Multiculturele dilemma's belemmeren zorgverlening
Dilemma's kenmerken vaak de zorg voor chronisch zieken van allochtone
afkomst. De veelal autochtone zorgverlener heeft andere opvattingen
over ziekte, behandeling en/of verantwoordelijkheden dan de chronisch
zieke zelf. Deze dilemma's staan een goede zorg in de weg. Krista
Coppoolse bracht deze dilemma's in kaart en geeft zorgverleners zo
meer inzicht in de problematiek van allochtone patiënten. Zij
verdedigt dinsdag 10 januari haar proefschrift 'Ziektebeleving van
chronisch zieken van Marokkaanse afkomst en morele dilemma's in de
zorgverlening' aan VU medisch centrum.
In de zorg voor chronisch zieken van allochtone afkomst staan zowel de
(autochtone) zorgverlener als de (allochtone) patiënt regelmatig voor
morele dilemma's. De patiënt wijst soms een behandeling af die de
zorgverlener medisch noodzakelijk vindt. Of de patiënt wil juist zorg
die de zorgverlener niet noodzakelijk acht. Deze dilemma's hebben te
maken met de verschillende opvattingen van de autochtone zorgverlener
en allochtone patiënt over verantwoordelijkheid, de oorzaken van
ziekte en ziektebeleving, aldus promovenda Krista Coppoolse. Zij vond
dat de problemen van de Marokkaanse onderzoeksgroep niet zozeer
veroorzaakt worden door culturele verschillen. Van meer invloed is het
'verlies van zelf' dat inherent is aan het migrantenbestaan en dat
verergert door een chronische ziekte. Zorgverleners hebben het gevoel
dat zij verantwoordelijkheden van de patiënt moeten overnemen en
kunnen moeilijk bepalen waar dat ophoudt. Ook kunnen zij vaak moeilijk
een houding bepalen in het contact met de patiënt die op lichamelijke
klachten en ziekten is gefixeerd. Om iets te kunnen bereiken in de
behandeling moet de zorgverlener soms toegeven aan een medisch niet
noodzakelijke wens van de patiënt ('onderhandelen met een recept in de
hand'). Het alternatief is een autoritaire of paternalistische houding
die al evenmin voldoet aan hun ideaal van de arts-patiëntrelatie.
Coppoolse interviewde chronisch zieken van Marokkaanse afkomst en
huisartsen in Amsterdam en bracht zo deze dilemma's in kaart. De
uitkomsten van dit onderzoek kunnen huisartsen en andere zorgverleners
helpen meer inzicht te krijgen in de problematiek van de allochtone
patiënt.
VU Medisch Centrum