Wereld Natuur Fonds Nederland

ONDER EMBARGO TOT 6 DECEMBER 2005, 01:00 UUR

Mysterieus zoogdier ontdekt in oerwoud Borneo

Onderzoekers van het Wereld Natuur Fonds in Indonesië hebben mogelijk een nieuwe, mysterieuze zoogdiersoort ontdekt in de dichte regenwouden van centraal-Borneo. Het dier is iets groter dan een huiskat en heeft een donkerrode pels met een lange, ruige staart. Verder is hij herkenbaar aan de zeer kleine oren en grote achterpoten. Het onbekende dier is twee keer 's nachts gefotografeerd door een 'flitser' (verdekt opgestelde, automatische fotocamera). Het dier lijkt uiterlijk op een kruising tussen een kat en een vos. De onderzoekers hebben echter nog niet kunnen vaststellen of het om een volledig nieuwe soort gaat, of om een nieuwe ondersoort. Ze hopen meer informatie over de ontdekking te krijgen door vangkooien te zetten en een levend exemplaar te vangen.

De medewerkers van het Wereld Natuur Fonds hebben foto's van het dier laten zien aan plaatselijke bewoners die het wild in het gebied goed kennen, maar niemand had deze soort ooit eerder gezien. Ook zijn diverse andere kenners van de wilde dieren op Borneo geraadpleegd. Sommige deskundigen vinden dat het dier op een maki lijkt (halfapen die voorkomen op Madagascar), anderen denken aan buideldieren (zoals onder andere in Australië, Zuid-Amerika en op het Indonesische eiland Sulawesie voorkomen). Maar de meeste deskundigen zijn ervan overtuigd dat het een nieuw soort carnivoor is (vleesetend roofdier), mogelijk een civetkat. Al deze soorten vallen onder de orde Mammalia, oftewel zoogdieren.

Volgens het Wereld Natuur Fonds blijft het onbekende dier misschien voor altijd een mysterie, als het leefgebied niet op de juiste wijze wordt beschermd. Kayan Mentarang National Park op Borneo, waar het dier is gefotografeerd, bevindt zich in het 'Hart van Borneo', een centraal, bergachtige gebied, bedekt met tropisch regenwoud. Maar de controversiële plannen die de Indonesische overheid deze zomer bekend maakte om in dit gebied de grootste palmolieplantage ter wereld te vestigen, zouden rampzalig zijn voor de natuur en de inheemse bevolking. Het oorspronkelijke plan, waar internationaal verontrust op is gereageerd, zou een gebied bestrijken van 1,8 miljoen hectare, ongeveer de helft van heel Nederland.

"Deze ontdekking onderstreept eens te meer de dringende noodzaak om het Hart van Borneo te behouden. We lopen nu het risico dat dieren uitsterven nog voor ze zijn ontdekt. Dit prachtige dier - wat het ook is - is niet meer gezien sinds de foto's zijn genomen en komt waarschijnlijk slechts in kleine aantallen voor," zegt Miriam van Gool van het Wereld Natuur Fonds en deskundige op het gebied van soorten. "We zijn fel tegen de aanleg van palmolieplantages in het 'Hart van Borneo'. Het hooggelegen gebied is overigens helemaal niet geschikt voor oliepalmplantages. De hellingen zijn hiervoor te steil en niet vruchtbaar genoeg. Oliepalmen in gebieden boven 200 meter geven een lage opbrengst, terwijl het grootste gedeelte van het 'Hart van Borneo' tussen de 1000 en 2000 meter ligt. Elders op Borneo ligt land braak waar palmolieplantages (volgens de criteria van de RSPO ) wel kunnen staan, zonder onherstelbare schade aan te richten ", aldus Van Gool.

Dit jaar voert het Wereld Natuur Fonds wereldwijd campagne voor het behoud van de bossen in 'Het Hart van Borneo'. Dit initiatief is erop gericht de drie landen die het eiland besturen (Brunei, Indonesië en Maleisië) te helpen bij het instandhouden van meer dan 2,2 miljoen hectare regenwoud in het gebied.

Het gebeurt heel zelden dat een nieuwe zoogdierensoort van deze grootte wordt ontdekt. Het team van WNF-onderzoekers dat de mysterieuze ontdekking deed, stond onder leiding van de bioloog en WWF-medewerker Stephan Wulffraat, die al vele jaren op het eiland Borneo woont en werkt.

///////////