Vrije Universiteit Amsterdam

Persbericht

Historisch Documentatiecentrum VU organiseert debat:

Godsdienst: bedreiging of garantie van onze vrijheid?

Is godsdienst een bedreiging of juist een garantie van onze vrijheid? Het Historisch Documentatiecentrum van de VU organiseert woensdag 11 januari een debat waarin de verhouding tussen godsdienst en de grondrechten in onze samenleving centraal staat. Aanleiding is, naast de actualiteit van het vraagstuk, een brochure van Abraham Kuyper uit 1874, die onlangs door twee VU-medewerkers opnieuw is uitgegeven: Het calvinisme: oorsprong en waarborg van onze constitutioneele vrijheden. Een Nederlandsche gedachte.

Kuyper stelt dat de grondrechten wortelen in het calvinisme. Immers: al vóór de Franse revolutie en de Verlichting kenden bijvoorbeeld typisch protestantse landen als Holland, Engeland en Amerika al 'vrijheid van geweten': het calvinisme zou de weg hebben bereid voor het idee dat de overheid geen recht heeft om de godsdienst van de burgers te onderzoeken. Dit staat tegenover het standpunt dat de Verlichting (waarbij de rede boven het geloof werd geplaatst) nodig was om onze grondrechten veilig te stellen en dat de godsdienst juist een bedreiging voor de grondrechten vormt.

Mede vanwege het debat over de Europese Grondwet biedt de visie van Kuyper een aantal originele inzichten. Dr. Jan Willem Sap en prof. dr. Henk Woldring geven de tekst in gangbaar Nederlands uit, voorzien van noten en met een uitgebreide inleiding, zodat moderne lezers het op een aantrekkelijke manier kunnen lezen.

Moet godsdienst nu een plaats hebben in het publieke domein, ten gunste van de vrijheid in onze samenleving, of moet het juist achter de voordeur te blijven om die vrijheid te waarborgen? Deze vraag staat centraal in het debat onder leiding van prof. mr. Arend Soeteman, hoogleraar Encyclopedie der rechtswetenschappen en rechtsfilosofie aan de VU. Deelnemers aan het debat zijn:


- mw. dr. S.C. van Bijsterveld, universitair hoofddocent rechtsgeleerdheid aan de Universiteit van Tilburg en secretaris van het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken;


- mr. B. de Gaay Fortman, hoogleraar politieke economie van de rechten van de mens aan de Universiteit Utrecht;


- H.J.L. Vonhoff, oud-Commissaris van de Koningin te Groningen.

De drie sprekers zetten elk hun eigen standpunt over de hoofdvraag kort uiteen, waarna ze met elkaar en de zaal in discussie treden.