendelegatie. Het was een bijzonder enerverend en een zeer interessant bezoek. We hebben veel gezien, veel geleerd en natuurlijk ook veel Nederlandse kennis en kunde gepresenteerd. Ik heb ook in Shanghai met eigen ogen kunnen zien hoe in recordtijd een nieuwe vijfsterren haven uit de grond is gestampt. Het accent lag bij mijn bezoek ook op het Chinese achterland. We hebben als eerste officiële Nederlandse delegatie een uniek bezoek gebracht aan een van de grootste steden van de wereld: Chongqing. Deze stad is hét economisch centrum van het Chinese binnenland met een binnenhaven die enorm sterk in ontwikkeling is. De Chinese overheid ziet in dat `Chinese havens zonder achterland, zijn als `Chinese restaurants zonder rijst op het menu...'. Nu is dus in China een snelle ontwikkeling gaande om het achterland op het gebied van harde infrastructuur verder te ontwikkelen, evenals het belang en de kwaliteit van integrale logistieke diensten te vergroten, want die staan daar nog in kinderschoenen. Logistieke kosten in China zijn wel twintig procent hoger dan die in Europa. Daar valt dus veel te winnen. En daar kunnen Nederlandse bedrijven, havens en overheden veel in betekenen. In het algemeen heeft Nederland zich zeer goed gepresenteerd in China. Een aantal onder u waaronder de heer Wijsmuller kan daar van getuigen.

Dames en heren,

Tot slot, want uw maag begint ongetwijfeld te knorren, nog enkele warme woorden aan het adres van de `vereniging' AmPorts. Zestig jaar is tenslotte een zeer respectabele leeftijd. 1945: de oorlog is voorbij, de jaren van herstel en wederopbouw breken aan. Voor de promotie en het bundelen van de Amsterdamse havenkrachten wordt de `Vereeniging de Amsterdamsche Haven' opgericht. Nog lekker ouderwets gespeld met Vereeniging met drie `e's' en Amsterdamsche met `sch'. Inmiddels zijn we zestig jaar verder. De Vereeniging is omgedoopt in AmPorts om het internationale karakter van de haven te accentueren. In die zestig jaar zijn de Amsterdamse havens over bergen en door dalen gegaan. Maar we kunnen anno 2005 constateren dat AmPorts bestaat, en hoe...de Amsterdamse havens behoren tot de snelste groeiers in Noordwest-Europa. Dus mooie groeicijfers, Ceres Paragon Terminal op stoom, een nieuwe containerlijndienst Amsterdam-Hamburg, uw voorzitter heeft het net allemaal al uit de doeken gedaan. Kortom, de Amsterdamse havens zijn goed bezig: dynamisch, vernieuwend en op weg naar een gezonde toekomst!

Het mag u hopelijk nu wel duidelijk zijn: I am Karla Peijs en I love Amsterdam Ports. En op die liefdesverklaring wil ik straks graag met u toosten, uiteraard met een glas blond schuimend bier in de hand...! Of eigenlijk liever een glas champagne, als u het niet erg vindt.

Dank u wel.