Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Weeroverzicht in 50 jaar NOS journaal
Jubileum NOS journaal: het weer zien
04 januari 2006 - Donderdag 5 januari viert het NOS-journaal zijn vijftigjarig jubileum met oud-presentatoren en speciale uitzendingen. Om half acht zendt de NOS op Nederland 1 de documentaire "het weer zien" uit over de geschiedenis van 50 jaar weerpresentatie. Â
Televisieweerman Joop den Tonkelaar van het KNMI verzorgde ongeveer 800 weerpraatjes (bron: Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid) Televisieweerman Joop den Tonkelaar van het KNMI verzorgde ongeveer 800 weerpraatjes
Het weerbericht was zelfs al eerder op televisie dan het journaal. Het eerste weerbericht was te zien tijdens de tweede experimentele tv-uitzending op 7 oktober 1951, gepresenteerd door meteoroloog Cor van der Ham van het KNMI. De omroep had ook belangstelling voor een uitgebreider weerpraatje en daarvoor verwees het KNMI door naar oud-weerman Hans de Jong uit Gorredijk, toen nog werkzaam als onderwijzer en actief als amateur-meteoroloog.

De weermannen van het KNMI kwamen zelf niet in beeld: de kijker zag alleen een arm met een krijtje op een kaart schrijven. De weermannen van het KNMI kwamen zelf niet in beeld: de kijker zag alleen een arm met een krijtje op een kaart schrijven. Veel kijkers kregen kippenvel van het krassende geluid, vandaar dat geëxperimenteerd werd met pastel, viltstiften en Siberisch houtskool. De BBC gebruikte een vilten vulpen, maar de oplossing voor het probleem kwam van onze zuiderburen: de Belgische weerman Armand Pien (1920-2003) leende de lipstick van de omroepster.

In de jaren vijftig en zestig werden de meeste weerpraatjes verzorgd door KNMI-meteoroloog Joop den Tonkelaar (1926-2001). Zijn aankondigingen deden soms stof opwaaien. Zo vertelde de weerman op zaterdag 26 januari 1963 dat de Noordzee vol lag met ijs, dat door een winddraaiing naar onze kust dreef en een enorme ijsvlakte zou veroorzaken. In het NTS-journaal zei de weerman: "als u iets wilt zien wat u waarschijnlijk nooit meer in uw leven te zien zult krijgen, dan moet u morgen naar de kust gaan".

In 1968 verdwenen de weermannen van het scherm en las de nieuwslezer het bericht. Mede onder druk van Neeerlandse weeramateurs keerde de weerman in 1982 terug op de buis. Najaar 1994 breidde de NOS de zendtijd voor het weer uit. In 1997 nam de NOS een nieuw presentatiesysteem in gebruik waarmee de weerinformatie, realistischer en met animaties wordt gebracht. De vormgeving is sindsdien enkele malen aangepast en ook sindskort in een nieuw jasje gestoken. De weerinformatie voor de NOS wordt tegenwoordig geleverd door Weathernews uit Soest en gepresenteerd door Marjon de Hond, Erwin Kroll, Marco Verhoef en Gerrit Hiemstra (zie ook nader verklaard
-meer dan 50 jaar weer op televisie). Â

---

Weerman Joop den Tonkelaar van het KNMI in de jaren vijftig voor de TV-camera
Eerste uitgave: 04-01-06