Orkaanseizoen nóg niet afgelopen
Tropische storm Zeta ten tonele, nog nooit eerder vertoond
03 januari 2006 - Nog nooit zijn er in een jaar zoveel tropische
stormen en hurricanes in één seizoen geweest. Normaal eindigt dat
eind november, december werd Epsilon als laatste beschouwd. Nu staat
de 27ste tropische storm op de kaart, Zeta. Van Zeta wordt op land
niets gevreesd.
Koers Epsilon
Koers Epsilon
Veel Amerikanen keken vorig jaar uit naar de 30ste november, de dag
waarop normaalgesproken een einde komt aan het hurricaneseizoen. Dit
hurricaneseizoen is echter anders dan anders, veel records zijn
gebroken. Zo zijn er nog nooit zijn er zoveel tropische stormen
geweest, het hurricaneseizoen begon ook uitzonderlijk vroeg: begin
juli vorig jaar. Een tropische storm met de naam Zeta, de zesde letter
van het Griekse alfabet, is nog nooit voorgekomen.
Kort voor 'sluitingsdatum', 30 november, ontstonden er nog twee
tropische stormen. Delta trof op 28 november als ex-tropische storm
nog de Canarische Eilanden en Epsilon bleef boven de Atlantische
Oceaan en liet, net als Zeta, het vasteland ongemoeid.Â
Niet vaak ontstaan er na november nog tropische stormen. Dat gebeurde
onder andere in 1925 en in 2003, toen er zelfs nog twee tropische
stormen in december ontstonden. Door de lagere
zeewatertemperaturen zijn zulke late stormen meestal niet meer zo
hevig. Â
Hurricane Zeta
Zeta is de 27e tropische storm van het seizoen waarin voor het
eerst in de geschiedenis de reservelijst van stormnamen
aangebroken. Elke tropische storm krijgt een naam in de volgorde van
de letters van het alfabet, de eerste naam begint met de A, de
tweede met de B, de derde met de C enz. In 2005 waren de eerste drie
Arlene, Bret en Cindy. Deze lijst houdt op bij de W, omdat er maar
weinig namen zijn die beginnen met de letters X, Y en Z. Ook de Q
ontbreekt. Komen er dan nog meer stormen dan krijgen ze de namen van
het Griekse alfabet, Alpha, Beta, Gamma, Delta, Epsilon en Zeta. Â
Het hurricaneseizoen heeft nu in totaal 27 tropische stormen
opgeleverd, waarvan er 14 de hurricane-status hebben bereikt. Normaal
zijn dat er zo'n 5 of 6, in 2001 en 2004 waren het er 9. Het vorige
recordjaar was 1933 toen het Caribisch gebied 21 tropische stormen
kreeg te verwerken.
De Beaufort- en de Saffir & Simpson schaalÂ
Een tropische storm wordt hurricane als de wind gemiddeld een snelheid
bereikt van orkaankracht, dat is minstens 117 km/uur. Bij deze
windsnelheid, de hoogste in de Beaufortschaal voor de windkracht,
begint de Saffir & Simpson hurricaneschaal, die de hurricanes in
volgorde van sterkte indeelt in vijf categoriën. Dit jaar bereikten
vijf hurricanes categorie drie, zogenaamde major hurricanes, met
gemiddelde windsnelheden van meer dan 177 km/uur. Vier major
hurricanes kwamen in de Verenigde Staten aan land. Wilma, die half
oktober vooral het Mexicaanse schiereiland Yucatan en het zuiden van
Florida trof, was met windsnelheden boven zee van 280 km/uur de
sterkste hurricane ooit gemeten met op 19 oktober een minimumluchtdruk
van 882 hPa, de laagste luchtdruk ooit. Opmerkelijk was ook hurricane
Vince, die afgezwakt tot tropische storm op 11 oktober Spanje bereikte
en daar noodweer veroorzaakte. Vince was de eerste tropische storm die
het vasteland van Europa aandeed. Eind november, aan het eind van het
seizoen kregen de Canarische Eilanden te maken met de tropische
storm Delta. Ook voor die eilanden was de eerste keer in de
geschiedenis dat een dergelijke storm passeerde. Het
hurricaneseizoen van 2005 zal echter vooral in herinnering blijven
door Katrina die op 29 augustus New Orlean trof. Katrina
kostte zeker 1300 mensen het leven en richtte voor naar een
recordschade aan. De naam van zo'n verwoestende hurricane als Katrina
keert nooit meer terug in de namenlijst van voor hurricanes. Â
Seizoen begon vroeg
Het seizoen is vorig jaar ook uitzonderlijk snel op gang gekomen, in
de eerste helft van juli waren er al vijf hurricanes ontstaan, een
nieuw record zo vroeg in het seizoen. Zowel de hurricanes Dennis als
Emily bereikten klasse 4 op de schaal van de hurricanes en ook dat is
in juli nog niet eerder gebeurd. Op 17 juli zijn rond het oog van
Emily zelfs windsnelheden gemeten van bijna 250 km/uur. Daarmee was
het bijna een klasse 5 hurricane, de hoogste klasse van de hurricane
schaal. Emily, die half juli zuidelijk langs de
ABC-eilanden, Jamaica en de Caymaneilanden trok, heeft vooral
huisgehouden op het Mexicaanse schiereiland Yucatan, een
bekend vakantieparadijs waar veel mensen zijn geëvacueerd. Daar zijn
windsnelheden gemeten van 215 km/uur en viel binnen 24 uur 150 tot 200
mm regen. Daar nam de hurricane tijdelijk sterk af maar boven de Golf
van Mexico kreeg Emily nieuwe energie en werden weer windsnelheden
bereikt van meer dan 200 km/uur. Vervolgens trok Emily het vasteland
van Mexico binnen waar de hurricane sterk in kracht afnam maar wel
voor veel regen zorgde. Een astronaut heeft orkaan Emily vanuit het
raam van het International Space Station gefotografeerd. Onder
externe links vindt u sites met meer informatie. Â
---
Satellietfoto ex-Gamma Emily vanuit International Space Station (foto
StormCenter Communications) Het oog van Emily (foto StormCenter
Communications) Hurricane Emily
Eerste uitgave: 13-07-05
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut