149 - Media-aandacht beïnvloedt voorschrijfgedrag artsen
Datum: 29 november 2005
Het aantal keren dat artsen een hormoontherapie tegen
overgangsverschijnselen voorschreven, daalde in Nederland scherp nadat de
pers veel aandacht schonk aan de zorgwekkende uitkomsten van de Britse
Million Women Study 2003. Eerder onderzoek waaruit de risico's van deze
therapie al bekend waren, maar dat in ons land niet werd opgepikt door de
kranten, had weinig invloed op het aantal malen dat de therapie werd
voorgeschreven. Media-aandacht was de doorslaggevende factor in de daling,
concludeert de Groningse epidemiologe mw. prof.dr. Lolkje de Jong-van den
Berg in een artikel in The British Journal of Clinical Pharmacology deze
week.
'Borstkanker door medicijn tegen overgang', kopte NRC-Handelsblad op 9
augustus 2003 boven een artikel waarin het resultaat van de Million
Women Study bekend werd gemaakt. Uit het onderzoek bleek dat de
hormoon suppletietherapie (HST) ter bestrijding van
overgangsverschijnselen de kans op borstkanker met 66 procent
vergroot. Ook is er een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Het
onderzoek werd die dag gepubliceerd in het medisch-wetenschappelijk
tijdschrift The Lancet tezamen met een commentaar van twee Nederlandse
hoogleraren Huisartsgeneeskunde.
Scherpe daling
Zes Nederlandse dagbladen berichtten over dit nieuws op de voorpagina.
Ook vrouwenbladen en de medische pers besteedden er uitgebreid
aandacht aan. Onderzoek van De Jong-van den Berg naar gegevens van
apotheken laat zien dat het gebruik van het middel na augustus 2003
scherp verminderde. In dat najaar daalde het aantal vrouwen dat met de
therapie voortging met 42 procent. Het aantal nieuwe gebruikers daalde
met 29 procent.
VS en Engeland gingen voor
Die uitkomst van de Million Women Study was echter niet nieuw. De
therapie was al veel eerder verdacht en de Women's Health Initiative
Study had in 2002 al tot hetzelfde resultaat geleid. In Amerika en
Engeland pikte de pers dit nieuws toen onmiddellijk op. Terwijl het
gebruik van de therapie in 2002 in Nederland nog slechts weinig
verminderde, zette de scherpe daling in de VS en Engeland meteen in na
de publiciteit in die landen.
Doorslaggevend
'We zeggen niet dat media-aandacht de enige factor was die leidde tot
de vermindering van HST-gebruik in Nederland', zegt De Jong-van den
Berg. 'Zo vaardigden Nederlandse verenigingen voor gynaecologen en
huisartsen ook een richtlijn uit dat HST alleen in zware gevallen voor
korte tijd mocht worden voorgeschreven. Maar het tijdstip van
publiciteit gecombineerd met het daarop volgende verminderde gebruik
van HST in de verschillende landen laat wel zien dat aandacht in de
media van doorslaggevende betekenis is.'
Noot voor de pers
Meer informatie: mw. prof.dr. L.T.W de Jong-van den Berg, Sociale
Farmacie en Farmaco-epidemiologie,tel. (050) 363 3330/7576, e-mail:
L.T.W.de.Jong-van.den.Berg@rug.nl
Rijksuniversiteit Groningen